• Felietony, opinie, komentarze
  • Historia i tożsamość Zagłębia
  • Tokowisko
  • Prawnik radzi
Sosnowiec online
  • Sosnowiec
    • Sport
    • Samorząd
    • Kultura
    Koszykarki z brązowym medalem

    Koszykarki z brązowym medalem

    Ciężka przeprawa

    Ciężka przeprawa

    Faworytki nie zawodzą

    Faworytki nie zawodzą

    Z Krakowa na tarczy, ale czy zasłużenie?

    Z Krakowa na tarczy, ale czy zasłużenie?

  • Region
    • Zagłębie
    • Dąbrowa Górnicza
    • Czeladź
    • Będzin
    Sosna za plastik

    Sosna za plastik

    Taco Hemingway – „Koła” (wersja nieoficjalna) – teledysk z sosnowieckimi hokeistami

    Taco Hemingway – „Koła” (wersja nieoficjalna) – teledysk z sosnowieckimi hokeistami

    Ogłoszenie o likwidacji Stowarzyszenia

    Piknik lotniczy i otwarcie lądowiska w Niegowoniczkach

    Piknik lotniczy i otwarcie lądowiska w Niegowoniczkach

  • Sport
  • Głosy polityków
  • Nasze Interwencje
  • Znalezione w sieci
Produkcja wojskowa w Sosnowcu: 1918-1945 r.

Historia

Produkcja wojskowa w Sosnowcu: 1918-1945 r.

Redaktor Naczelny poniedziałek, 23 sierpnia 2021

Udostępnij na

Po przeanalizowaniu różnych szczątkowych informacji znalezionych w Internecie oraz przeczytanych wielu źródeł polskich i niemieckich w tym: list zakładów i ich zakresu produkcji, archiwalnych dokumentów zakładowych, wspomnień z czasów przedwojennych oraz wojennych również żołnierzy Wojska Polskiego i Armii Krajowej, wielu zdjęć i ich opisów – udało mi się zebrać w sposób skondensowany w poniższym spisie nazwy sosnowieckich zakładów wraz z ich zakresem produkcji wykonywanej do celów militarnych z okresu listopad 1918 do styczeń 1945 roku. Sporadycznie podaję źródła moich informacji, ponieważ często opieram się na dosłownie kilku słowach z wyszukanych źródeł.

Po I wojnie światowej do dnia wybuchu II wojny światowej w Sosnowcu działało wiele zakładów z różnych branż których właścicielami byli w większości przemysłowcy i korporacje zagraniczne niemieckie lub francuskie. W związku z tym zyski zakładów przesyłane były za granice Polski nawet jeśli wynikały z zamówień rządowych na wyposażenie militarne.

Natomiast od Września 1939 roku do Stycznia 1945 roku Sosnowiec należał do uprzywilejowanych miast (Ost-Oberschleisen – tak nazwano przemysłowy rejon Zagłębia wcielony do III Rzeszy), których zakłady pracowały na cele wojenne Niemiec dzięki czemu eksterminacja polskiej ludności cywilnej (poza osobami pochodzenia żydowskiego), była o wiele mniejsza niż w innych miastach Polski.

Poniżej wymieniam kilka interesujących w zakresie produkcji militarnej zakładów z Sosnowca z okresu od zakończenia I wojny światowej aż do zakończenia II wojny światowej wraz z ich zakresem produkcji – kolejność w wykazie jest przypadkowa.

Fabryka Kotłów Parowych W. Fitzner, K. Gamper, Zieleniewski, Fabryka Kotłów Przemysłowych „Fakop”, Polskie Zakłady Babcock i Witcox Ltd. , Ferrum AG (Katowitz)

Adres : Sosnowiec, ul.Staszica

(obecnie : SHI FW Energia Fakop)

Produkcja m.in. granatniki, kotłów parowych m.in. do parowozów, okrętów i do łodzi podwodnych, elementów do wyrzutni oraz rakiet V-1 oraz V-2.

Spółka Akcyjna Fabryk Chemicznych „Radocha”,

Adres : Sosnowiec, ul. Ostrogórska

(obecnie : nie istnieje)

Produkcja chemii do zastosowania pomocniczego lub bojowego m.in. chloran potasu i sodu, nadchloran potasu, kwas cytrynowy, fosforany sodowe i wapniowe.

