Niniejszy tekst, Szanowni Akolici i Adwersarze, nie stanowi aktu niskiej próby żerowania na ludzkiej tragedii, a zachętę do przeanalizowania hipokryzji Rządzących Miastem.

Od dawien dawna lansowana przez Pana Prezydenta oraz Przybocznych „nowa świecka tradycja” wykorzystywania do granic przepustowości (oraz, w kontekście skromności i pokory, dobrego smaku) mediów społecznościowych, stała się normą. Nie okazja to, by przywiązywać uwagę do stylu i formy wypowiedzi (swoją drogą Rządzący ewidentnie stawiają na dyskurs narcystyczno-nonszalancko-arogancki, gdzie niewiedza o istnieniu krawata oraz żyletki, jak też żenujące odwracanie kota ogonem, umiejętne szafowanie słowem, czy uwagi ad personam, są tego charakterystycznymi przejawami), lecz do treści oraz – przede wszystkim – sposobności do uraczenia Mieszkańców Miasta kolejnymi rewelacjami.

Niedawna tragedia, która rozegrała się na Starym Sosnowcu (ruiny piekarni mechanicznej przy ulicy Kotlarskiej, dostępne z łatwością – nie tylko wzrokowi – od strony ulicy Wiązowej), nie odnalazła, niestety, miejsca wśród wszechobecnego chaosu pseudoinformacyjnego.

By nie być gołosłownym i, przede wszystkim, uchronić przed anonimowością godną wstydu i pożałowania postawę Władz Miasta, należy odnotować, że zarówno Pan Prezydent Chęciński, jak też Panie Radne (Gojna-Ucińska i Szota, Przewodnicząca Rady Miejskiej) oraz Panowie Radni (Krawiec, Litewka, Mentel, Nitwinko, Wnuk, Wojtusiak, Żurawski), byli uprzejmi przemilczeć samobójczą, jak się okazało niebawem, próbę dwu Nastolatek (jedna z Dziewczynek zmarła).

Z kronikarskiego obowiązku, a nie ze złośliwej chęci pastwienia się nad miałkością Wybrańców Mieszkańców Sosnowca, należy spostrzec, że wyłącznie Pani Radna Gojna-Ucińska publicznie „zabrała” w sprawie głos (cudzysłów to oznaka miłosiernego przemilczenia faktu, że Pani Radna wyłącznie mogła pozwolić sobie na wdanie się w infantylną wymianę postów na stronie Gazety Wyborczej, pisanych nieodmiennie łamaną Polszczyzną, mających niewiele wspólnego z dojrzałą wymianą myśli, a raczej z pyskówką spod szyldu „to nie my, to oni”).

Warto także w tym miejscu przedstawić postawę Pana Radnego Mentla, który dokładnie w tym samym czasie, gdy w dwu domach rodzinnych czas się zatrzymał, miał czelność – w sposób typowy dla siebie – na piedestał wynosić swą Personę, tym razem – o ironio – jako stojącego na straży rozwoju Młodzieży w duchu sportowym. Przykre jest nie tyle to, że Pan Radny zwyczajowo swe pisemne wypowiedzi okrasza całą paletą barwnych emotikonów, co pewnie wynika z chęci ukrycia nieumiejętności budowania zdań niekoniecznie tylko złożonych (oraz przypodobaniu się Elektoratowi przyszłych Adolescentów), ale w szczególności brak refleksji nad stanem psychiatrii dziecięcej w Mieście i Kraju. Trudno bowiem oczekiwać, że Pan Radny nie wiedział o fatalnym wydarzeniu z ulicy Kotlarskiej.

Żeby było śmieszniej, a może smutniej, Pan Radny swego czasu dwukrotnie wpadł we własne sidła indolencji oraz arogancji, gdy usiłował odpowiedzieć piszącemu niniejsze słowa na komunikat facebookowy. Otóż Pan Radny, kierowany (z nakazu?) troską o środowisko naturalne Miasta, zaapelował swego czasu w przetykanym jarmarcznymi błyskotkami poście, by zgłaszać wszelakie ujawnione przez Mieszkańców nielegalne składowiska odpadów. Zgłosiłem (raczej nie przypomniałem) Panu Radnemu zatem, kierowany czystymi intencjami, casus ulicy Wiązowej, przy czym nie poprzestałem wyłącznie na samych odpadach, a zapytałem także o pomysły Gminy na rewitalizację terenów; z pewnością Mieszkańcy mają świadomość, że realizowane obecnie inwestycje przy wskazanej ulicy obejmują wyłącznie odcinek ograniczony ulicami Dziewiczą i Daleką. Pan Radny schował głowę w piasek; indagowany na okoliczność odpowiedzi z rozbrajającą bezczelnością uskarżał się a to na brak czasu, a to problemy innej natury, by w końcu arogancko odburknąć, że na „ataki” nie reaguje… Jeżeli za takowy Pan Radny poczytuje sobie zwyczajne pytanie o plany zagospodarowania parceli z ruinami, to jaki standard panuje w Mieście?!

