Przed reformą administracyjną Gierka z 1976 roku należeliśmy do województwa śląsko-dąbrowskiego, potem trafiliśmy do mniejszego województwa katowickiego, po reformie Buzka znaleźliśmy się w województwie śląskim. Urodzony w Sosnowcu, nie zmieniając miejsca zamieszkania, w różnych latach żyłem w granicach trzech województw. Przed II wojną światową trafiliśmy do województwa kieleckiego, a przez wieki byliśmy w województwie krakowskim. Nasza obecna przynależność do województwa śląskiego wiąże się z silną polityką silenizacji w wymiarze propagandowym regionu, pomijaniem Sosnowca i Zagłębia we wszelkich programach obecnego województwa, uszczuplaniem środków na rozwój. Mieszkaniec Sosnowca nie ma szans na żadne granty – jedynie tylko takie, które wiążą się z promowaniem Śląska i śląskości. Właściwie to można mówić o całkowitym wykluczeniu Sosnowca i Zagłębia ze Śląska. Podziały polityczne na szczeblu centralnym sprawiają, że w Sejmiku Śląskim naszego głosu nie słychać w ogóle.

            O ile jeszcze 10 lat temu zdarzało się, że bywałem w Katowicach nawet dwa razy dziennie, to obecnie jeżdżę do tam raz na kilka miesięcy. Nie mamy po co jeździć do Katowic, jeżeli wszystko możemy załatwić w Sosnowcu, a bilety komunikacji miejskiej są coraz droższe. Obecnie przejazd w obie strony to prawie 8 złotych. Nasi urzędnicy są kupowani stanowiskami, by byli karnymi żołnierzami w śląskich grach wewnętrznych. Skutkiem tego przez lata byliśmy w jednej strefie ekonomicznej z Tychami – Tychy się rozwijały, a Sosnowiec biedniał. Śląsk dość wyraźnie daje nam do zrozumienia, że nie chce nas; chce tylko naszych pieniędzy. Rozwijają się Tychy, rozwijają się Katowice, Gliwice, Bielsko-Biała, a nie Sosnowiec. Tychy i Katowice mają stopę bezrobocia na poziomie 5%, my prawie 13%. Jesteśmy pomijani w rozdziale środków, dotacji, stypendiów, nagród we wszystkim. Obecnie wszystkie sosnowieckie i zagłębiowskie projekty przepadają w wojewódzkich planach i konkursach.

            Piszę o tym dlatego, że zaczyna się proces formowania nowego województwa częstochowskiego, którego utworzenie obiecał PiS. Władze Częstochowy i ościennych miejscowości (Myszków, Zawiercie) już podejmują działania w tej sprawie. Prezydent Częstochowy (SLD) przygotował pierwsze pisma do Rady Ministrów, organizuje społeczne poparcie. Jest to projekt apolityczny w tym sensie, że ponadpartyjny jako inicjatywa lokalna. Nowe województwo ma być wykrojone z północnej części województwa śląskiego i skrawków łódzkiego (Wieluń) i świętokrzyskiego (Włoszczowa). Projektowane województwo liczyłoby mniej więcej 1.200 tys. mieszkańców. Po dołączeniu miast Zagłębia nowe województwo zamieszkałoby około 2 milionów ludzi, a więc byłoby województwem średniej wielkości, nieco mniejszym od pomorskiego, a większym od zachodniopomorskiego. Obecnie ludność Sosnowca to nieco ponad 4% populacji województwa śląskiego, w nowym województwie stanowilibyśmy ponad 10% ludności. Jesteśmy trzecim miastem w śląskim, a w nowym województwie bylibyśmy drugim pod względem wielkości. Dąbrowa Górnicza w tym rankingu awansowałaby z miejsca 10 na 3 miejsce, a Jaworzno z 11 na 4 miejsce.

            Co nam to jeszcze da? Śląsk nas nie chce. Trzeba rozważyć, czy nie włączyć się, razem z innymi miastami Zagłębia i z Jaworznem w ten proces, nie zgłosić akcesu do nowego województwa i promować tej idei w Sosnowcu, Będzinie, Czeladzi, Dąbrowie Górniczej, Jaworznie.

Co się zmieni w życiu codziennym mieszkańców Sosnowca po utworzeniu nowego województwa? Na początku nic. Tramwaje i autobusy będą jeździły nadal tak, jak jeżdżą. Zresztą nie mamy po co jeździć do Katowic. Najczęściej odwiedzanym obiektem w Katowicach jest hala Spodka, a przecież odległość od Spodka pozostanie ta sama.