Zakład Odlewniczy Woźniaków, Sosnowiecka Odlewnia Staliwa „Sostal”

Adres : Sosnowiec , al. Mireckiego

(obecnie : zakład nie istnieje)

W tej odlewni opancerzono blachą stalową samochód ciężarowy, który jako pojazd pancerny „Korfanty” został użyty przez powstańców śląskich w czasie walk pod Kępną i Lichynią w trakcie walk w III Powstaniu Śląskim. Także w tym zakładzie zmontowano pojazd pancerny inny pojazd „Walerus-Woźniak” uczestniczący w bitwach po Górą św. Anny, Kędzierzynem i Żyrawą.

(źródło zdjęć: Małgorzata Śmiałek „Dzielnice Sosnowca : Śródmieście i Stary Sosnowiec”, Odkrywca)

 

KBS Zakład Mechaniczny i Wytwórnia Rowerów K.Baran

Adres : Sosnowiec, ul. Mościckiego 12

(obecnie : nie istnieje)

Produkcja rowerów do celów wojskowych (z montowanym na ramie uchwytem na karabin Mauser)

 

Towarzystwo Sosnowieckich Fabryk Rur i Żelaza SA, Fabryka Rur „Hulczyński”, Kathrein Werke KG, Ostdeutsche Eisenhiittenwerke „Osthuette”, Huta Sosnowiec, Huta im. Buczka,

Adres : Sosnowiec, ul. Nowopogońska 1

(obecnie : na tym terenie jest teraz wiele różnych zakładów)

Produkowano m.in. części i wyposażenia do parowozów, okrętów i łodzi podwodnych, ponadto produkcja hełmów wojskowych, amunicję artyleryjską.

Zjednoczone Zakłady Górniczo-Hutnicze „Modrzejów-Hantke” S.A. w zjednoczeniu m.in. huty z Sosnowca : „Milowice”, „Katarzyna” i „Staszic” oraz inne zakłady np. „Światowit” w Myszkowie

Adres : Sosnowiec, różne lokalizacje

(obecnie : żaden z w/w zakładów nie istnieje, spadkobiercy to : „TIMKEN” (produkcja łożysk) i Fabryka Butli Technicznych „Milmet” S.A.)

Produkcja m.in. manierek wojskowych oraz elementów amunicji artyleryjskiej i saperskiej.

Zakłady Przemysłowo-Budowlane „Dźwignia”

Adres : Sosnowiec

(obecnie : nie istnieje)

Produkcja komponentów do granatów.

Walcownia Hrabia Renard – Arbeitslager Sosnowitz , Huta im Cedlera

Adres : Sosnowiec. ul. Niwecka  (obecnie : Arcelor Mittal)

Produkcja m.in: odlewów luf do dział, które następnie były montowane w innych zakładach w zestawach przeciwlotniczych 88mm (Flak 8.8) oraz pojazdach wojskowych: czołgach, działach pancernych, ponadto produkowano drobne wyposażenie i elementy granatów.

Należy wspomnieć także o kopalniach i szybach sosnowieckich: na Juliuszu, Zagórzu, Sielcu, Niwce – produkowały one węgiel dla potrzeb statków niemieckich i wielu zakładów ale to osobny temat.

Na pewno było wiele jeszcze zakładów w Sosnowcu i w dzielnicach które przyłączono po wojnie do Sosnowca ale tylko takie udało mi się odszukać.

Robert Wagner
Sosnowiec


Udostępnij na

Powiązane artykuły

Bitwa na Saturnie

Historia /

Bitwa na Saturnie

Cześć i Chwała Bohaterom!

Historia /

Cześć i Chwała Bohaterom!