„Psy szczekają, a karawana jedzie dalej”. W myśl rosyjskiej myśli ludowej działają Radni z Panem Prezydentem na czele. Czemu tu się, Szanowni Mieszkańcy, dziwić?! To jasne, że nawet zająknięcie się na temat niewygodny może skazać na bezpowrotne popadnięcie w niełaskę. W tym wszystkim najsmutniejsze jest to, ile znieść może sumienie, bowiem w nawet najczarniejszych myślach trudno jest posądzać kogokolwiek, także Pana Prezydenta oraz Państwa Radnych, o zupełne wyzbycie się podstawowych odruchów moralnych…

Warto przeto zachować spokój i brać przykład ze słynącego z wizjonerstwa i awangardy Pana Radnego Żurawskiego, który za każdym razem przekracza ustanawiane przez siebie granice dobrego smaku, wyczucia, pychy oraz śmieszności. Ponieważ żywotnym problemem Miasta oraz Jego Mieszkańców jest haniebna wypowiedź Lidera „muzycznego” zespołu „Bayer Full”, piętnująca Pana Staszewskiego, Pan Radny z pewnością za ostatnie zaskórniaki pozdrowił owego Jegomościa, niewątpliwie ratując przed zatraceniem się w żalu Twórcę „Kultu”. Wiadomym jest, że mniej kosztuje wysłanie płyty, ponieważ myśleniem i charyzmą nie tak łatwo na poklask zasłużyć, przynajmniej pod skrzydłami Pana Prezydenta Chęcińskiego…

W oczekiwaniu na dzień, gdy Pan Radny Żurawski w geście protestu przyspawa się do szczątków piekarni, wypatrywać należy obiecanych działań. Takich chociażby, o jakich mogli przeczytać Mieszkańcy w zaadresowanym do autora niniejszego felietonu piśmie (6 IV 2020) z Wydziału Administracji Architektoniczno-Budowlanej Urzędu Miejskiego w Sosnowcu (pismo to stanowiło odpowiedź na list z 20 II 2020, również upubliczniony), sygnowanym przez Pana Owczarka, którego treść dotyczyła, między innymi, skierowania do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego pisma w sprawie interwencyjnego zabezpieczenia newralgicznego terenu przy ulicy Kotlarskiej.

Jaki jest skutek tych oraz podobnych działań?! Nad iloma tragediami będzie trzeba jeszcze przejść obojętnie?! W Mieście, jak powszechnie wiadomo, nie brakuje zdewastowanych obiektów, by wspomnieć chociażby wyłącznie jeden, również o rodowodzie przemysłowym – ruiny po Zakładach „Wanda”, zlokalizowane przy ulicy Generała Władysława Andersa. Ten przykład ginie w morzu bezimiennych pustostanów Pogoni, Środuli, Sielca czy Starego Sosnowca. Je wszystkie łączy jednakże jedno – wyłamują się z kreowanej sielanki Miasta dobrobytu…

Jakub Tomasz Hołaj-Krzak
Warszawa, 25 XI 2020

W Polsce wciąż buzują emocje w związku z wyrokiem TK – „wyrok” TK w sprawie K 1/20 (dotyczący zgodności z Konstytucją możliwości przerywania ciąży w przypadku, gdy badania prenatalne lub inne przesłanki medyczne wskazują na duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu), która praktycznie do zera ograniczyła możliwość przerywania ciąży.

Wściekłość kobiet i mężczyzn, młodych i starych, przedstawicieli różnych grup zawodowych, katolików i ateistów wymierzona jest w TK, rządzących polityków, z szczególnym uwzględnieniem J. Kaczyńskiego i K. Godek, kościoła katolickiego, Ordo Iuris, Konfederacji i wielu, wielu innych. A przecież Trybunał zgodnie z ustawą powinien być konstytucyjny jak nazwa wskazuje, a nie ideologiczny i polityczny. Na tle tego orzeczenia chciałbym przedstawić kilka moich argumentów prawnych:

1. To nie jest wyrok. W składzie TK, orzekali dublerzy, czyli osoby nieuprawnione do orzekania, nieprawnie wskazana prezes TK oraz byli posłowie, którzy powinni zostać wyłączeni z orzekania. Zatem, wyrok jako taki jest dotknięty nieważnością. Oczywiście, jak wszystko w państwie PiS, także to pseudosądowe bezprawie będzie przez nich egzekwowane, ale warto pamiętać, że nic nie trwa wiecznie i system prawny będzie i tak oczyszczany z tego rodzaju „orzeczeń„.

2. Dalej, zgodnie z procedurą TK powinien umorzyć postępowanie zgodnie z art. 39 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym z uwagi na fakt, że orzeczenie jest zbędne i niedopuszczalne. TK, nie może zastępować posłów w podejmowaniu decyzji, również tych trudnych i kontrowersyjnych. Sam wniosek do TK stanowi obejście i nadużycie prawa, tym bardziej, że projekt ustawy czeka „celowo zamrożony” w lasce marszałkowskiej.

Wyrok zatem trzeba niezwłocznie opublikować, a potem jeszcze raz uchwalić ten sam przepis. To jest jedyne wyjście, tyle że w istniejących warunkach politycznych przy obecnie rządzących, nierealistyczne.

3. Art. 30 Konstytucji RP, który w intencji wnioskodawców miał stanowić konstytucyjny wzorzec kontroli nakazuje poszanowanie godności każdego człowieka. Brak jest jakiejkolwiek podstawy prawnej stwierdzającej, że płód ludzki jest „człowiekiem” (tzw. nasciturus ma jedynie tzw. ułomną podmiotowość prawną). Artykuł ten pozwala na ważenie dóbr (np. ograniczenie godności ludzkiej celem ratowania dobra wyższej wartości). TK nie dokonał oceny proporcjonalności, odmawiając ochrony godności kobietom, zmuszanym wbrew swojej woli do rodzenia często bardzo ciężko uszkodzonych płodów. Tym samym TK pozbawił kobiety prawa do ochrony godności wynikającego z art. 30 Konstytucji RP?

4. Wnioskodawcy argumentowali również, że obecne przepisy „legalizują praktyki eugeniczne w zakresie prawa do życia dziecka jeszcze nienarodzonego (brak logiki i spójności) oraz uzależniają ochronę prawa do życia dziecka jeszcze nienarodzonego od jego stanu zdrowia, co stanowi zakazaną, bezpośrednią dyskryminację. Mówienie w tej sytuacji o dyskryminacji jest głębokim nieporozumieniem. Argument o dyskryminacji bazuje na krzywdzących stereotypach, podczas gdy dotychczasowe przepisy opierały się o wiedzę specjalistyczną.