            Co się zmieni na lepsze? Po pierwsze, przestaną nas mylić w Polsce ze Śląskiem, a to oznacza więcej środków na promocję Sosnowca i Zagłębia – nie tylko w Polsce, ale i w Europie. Da nam to nam wielokrotnie mocniejszy głos i udział we władzach nowego województwa, więcej pieniędzy i dynamiczny rozwój całego regionu – własną (a nie śląską) strategię i programy rozwoju województwa. Jak to działa – widać w centrum Katowic, gdzie w ostatnich latach powstało wiele nowych obiektów publicznych i firm. Oznacza to więcej pieniędzy na rozwój kultury, prasy, powstanie wielu nowych instytucji. Ze środków nowego województwa w następnych latach powstaną nowe sale koncertowe, stadiony, muzea, biblioteki, co przyciągnie biznes. Część urzędów wojewódzkich znajdzie siedziby w Sosnowcu i może w Dąbrowie Górniczej lub Jaworznie – a nie tylko w Częstochowie. Może w ten sposób odzyskamy Pyrzowice, które są częścią Zagłębia, a zostały nam zabrane i sztucznie przyklejone do powiatu tarnogórskiego. Utworzenie województwa powstrzyma odpływ ludności z regionu, spowoduje wzrost inwestycji i szybki spadek bezrobocia – nawet do poziomu, jaki obecnie jest w Katowicach i Tychach. Przestaniemy być niechcianymi petentami śląskich urzędów, gdyż będziemy mieli własny Sejmik, z szeroką reprezentacją. To będzie wreszcie nasze województwo, a nie śląskie.

            Skończą się śląsko-zagłębiowskie animozje i żale, gdyż nie będzie kłótni o pieniądze, a zacznie się przyjazna rywalizacja dwóch województw. Podobny związek administracyjny z Częstochową już mamy na płaszczyźnie religijnej – gdyż jesteśmy częścią Metropolii i Archidiecezji Częstochowskiej.

            Od czegoś trzeba zacząć. Najpierw od rozpropagowania idei w samorządach – to zadanie dla radnych i od wspólnej dyskusji, by wiosną przejść do działania. Trzeba znaleźć nazwę dla nowego województwa. Kiedyś było śląsko-dąbrowskie, teraz może być województwo jurajsko-dąbrowskie – bo raczej już nie byłoby to częstochowskie. Nazwa jurajsko-dąbrowskie jest o tyle ciekawa, że widzom na całym świecie kojarzyłaby się z Parkiem Jurajskim, a więc miałaby dużą wartość marketingową. Inny pomysł na nazwę może odsyłać do najbardziej znanej w świecie polskiej budowli sakralnej, sławionej w powieściach Henryka Sienkiewicza – województwo jasnogórskie. Nazwa nie wszystkim może się podobać, ale to ukłon w kierunku Częstochowy i również bardzo dobra marketingowo. To dwie moje propozycje, może znajdą się inne.

            Nawet jeśli któryś z samorządów nie będzie na razie zainteresowany, to jak inne miasta zaczną w tym kierunku działać, z czasem się przyłączą pod naciskiem samych mieszkańców. A mieszkańcy powinni też wyrazić swoją wolę w referendum. Dyskusję trzeba zacząć od komisji samorządowych Sosnowca, Będzina, Czeladzi, Dąbrowy Górniczej, Wojkowic, Strzemieszyc, Jaworzna. To szansa dla wszystkich tych miast, na awans dla mieszkańców. Z pewnością doczekamy się marszałka nowego Sejmiku z Sosnowca; może już w I kadencji.

            Skoro jest szansa na własne województwo, to należy z niej skorzystać. 7 grudnia zbiera się Komisja Samorządowa – jest okazja zacząć dyskusję. Mam nadzieję, że tą ideę poprą posłanki i posłowie oraz senatorowie z Zagłębia, i pomogą w Warszawie sprawę załatwić. Czytelników i mieszkańców Zagłębia zachęcam – piszmy listy do radnych miejskich, lobbujmy, zbierajmy podpisy.

Sławomir Matusz

Wczoraj w „Muzie” poznaliśmy laureatów Gali Dobrych Inicjatyw 2015. Zgłoszonych zostało 20 kandydatów w trzech kategoriach: Wolontariusz Roku, Społeczny Animator Roku, Firma Przyjazna Społeczności Lokalnej. Władze miasta reprezentowały: wiceprezydent Anna Jedynak oraz naczelnik Wydziału Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi Paulina Adamus. Nazwiska laureatów wyróżniliśmy w tekście pogrubieniem i podkreśleniem. Nagrodzeni otrzymali statuetki wykonane przez podopiecznych Zespołu Szkół Specjalnych nr 4 w Sosnowcu pod opieką Anny Pałys – Zatorskiej. Nagrodę internautów w kategorii: „”Wolontariusz Roku” przyznano Michałowi Kusiakowi.