Prelekcja Grzegorza Onyszki

Historia /

Prelekcja Grzegorza Onyszki

‹ Izolacja › Obłuda w cieniu menory
  • Felietony
  • Historia
  • Tokowisko
  • Prawnik radzi
  • Okno poezji

Felietony, opinie, komentarze

  • „Komedia. Wujaszek Wania”, czyli spektakularna klapa w Teatrze Zagłębia„Komedia. Wujaszek Wania”, czyli spektakularna klapa w Teatrze Zagłębia
  • Po premierze: „Przodownicy miłości. Rewia związkowo-robotnicza” – czyli klasa robotnicza na scenę.Po premierze: „Przodownicy miłości. Rewia związkowo-robotnicza” – czyli klasa robotnicza na scenę.
  • Druzgocące wnioski po kontroli Regionalnej Izby Obrachunkowej w sosnowieckim magistracieDruzgocące wnioski po kontroli Regionalnej Izby Obrachunkowej w sosnowieckim magistracie
  • Arkadiusz Chęciński – „Dajcie nam pieniądze…”Arkadiusz Chęciński – „Dajcie nam pieniądze…”
  • Ostatni skautOstatni skaut
  • Trzy konwencje wyborcze w dwa dni, czyli dla każdego coś miłegoTrzy konwencje wyborcze w dwa dni, czyli dla każdego coś miłego
  • Kuriozalna odpowiedź prezydenta Sosnowca na list otwarty Dariusza JurkaKuriozalna odpowiedź prezydenta Sosnowca na list otwarty Dariusza Jurka
  • Jesteśmy biedni, ale i tak was uszczęśliwimy…Jesteśmy biedni, ale i tak was uszczęśliwimy…
  • Dylematy polityka, czyli trudno łatwo żyćDylematy polityka, czyli trudno łatwo żyć
  • Korupcja czy pusta kasaKorupcja czy pusta kasa
  • Wicepremier Beata Szydło w PO-PiS-owym SosnowcuWicepremier Beata Szydło w PO-PiS-owym Sosnowcu
  • Spryt a inteligencjaSpryt a inteligencja
  • Prezydent czy celebrytaPrezydent czy celebryta
  • Pan Prezydent odpłynąłPan Prezydent odpłynął
  • Świętowanie i politykaŚwiętowanie i polityka
  • Po premierze „Wojny światów” – recenzjaPo premierze „Wojny światów” – recenzja
  • Sosnowieckie przypadkiSosnowieckie przypadki
  • Ujemne saldo migracji wewnętrznej w Sosnowcu – miasto znowu dołuje, a nadzwyczajna propaganda sukcesu trwaUjemne saldo migracji wewnętrznej w Sosnowcu – miasto znowu dołuje, a nadzwyczajna propaganda sukcesu trwa
  • Ile zarabiają w Sosnowcu?Ile zarabiają w Sosnowcu?
  • Biedny SosnowiecBiedny Sosnowiec

Historia i tożsamość Zagłębia

  • Produkcja wojskowa w Sosnowcu: 1918-1945 r.Produkcja wojskowa w Sosnowcu: 1918-1945 r.
  • Bitwa na SaturnieBitwa na Saturnie
  • Cześć i Chwała Bohaterom!Cześć i Chwała Bohaterom!
  • Prelekcja Grzegorza OnyszkiPrelekcja Grzegorza Onyszki
  • Ksiądz Stanisław Bilski czyli modernizm nad BrynicąKsiądz Stanisław Bilski czyli modernizm nad Brynicą

Nasze interwencje

  • Sosnowiecka podróż w czasieSosnowiecka podróż w czasie
  • Sorry, taki mamy klimat…Sorry, taki mamy klimat…
  • Czy ulica Gospodarcza po remoncie będzie węższa i dlaczego?Czy ulica Gospodarcza po remoncie będzie węższa i dlaczego?
  • Wspólnoty Mieszkaniowe skarżą się na Prezydenta Miasta SosnowcaWspólnoty Mieszkaniowe skarżą się na Prezydenta Miasta Sosnowca
  • Z twórcami miastu nie po drodzeZ twórcami miastu nie po drodze

Najbardziej popularne

  • Piękny film oparty na faktach (lektor) – dotyczy autora „Rozmów z Bogiem”
  • O niej wkrótce może być bardzo głośno…
  • Sosnowiec i Zagłębie w nowym województwie
  • Karol Winiarski – Prawo czy bezprawie?
  • Sosnowieccy lekarze przed Sądem Lekarskim

Powrót na górę strony

  • Cookies
  • Kontakt
© Sosnowiec online 2023
Powered by WordPress • Themify WordPress Themes
Facebook