Art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży stwierdza, że „Przerwanie ciąży może być dokonane wyłącznie przez lekarza, w przypadku gdy badania prenatalne lub inne przesłanki medyczne wskazują na duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu”. Nie ma i nie może być dyskryminacji, gdy sytuacja uzasadniona jest racjonalnymi podstawami.

5. Wyrok jest kolejnym z przejawów ignorowania przez aktualnie rządzących do podejścia naukowego i specjalistycznego, w tym wypadku w szczególności do badań ginekologicznych, a przede wszystkim prenatalnych. Już wcześniej zniszczono nowoczesny program In Vitro.

Zgodnie z logiką zaprezentowaną przez TK powinno się teraz uznać diagnostykę prenatalną za praktyki eugeniczne, konsekwentnie cofając nas do XIX wieku. Wyrok ten jest również elementem walki rządzących ze środowiskiem medycznym, gdzie wydaje się, że chodzi o wywołanie tzw. „efektu mrożącego”, tak aby lekarze w ogóle nie podejmowali się przeprowadzania zabiegów aborcyjnych, nawet jeśli są one prawnie póki co dopuszczalne. Dotyczy to również środowiska sędziowskiego. Wyrok wbrew intencjom wnioskodawców nie zlikwiduje zjawiska aborcji. Warto wiedzieć, że powrócimy do „podziemia aborcyjnego”, które teraz się nasili, ze szkodą dla zdrowia kobiet. Dla niedoinformowanych chciałbym zauważyć, że żyjemy w Unii Europejskiej, w której panuje swoboda świadczenia usług (zabieg aborcyjny jest za taki uznawany). Jeśli zatem w krajach UE zabieg aborcyjny jest legalny, to jest także dostępny dla obywatelek innych państw członkowskich, w tym również i dla Polek.

6. Wyrok TK jest nielogiczny i niespójny. Jeśli uznano, że nieodwracalne upośledzenie płodu jest sprzeczne z Konstytucją i jest niedopuszczalne, to następstwem powinno być wyeliminowanie przesłanki usunięcia ciąży ze względu na gwałt. Przecież płód poczęty w wyniku gwałtu nie może zasługiwać na mniejszą ochronę niż płód nieodwracalnie upośledzony. Przyjęcie założenia o absolutnym charakterze ochrony płodu, za niedługo spowoduje, że przerwanie ciąży powstałej w wyniku gwałtu również jest nielegalne. Następnie zostanie stwierdzone, że niekonstytucyjna jest ciąża, jeśli zagraża ona życiu matki (bo płód, jako bezbronny i nieświadomy musi być chroniony w przeciwieństwie do kobiety – inaczej dopuszczamy się „dyskryminacji” płodu). W ten oto sposób rządzący politycy rękami TK drastycznie ograniczą prawa kobiet.

7. Wyrok ten może być również traktowany, jako próba politycznej konsolidacji wyborców prawicy. Prawa oraz zdrowie kobiet nie mają w tym wypadku żadnego znaczenia. J. Kaczyński i PiS muszą jednak pamiętać, że rozpętywanie wojny ideologicznej w tej sprawie jest bronią obosieczną. Naruszenie tzw. „kompromisu aborcyjnego” poprzez rażące naruszenie praw człowieka już powoduje i ostatecznie spowoduje odwrotną sytuację, tj. liberalizację przepisów aborcyjnych.

Profesor J. Barcik napisał, że polityka prawa, od której nie może uciec TK, powinna uwzględniać całokształt aksjologii konstytucyjnej, w tym nade wszystko prawa człowieka, stabilność systemu, przewidywalność prawa oraz autorytet organu wydającego rozstrzygnięcie. Jeśli tego nie ma, to wyroki TK przypominać będą, jak w tym przypadku, fatwy religijne.

8. Zgodnie z art.190 Konstytucji – Orzeczenie TK wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, jednak TK może określić inny termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego. Termin ten nie może przekroczyć osiemnastu miesięcy, gdy chodzi o ustawę, a gdy chodzi o inny akt normatywny dwunastu miesięcy. Póki co, strach rządzących przed kobietami spowodował wstrzymanie publikacji wyroku.

9. Konsekwencją wyroku TK jest to, że za przerwanie ciąży zgodnie z art. 152 kk grozi kara pozbawienia wolności do lat 8, a na podstawie art. 153 i 154 kk sprawcy grozi do 10 lat pozbawienia wolności.

10. Propozycje referendalne w chwili obecnej należy uznać za przedwczesne z uwagi na większość w parlamencie obecnie rządzących. Mogą oni w tym zakresie doprowadzić do manipulacji samymi pytaniami. Podstawę prawną stanowi w tym zakresie art.4 Konstytucji oraz ustawa o referendum ogólnokrajowym.

W PiS krążą dwie wersje dlaczego prezes sięgnął w chwili obecnej po aborcję. Pierwsza, żeby przykryć klęskę walki z epidemią COVID i sytuacją gospodarczą do której doprowadził PiS i to jeszcze przed pandemią, a którą uświadamia sobie coraz większa grupa Polaków. I druga, żeby skonsolidować i zastraszyć swój klub, partię i elektorat po klęskach, jakich doznaje Polska pod ich nieudolnymi rządami. A według mnie związane to jest z tymi dwoma punktami razem wziętymi oraz panującym chaosem i bałaganem w ogóle. W PiS nikt już nad tym nie panuje. Ich siłą pozostaje tylko słabość opozycji. Opozycji biernej i miernej, opozycji bez pomysłu i praktycznie bez charyzmatycznego i wyrazistego lidera. Pozwala to na wyrażenie opinii, że żadna feministka, żaden liberał nie zrobił dla obecnego ruchu kobiet więcej niż J. Kaczyński. To Kaczyński stanął na czele antyklerykalnej rewolucji co powoduje, że Irlandia jest dużo bliżej, niż się jeszcze niedawno wydawało. Pozostanie to trwałym dziedzictwem J. Kaczyńskiego. Swoimi decyzjami ponownie pogłębił tylko podziały w społeczeństwie. Zarządzanie przez konflikt przynosi dziś klęskę. Kuriozalne i groteskowe orędzie rozsierdziło prawie wszystkich, zwłaszcza, gdy zarzuca protestującym łamanie zasad epidemiologicznych, których on sam nie przestrzega.