„Wolontariusz Roku”:

Rafał Baszyński (zgłoszony przez MOPS Sosnowiec)

Ewa Chróścicka (zgłoszona przez osobę prywatną)

Krystyna Jałowiecka (zgłoszona przez Stowarzyszenie Amazonek „Życie”)

Józef Krzynówek (zgłoszony przez Stowarzyszenie Aktywny Senior)

Michał Kusiak (zgłoszony przez Stowarzyszenie Forum dla Zagłębia)

Grzegorz Mikucki (zgłoszony przez Fundacja dla Młodych)

Aleksander Sudara (zgłoszony przez Stowarzyszenie Ad Astra)

Ewelina Sypek (zgłoszona przez MOPS Sosnowiec)

Grupa wolontariuszy „Baczyn” (zgłoszona przez MOPS Sosnowiec)

Grupa wolontariuszy Nadziei na Dom (zgłoszona przez Nadzieja na Dom)
„Społeczny Animator Roku”:

Leokadia Bigaj (zgłoszona przez MDK Kazimierz)

Barbara Kasza (zgłoszona przez MOPS Sosnowiec)

Katarzyna Kidawa-Kałka (zgłoszona przez osoba prywatna)

Ryszard Pawłowski (zgłoszony przez MDK Kazimierz)

Krzysztof Szaraniec (zgłoszona przez osoba prywatna)
„Firma przyjazna społeczności lokalnej”:

Fundacja im. Grzegorza Dolniaka „Sportowa Szansa” (zgłoszona przez WOPR Sosnowiec)

Studio Reklamy Wizualnej „Gama” (zgłoszona przez Instytut Twórczej Integracji)

Kino Helios Sosnowiec (zgłoszona przez MOPS Sosnowiec)

Restauracja Stacja Sosnowiec (Stowarzyszenie Forum dla Zagłębia)

PKM Sosnowiec (Biuro Prasowe UM Sosnowiec)

Czy pozałatwiał Pan już formalności związane z Kancelarią Sejmu?

Właściwie tak. Pozostało jeszcze kilka drobnych spraw. Miałem świetnych współpracowników.

W opinii wielu obserwatorów sceny politycznej, ze względu na dorobek i kompetencje był Pan pewnym kandydatem na posła w ostatnich wyborach. Dlaczego stało się inaczej?

Zakładaliśmy, że będziemy w stanie otrzymać trzy mandaty i ja walczyłem o ten trzeci. Wiedzieliśmy, że będzie trudno, bo grupa trzymająca władzę w lokalnych strukturach Platformy Obywatelskiej za wszelką cenę chciała mnie wyeliminować. Doskonale zdawałem sobie sprawę, że jest wielu kandydatów z Sosnowca, których zadaniem jest odbieranie mi głosów. Zabrakło 340. Ja niedawno taką diagnozę przedstawiłem na zebraniu sosnowieckiej Platformy Obywatelskiej i wówczas część osób spuściło głowy, a część uważała, że należało walczyć o listę, bo co innego mieli mówić skoro znamy i historię i dzisiejszą prawdę. O listę można walczyć, ale jeśli chce się mieć swojego posła, to trzeba go wspierać. Ja takiego wsparcia ze strony sosnowieckiej Platformy Obywatelskiej nie miałem.

Niektórzy twierdzą, że nie tylko brak było wsparcia, ale wręcz były działania zmierzające do utrudnienia Panu życia?

Faktem jest, że samo już zgłoszenie tylu osób działało na moją szkodę i było to działanie celowe w sytuacji, w której inne powiaty działały tym razem zupełnie odwrotnie. Faktem jest również to, że przez szefa sosnowieckiej Platformy Arkadiusza Chęcińskiego zostałem zgłoszony na ósmej pozycji na liście i tylko dzięki mojej pracy w Warszawie, która została doceniona otrzymałem wyższe miejsce. Jeśli chodzi o lokalne struktury, to w zdecydowanej większości są one uzależnione od swojego pracodawcy, a nie od posła założyciela sosnowieckiej platformy.

Faktycznie Pańscy kontrkandydaci z Platformy Obywatelskiej byli mocno wspierani w mieście, co dało się zauważyć. Jak się Pan do tego odniesie?