Zawiódł jak zwykle Prezydent, który wygrał wybory za cenę koronowirusowego odprężenia. Co z Biurem Bezpieczeństwa Narodowego czy Radą Bezpieczeństwa Narodowego? Prezydent złożył za to projekt nowelizacji. Co z jego wcześniejszymi wypowiedziami. Kłamał wtedy czy teraz?

To ustawka, a nie ustawa, a w dodatku bubel prawny. Eksperci i komentatorzy są zgodni, że prezydencki projekt nie tylko nie łagodzi zapisu z 1993 r., nie przywraca go, ale wręcz zaostrza. Ponadto nowelizacja zawiera sformułowania nieostre, co daje duży margines swobodnej interpretacji zawartych w niej przepisów i jest nieprecyzyjna. Na szczęście z uwagi na zaostrzające się liczne konflikty w tzw. Zjednoczonej Prawicy w tym i ten dotyczący wyroku TK oraz sypiący się klub parlamentarny, projekt niewątpliwie utknie w komisjach sejmowych i nie wiadomo czy kiedykolwiek będzie procedowany. Rządzący stworzyli chaos prawny, fatalną politykę komunikacyjną i wyprowadzili ludzi na ulicę, epatując konfliktem o prawa człowieka. To wszystko nakręca i będzie dalej nakręcać falę napięć społecznych. Każdy z nas ma swoje doświadczenia życiowe. Dziś swoje doświadczenia zbierają licealiści, studenci i ci starsi. Oni uważają, że PIS wziął katolicyzm za zakładnika. PiS się broni uznając katolicyzm za narzędzie polityczne. Utożsamia wiarę z polskością i programem własnej partii. Każda krytyka i przeciwnik określani są jako polityka antypolska, wrogowie dla Narodu i Kościoła.

Poza coraz mniej licznymi kibolami, bojówkami nazioli i ONR-owcami, kościoła nikt już nie chce broni. Zdecydowana większość społeczeństwa dostrzega, że Kościół w Polsce nie potrafił rozliczyć się ze swoich win, a jego konserwatyzm jest najtwardszy w Europie i sprzeczny z głosem papieża. Pozostaje on w sprzeczności z nauką i logiką. Drodzy Dziadersi – Wy…… Jest również skierowane do partii opozycyjnych. Już byliście, jesteście bezczynni, bezpłciowi i bezprogramowi – mówią dziś ludzie młodzi. Wy….ć oznacza spadać z naszego życia. Nie oznacza eksterminacji w przeciwieństwie do pismowy i kłamstwa pisojednania oraz pisozgody. Oznacza, że pisiorstwo jako stan umysłu i opętania ma wypadać gdzie bądź byle by nam już życia i powietrza nie zajmowało. Może dalej by, ale nie z nami. Że nas lżą i upadlają. Oznacza po prostu, że młodzi ludzie (i nie tylko) mają tego już dość i już. Wy…ć z mojej prywatności, to nie to samo co wy….ć z przestrzeni publicznej. Na tym polega problem PiS-u i Kościoła. Oni włączają naszą strefę prywatną w sferę publiczną i w ten sposób uzurpują sobie prawo do ingerowania w nią.

Dość również dla ludzi, którzy pomiędzy jednym przekrętem, a drugim, pomiędzy ciągłym łamaniem prawa, postanowili podwyższyć innym wymagania moralne (ale nie sobie z uwagi na bełkot patriotyczny, wyższe wartości, niekompetencje, kłamstwo historyczne i kłamstwo w ogóle). PiS-owska propaganda nakręca nienawiść, pogardę i dystans młodszych do starszych, nienawiść młodych do boomerów z PO, żeby osłonić siebie. Jeszcze niedawno wydawało się, że to PiS płynie na nowej fali. Terytorialsi, młodzi -wyklęci, za wcześnie albo niepotrzebnie awansowani. A tu taka niespodzianka.

Oczywistym jest że młodzi wygrali tę bitwę, ponieważ udało im się obudzić świadomość i wyprowadzić setki tysięcy ludzi na ulice miast i miasteczek. Tych wielkich, dużych i małych. Warto jednak pamiętać, że aby wygrać wojnę, trzeba wygrać wybory, a tam potrzebne są miliony. Oni muszą o tym pamiętać. Dlatego, jeśli nic z tego nie rozumiesz, zapewne jesteś częścią problemu. Mnie, osobie zafascynowanej Trylogią zaimponował najbardziej cytat z Potopu „ Jeszczem w Lubiczu nie był, jeno tu ptakiem spieszyłem, aby wy…ć waszmościów”.

PS
Bardzo współczuję kobietom które, pozbawione wyboru, zostaną postawione wobec dramatu urodzenia, a czasami nawet obserwowania cierpienia i śmierci swojego nieuleczanie upośledzonego dziecka. Nie podejmuję się rozstrzygania za nich tego dramatycznego wyboru, ale wiem, że powinny go mieć. Mówię to jako mąż i ojciec dwóch córek. Mówię to jako prawnik i świadomy obywatel naszego państwa.

Z wyrazami szacunku i współczucia

Jarosław Pięta
Radca Prawny

Rześkie powietrze zacienionego o poranku skwerku przed przychodnią lekarską (w poburżujskiej willi) stawiało solidny opór szprychom urzędniczego składaka. Za nic jednak miał sobie podobne niewygody Obywatel Naczelnik Szaraczek, zwłaszcza w tak naglących okolicznościach. Na myśl o zbliżającej się uroczystości, skromnej niczym zasoby miejskiej sakiewki, z tym większą hardością zganiał sprzed resztek twarzy gałęzie, o tej porze roku już praktycznie pozbawione liści.

Skutecznie przekonał do stawiennictwa pedałującego bogaty program artystyczny. Na tyle bogaty, że przynajmniej w części mogący złagodzić traumatyczne spotkanie z Towarzyszem Rudzielcem. Chociaż zdawał sobie sprawę, że nie kieruje się autostradą dla cyklistów (fakt to bezdyskusyjny, iż Sosnowiec dumny może być z niezwykle gęstej sieci ścieżek rowerowych, by wspomnieć wyłącznie o czteropasmowej arterii, łączącej – wzdłuż Czarnej Przemszy – Będzin z Mysłowicami, która jeszcze w tej „pięciolatce” będzie sławić Stolicę Zagłębia Dąbrowskiego) do Komitetu Miejskiego, gdzie od bezpośrednich interakcji z tym Indywiduum ucieczki nie ma, to na samą myśl o tyradach z mównicy przeszywał go dreszcz. Zawsze przy okazji podobnych spędów Towarzysz I Sekretarz nie tylko nie szczędził sobie pochwał, ale również jakby zapominał o zegarku. Wyraźnie ta przejściowa amnezja miewała coś wspólnego z odprawianiem delegacji z poprzedniego dnia. Teraz jednak liczył Naczelnik Szaraczek niezawodnie na wtopienie się w bezimienny tłum, bo i tak nie on grałby pierwsze w Amfiteatrze skrzypce. Mało która okazja potrafi tak skupić uwagę oficjeli nie tylko z Sosnowca, jak doroczny festyn z okazji podsumowania budżetu obywatelskiego.

Na wewnętrzne rozterki czasu już zbyt wiele nie zostało, gdyż przecięty cieniem skrojonym przez smukłe rury oraz masywną bryłę plac już niknął za plecami Obywatela Naczelnika. Jeszcze tylko chwilowy postój przed mostkiem nad Rzeką (nawet tak krótki kontakt z wyziewami Czarnej Przemszy może skończyć się przykro, jeżeli szczelnie nie zatka się oczu, nosa, ust i uszu; na szczęście praca w Prezydium wymaga – dla zachowania wewnętrznej równowagi – opanowania do perfekcji wybiórczości wszelkich zmysłów). Po dziesięciu głębszych wdechach Szaraczek doszedł do siebie, by – kierowany wrzawą setek gardeł Mieszkańców – pognać ku ulicy Zamkowej.

Kapelę „Серебренная Звезда” z Zagórza-Mecu – słynącą nie tylko z brawurowego wykonywania kolęd, ale też nowatorskiego instrumentarium (nie tak bogatego, jak „Kapitana Nemo”, chociaż nawet Bogdan Gajkowski na przenośnego Rolanda jeszcze zbyt mało chałtur ma na koncie; Towarzysz I Sekretarz najswobodniej czuje się zresztą w lokalnych klimatach, a za zaoszczędzone środki można sfinansować mobilne fotobudki dla Radnych) – właśnie żegnały oklaski, by za mównicą – wyposażoną przezornie z każdej strony w podpory – stanął Towarzysz Rudzielec. Jak zwykle w świetnej formie, ostentacyjnie stroniący od brzytwy, objął wzrokiem rozentuzjazmowane audytorium, aby – po krótkim namyśle, po co przybył i uzmysłowieniu sobie, który to już rok której kadencji – zabrać wreszcie głos.

— Drodzy, tego, Mieszkańcy! — tubalnie zagrzmiał ukryty za lasem mikrofonów. — To ważny dzień dla Sosnowca! Nie tak istotny, jak inauguracje moich kadencji, ale i tak ważny! Dzisiaj bowiem wyjątkowo nie ja świętuję, a Lud Pracujący Sosnowca… — nie dokończył, gdyż Amfiteatr utonął w owacjach, a scenę przykryły kwiaty, laurki oraz elementy bielizny (właścicieli płci obojga). — Zgromadziliśmy się, by przekazać Wam, że oto znowu w głosowaniu do budżetu obywatelskiego zwyciężyliśmy! — kontynuował, z trudem hamując wzruszenie oraz napady czkawki, chociaż skandowane „Królu nasz, Sosnowiec zbaw” dumnie echem niosło się od Pałacu Ślubów, po place pod budowę magazynów sieleckiej Katarzyny oraz Środulki. — Przy tej okazji należy jasno i zdecydowanie powiedzieć, że nie zwyciężyli w tym głosowaniu Radni! — ciągnął równie emocjonalnie, chociaż nagle sposępniał, jakby nawracający kac odbierał wiarę we własne słowa. — Nie dajmy się zwieźć wrażej propagandzie wichrzycieli i wrogiemu naszej tkance elementowi! — przestrzegał spurpurowiały, co nie uszło uwadze zaniepokojonemu Koledze Rafalskiemu, który – słynąc z wyjątkowej giętkości stawów kręgowych – dbał o nienaganny stan przekazu tub propagandowych niejednego z sosnowieckich Włodarzy, ale tak się nieszczęśliwie składało, że ów nie mógł się jeszcze doczekać prowizji za wzorowe uspokojenie nastrojów po aferze z Regionalną Izbą Obrachunkową. — Nie będzie nam żaden warchoł wyliczał, ile kosztują książki do Bibliotek, podziemny śmietnik, czy jakiś tam Stadion! Nie ważne, ile zaliczył semestrów na Uniwersytecie Jagielońskim, czy nawet politechnice telewizyjnej! — dobitnym uderzeniem w pulpit o mało co nie spowodował unicestwienia awaryjnej piersiówki, skrzętnie schowanej nie tylko przed wzrokiem Radnego Pawłowskiego, stojącego akurat – w otoczeniu pozostałych Radnych Stronnictwa Demokratycznego – pod transparentem „Miasto to Ja”.