To prawda, byli wspierani. Były wyłożone duże środki finansowe i pomoc w każdej możliwej formie. Jak mówi przysłowie, każdego szkoda.

Jakie były komentarze Pańskich kolegów w Warszawie na taki wynik w Sosnowcu?

Cóż, przyjęli to ze smutkiem i zdziwieniem. Na gruncie towarzyskim wynik wyborów nic nie zmienia. Nie samą polityką człowiek żyje. Zawsze powtarzałem, że posłem się bywa ,a człowiekiem się jest. Ja mogę chodzić z podniesioną głową.

Jak Pan skomentuje głośną sprawę dodatków nauczycielskich, która ujawniła nie tylko stanowisko klubu PO w Radzie Miejskiej, ale pokazała również prawdziwą mapę powiązań i układów politycznych?

W życiu trzeba mieć mocny kręgosłup, a w polityce w szczególności. Każdy radny jest politykiem na szczeblu miejskim i jeśli taki kręgosłup posiada, to należy mu się szacunek. Natomiast osoby, które głosują wbrew swojemu klubowi ze względu na pewne zależności rodzinne lub zawodowe, nie powinny zajmować się polityką.

Podczas gdy zależności niektórych radnych w klubie Niezależni były wtajemniczonym znane wcześniej i tak bardzo ich zachowanie nie zaskoczyło, to postawa dwóch radnych SLD chyba nieco Pana zdziwiła?

Nie chcę się odnosić personalnie do tych osób. Problemy SLD są ich problemami. Ludzie związani z lewicą sami muszą sobie odpowiedzieć, jaką drogą chcą kroczyć. W Europie widać odwrót tej formacji. W wielu parlamentach brak jest reprezentacji tej opcji. Ludzie lewicy moim zdaniem muszą dokonać gruntownych przewartościowań i spojrzeć nie tylko w przyszłość, ale przede wszystkim rozliczyć się rzetelnie z przeszłością.

A co z kuriozalnym stanowiskiem przedstawicieli związkowych w tej samej sprawie?

Liderzy związkowi odpowiadają przed swoimi członkami. To ich sprawa. Porozumienie podpisały dwie strony. W moim odczuciu miasto osiągnęło sukces i ze swojego punktu widzenia niewątpliwie jest zadowolone, jednak z tego co słychać część środowiska nauczycielskiego nie do końca.

Czym się Pan teraz będzie zajmował?

Wróciłem do pracy w Państwowej Inspekcji Pracy i w związku z tym zrezygnowałem z członkostwa w Platformie Obywatelskiej. Zrobiłem to oficjalnie na zebraniu, aby uniknąć spekulacji oraz zakłamywania przez niektórych rzeczywistości. Taki jest wymóg formalny, jeśli chodzi o pracę w tej instytucji.

Jakoś trudno uwierzyć, że bierze Pan całkowity rozbrat z polityką?

Formalnie tak, ale już otrzymałem kilka telefonów, że w następnym rozdaniu będę poważnie brany pod uwagę i to nie tylko przez Platformę.

Czy wierzy Pan w połączenie lub koalicję Platformy z Nowoczesną?

To jest możliwe, a nawet konieczne jeśli chce się wygrywać. Warunkiem jest wyciągnięcie wniosków i mądrość zarówno Platformy jak i Nowoczesnej. Przykładem powinno być porozumienie PiS z mniejszymi ugrupowaniami prawicowymi w ostatnich wyborach parlamentarnych.

Wracając jeszcze na chwilę do wyników wyborów. Czy nie wydaje się Panu, że jest ofiarą tego o czym na naszych łamach wielokrotnie pisaliśmy i o co apelowaliśmy tzn. prawyborów w partiach „wodzowskich” i demokratycznego wyłaniania list. Wówczas z pewnością byłby Pan na „jedynce”

Jak zakładałem partię w Sosnowcu razem z Karolem Winiarskim, to wówczas była szeroka formuła. Nie mieliśmy nic poza programem. Albo jest szerokie porozumienie ludzi, którzy dyskutują i wypracowują koncepcję, albo jest jednowładztwo, które zabija daną formację, bo nic w polityce nie jest wieczne, czego jestem przykładem. Polityka to sztuka zwyciężania. Zwycięstwem dla innych jest eliminacja drugich. Tak się stało w tym przypadku.

Czy w przyszłości również możliwa jest Pańska aktywność w samorządzie?

Takiej możliwości również nie wykluczam. Jeżeli pojawią się jakieś propozycje, to je rozważę.

Dziękujemy za rozmowę.