Do głosu zostali dopuszczeni Delegaci sosnowieckich Zakładów Pracy. Jako pierwszy (i, jak się miało okazać, ostatni) głos zabrał I Nadsztygar Niwki i Modrzejowa, Towarzysz Zygmuntowski. W tym momencie Towarzysz Rudzielec na chwilę odzyskał kontakt z rzeczywistością, bowiem zaproszony słynął ze skrajnie nieprzychylnego nastawienia wobec Gospodarza Sosnowca. Zdołał wyłącznie zgromić wzrokiem Kolegę Rafalskiego, gdyż z głośników dobiegł trzask towarzyszący ocieraniu mikrofonów przez pióra górniczego nakrycia głowy

— Szanowni Mieszkańcy! — ciepły głos, nie licujący z wykonywaną na co dzień ciężką pracą, pozwolił szybko zapomnieć o bełkocie Przedmówcy. — Wiele z tego, co tutaj przed chwilą powiedziano, to prawda, ponieważ to Wasz tryumf! — zaczął dobrotliwie. — Nie dajmy sobie jednak wmówić, kto jest prawdziwym siewcą nonsensów! — Towarzysz Zygmuntowski ostudził nastroje Członków Towarzystwa Demokratycznego w mgnieniu oka; Radny Grzegorzewski o mało co nie połknął swego trenerskiego gwizdka, chociaż zdążył sobie zrobić fotografię sfatygowanym Zenitem (ujęcie w sam raz do jutrzejszego „Kuriera Miejskiego”), a Przewodnicząca Miejskiej Rady Narodowej już obmyślała treść donosu o kłusowaniu na „Rybaczówce”. — Sam fakt, że raz do roku jesteście łaskawie proszeni o zabranie głosu we własnej sprawie, we własnym interesie, nie oznacza, że jest to ruch dyktowany wyłącznie altruistyczną troską o Was! Tak naprawdę tę chucpę napędzają ciężko wyfedrowane dewizy przez naszą Brać, by potem poszły na zmarnowanie przez idiotyczne decyzje, dyktowane bieżącymi nastrojami, modą, czy też porażającą krótkowzrocznością! — Prelegent nie zamierzał zostawić suchej nitki na aktualnej Ekipie z alei Zwycięstwa. — Zobaczcie, jak Was traktują przez pozostałą część roku! Wystarczy przykład pierwszy z brzegu, gdzie Mieszkańcy zgłaszają Wybrańcom prawdziwe problemy, które nie tyle co są zamiatane pod dywan, ale perfidnie obracane przeciwko Nim! — zapał Towarzysza nie słabł ani przez chwilę. — Gdzie w Mieście prawdziwi Społecznicy, kalibru Pana z okolic ulicy Ormowców, który tak zabiegał o porządne ścieżki rowerowe?! Miast tego w Mieście jak pączki w maśle czują się pseudodziałacze, bez wizji i wykształcenia, z trudem piszący nie tylko książki, ale choćby teksty na własne plakaty, by o swobodnym zabieraniu głosu nie wspomnieć! Takie mamy bowiem elity, jaki… — uskrzydlająca mowa I Nadsztygara nagle przestała nieść się przez park Sielecki.

Stojący w głębi sceny usłyszeć mogli radosny chichot i cichnące stukanie obcasów. Za szczupłą sylwetką Kolegi Rafalskiego zamknęły się masywne drzwi czarnej Wołgi. — No! To właśnie teraz wykręciłem sobie… wczasy w Złotych Piaskach!!! — powiedział do siebie podrzucając radośnie ciepły jeszcze bezpiecznik, drugą ręką przeczesując zawadiacko bujną blond czuprynę.

Jakub Tomasz Hołaj-Krzak
Warszawa, 27 X 2020

Napisałem wiele felietonów i wydawało mi się, że piszę o ważnych problemach i w pewnym sensie tak było. Jednak mimo wszystko były to tematy poboczne nie będące głównymi problemami mającymi decydujący wpływ na nasze życie.

Dezinformacja w mediach głównego nurtu jest tak potężna, że Polakom umykają z pola widzenia problemy, które mają decydujący wpływ na ich życie. Problemy wydawałoby się ogólne niemające wpływu na życie jednostki i rodziny a jeśli nawet tak, to poszczególny Polak myśli, że nie ma na nie żadnego wpływu. Nic bardziej mylącego.

W systemie demokratycznym opinia publiczna – czyli MY ma decydujący wpływ na rząd i w rezultacie na los każdego z nas. Między innymi dowodem na to jest „demokratyczny” sposób rządzenia Polską przez partię PiS tj. opieranie się w swoich decyzjach (ustawach, rozporządzeniach) przede wszystkim na sondażach opinii publicznej. Jest więc pilna potrzeba czynnego zaangażowania się w życie publiczne. Jest pilna potrzeba zaangażowania się w walkę o nasze uniwersalne chrześcijańskie wartości. Jest to problem najważniejszy i na nim należy skupić uwagę.

Pisałem między innymi w moich felietonach o naszym systemie prawnym, który nie tylko ma luki prawne, ale do tego jeszcze stosowany jest woluntarystycznie. I tak na przykład rządzący wykorzystują jedne zapisy w Konstytucji do swoich partykularnych celów, a inne bezczelnie gwałcą. Fundamentem demokracji jest trójpodział władzy. Natomiast w Polsce nie ma tego trójpodziału, ponieważ w praktyce nie Sejm tworzy prawo, tylko rząd. Rząd pisze projekty ustaw. Natomiast rządowa większość sejmowa bez protestu przegłosowuje i zatwierdza to co chce rząd. Luki prawne, tak zwanego systemu demokratycznego są powszechnie wykorzystywane przez wszelkie lewicujące ruchy antykulturowe tj. Zieloni, Antifa, LGBT i inni. Pod hasłem nieskrępowanej wolności w/w ruchy przemycają idee, które powodują rozpad rodziny i chrześcijańskiego systemu wartości uformowanego przez tysiąclecia. Do zawodu nauczycielskiego weszło młode pokolenie nieznające systemu komunistycznego, a zafascynowane niczym nieskrępowaną ideą wolności, a wraz z nią wolnością seksualną. Młodzi ludzie nieznający historii (brak w przeszłości szkołach pełnego zakresu nauczania historii – szczególnie historii najnowszej) nie wiedzą, że podobne hasła głosili bolszewicy w 1917 i 1918 roku oraz urządzali parady równości a w latach późniejszych wysyłali gejów i lesbijki do łagrów. Bo wtedy i teraz byli oni tylko narzędziem do tego, aby osiągnąć władzę. Szybko więc został zorganizowany przez bolszewików system totalitarny, a demokracja poszła w niebyt . Tak więc idea wolności została zamieniona na jeden słuszny system totalitarny. A że on się inaczej nazywał, nie ma to żadnego znaczenia. Kto się nie zgadzał z tym systemem, to był nazywany i traktowany jak faszysta.

Obecnie w Polsce podobnie zachowują się działacze tzw. ruchów wolnościowo równościowych. W USA po drastycznych demonstracjach i rozruchach Black Lives Matter prezydent USA Donald Trump – mówi ,że trzeba osuszyć szambo. Oby te jego działania nie były spóźnione. A szambo się wylewa i zalewa również Polskę. Czy jest możliwe, aby zalało cały świat? Całkiem możliwe. Niemniej trzeba być optymistą i włączyć się do ruchu społecznego walczącego o utrzymanie sprawdzonych wartości, a nie popierać utopijnych wolnościowych ruchów z góry skazanych na komunistyczny totalitaryzm. Przecież to już przerabialiśmy. Młodzi nie przerabiali – niech więc zaczną się uczyć historii.

Ruchy pseudowolnościowe nastawione na hedonizm i roszczenia, jednocześnie stroniące od uczciwej pracy (egzystujące dzięki fundacjom bogatych bankierów i miliarderów – takich np. jak Rockefeller i Soros), poprzez swoje brutalne demonstracje i rozruchy powodują zatomizowanie społeczeństwa i zamęt w głowach niezaangażowanych w życie społeczne ludzi. Tak więc kto przestał wierzyć w Boga – uwierzy we wszystko. Większość ludzi z tzw. Zachodu wierzy w NAUKĘ. To jest teraz ich bóg. Według tych ludzi cywilizacja rozwiąże wszystko. Nie ma problemów, których nie rozwiąże!

Kto obserwuje postęp nauki, postęp szczególnie tzw. nauki humanistycznej to widzi, że kult nauki, kult rozumu doprowadził do wstecznictwa, a nawet zidiocenia. W związku powyższym zachęcam młodych ludzi do szukania niezależnych źródeł informacji włączenia procesu myślowego oraz unikania TV, gdyż ona nakręca emocje i blokuje zdolność myślenia. Szczególnie zachęcam wyszukania w Internecie wszelkich informacji o tzw. Szkole Frankfurckiej i propagowania przez nią „marszu przez instytucje.”

Włodzimierz Wieczorek
Sosnowiec, dnia 11 października 2020 roku

Nie jest, zdaniem wielu, najpiękniejszym. Nie ma jednak najmniejszego znaczenia to, że nie pozostają oni w błędzie, bowiem docenianie piękna wiąże się nierozerwalnie z akceptacją brzydoty. Dotyczy to w szczególności części siebie. Gdy częścią tą jest Miasto, przychodzi to naturalnie.

W Sosnowcu nie wszystko dzieje się poprawnie, niewiele fenomenów poddaje się racjonalnym ocenom. Z obrazem co najmniej przyzwoitym, który nie rości sobie praw do idealnego, nie licuje jednak roztaczanie wizji utopijnych. Próżno w relacjach medialnych, dostępnych w Internecie przede wszystkim, odnaleźć chociaż zdawkowe informacje o trwających właśnie teraz wyburzeniach przy ulicy Chemicznej. Niełatwo jednak nie zauważyć wesołego miasteczka w (tak zwanym; Urzędnikom nie przyszło nawet na myśl, by ów administracyjnie usankcjonować) parku Sieleckim.

Nie kłóci się z elementarną przyzwoitością powalająca arogancja Pana Radnego, rozmiłowanego w aktywności fizycznej, który ochoczo relacjonuje zmagania Czarnych Sosnowiec z AKS-em Niwka, jednak jeszcze bardziej skrupulatnie nabiera wody w usta zapytany o ruiny Woźniaków po drugiej stronie alei Józefa Mireckiego. Nie kłóci się nadto z obowiązkiem brania konsekwencji za własne słowa, gdyż Pan Radny prawie wyłącznie utyskiwać potrafi na brak wolnego czasu. Prawie, ponieważ z trudem wypracowane chwile pożytkuje na wynajdywanie coraz bardziej atrakcyjniejszych etykiet do zdjęć na Facebooka…

Burzy bowiem skutecznie nawet ten idealny obraz Sosnowca świadomość, że jedyną szansą na ratunek niesie Historii kapitał prywatny. Wyłącznie dzięki staraniom takowego dawna Szkoła Realna nie popada w ruinę. Bezczelność Urzędników wydaje się jednak mieć granice, ponieważ jeszcze większy wstyd skłania do przemilczenia tego, że Miasto zwyczajnie nie ma środków na takie bzdurne cele. Na liście spisanych na straty niebawem pojawi się Gmach u zbiegu ulic Marszałka Józefa Piłsudskiego i Teatralnej. Co z dawnym Bankiem Polskim przy ulicy Stanisława Małachowskiego, co z Willą Józefa Gallota przy ulicy Ignacego Mościckiego? Czy podzielą, w cieniu diabelskiego młyna, los Przędzalni ze Środulki?!

Panu Radnemu ustępuje w dążeniu do popularności Pani Przewodnicząca, która jednak nie ma sobie równych w ostudzaniu zapędów obywatelskich Mieszkańców. Nie dziwi podobna postawa, gdyż wiąże się ona z ustawicznym patrzeniem Władzy na ręce. Głównym jej orężem, co wiedzą doskonale wszyscy z wyjątkiem Urzędników, jest konstruktywna krytyka, której celem nigdy nie pada Człowiek, a problem dotykający Miasto. Komunikacja z Panią Przewodniczącą, dbającą wyłącznie o poparcie Mieszkańców (Sąsiadów!) ulicy Generała Józefa Hallera 28-58 (parking; ostatnim „osiągnięciem” Pani Przewodniczącej jest wydatkowanie astronomicznej sumy na zespół podziemnych kontenerów na odpady dla Mieszkańców budynków o numerach 60 A-G oraz 62-62 F przy tejże ulicy, którego realizacja dwukrotnie nie doszła do skutku w ramach… budżetu „obywatelskiego”), przypomina do złudzenia wołanie na puszczy Generała Tadeusza BoraKomorowskiego z oblężonej Stolicy… Istotnie, wszak „Sosnowiec jest” – nie tylko na kartach Powieści – Miastem „takim samym jak Londyn”!

Rażą w końcu jak na dłoni nieprzejrzyste intencje (interesy?) Pana Prezydenta, gdy – dla przykładu – stało się jasne, dlaczego dążono do wstrzymania rewitalizacji bulwaru Czarnej Przemszy na styku Sielca i Pogoni. Sosnowiec jest Miastem prywatnym, więc dlaczego Sielec miałby być wyłącznie „Sielcem Renarda”?

Nie powinno dziwić także nikogo unikanie przez Policję w Sosnowcu wchodzenia w zatargi z Władzą w kontekście łamania ciszy wyborczej. Przy okazji ostatnich wyborów samorządowych przykładną służalczością popisał się pewien mój Imiennik, którego największym osiągnięciem życiowym było – obok przyjścia na Świat – „zakręcenie się” wokół (praktycznie równych wiekiem) początkujących aparatczyków, terminujących przy alei Zwycięstwa. W wyborczą niedzielę ów Jegomość miał czelność opublikować wybitnie głupkowaty post na Facebooku, którego to przaśna fotografia wespół z lotnym sloganem zachwalała… walory „bochenka”. Oczywiście niezwłoczne zgłoszenie Funkcjonariuszom II Komisariatu tego wybryku, stosownie udokumentowanego, spowodowało – obok panicznego strachu przed wszczęciem dochodzenia (rzekomo to pierwszy przypadek przy ulicy Stefana Żeromskiego) – wyłącznie zmarnowanie publicznych środków na zasilenie komputera, zapisanie kilku kartek oraz zużycie koperty (celem poinformowania o odstąpieniu od wyciągnięcia konsekwencji). Nie zaskoczył bynajmniej obrót spraw zgłaszającego; najwyraźniej Pan Bochenek nie dałby sobie rady bez pomocy zaufanych Przybocznych, którzy z pewnością wszelkie swe czyny motywują altruistycznymi pobudkami…

Pomimo mych liberalno-demokratycznych sympatii ubolewam nad miałkością garstki Radnych opozycyjnych, skupionych wokół idei narodowo-populistycznych. Stan ten nie tylko nie pomaga wyjść Miastu z impasu, ale jeszcze bardziej utrwala postawy karierowiczowskie, pogłębia zaufanie do działań pozbawionych odwagi rozwiązywania realnych problemów, a promuje ukierunkowane na efekciarstwo. Radni Prawa i Sprawiedliwości ograniczają się, niestety, do składania wieńców oraz upowszechniania famy o walce z wrogiem wyimaginowanym
(homoseksualiści oraz single na kilka długości wyprzedzają nielegalne składowiska odpadów; gdyby stadionowi bandyci rozumieli takie zagrożenia, może inną optykę „Zwolennicy Nowogrodzkiej” przyjęliby, także w Sosnowcu). Niebawem kolejnym pomnikiem będzie ten na cześć Sosnowca zdegradowanego doszczętnie, przypominającego wyłącznie wybiórczo Miasto nowoczesne, zadbane, dostatnie…

Bardzo żałuję, że stosunkowo szybko straciłem Dziadków. Ilekroć zatapiam się w nostalgicznej atmosferze ulicy Smutnej, wyobrażam sobie z Nimi trudne rozmowy, w trakcie których tłumaczyłbym, jak Sosnowiec w skali globalnej marnieje. Chociaż czasu nie da się odwrócić i spotkać Dziadków nie będzie mi dane, to rad jestem wielce, że rozmów takich przeprowadzić nie będę mógł. Byłoby mi zwyczajnie, tak po ludzku, wstyd za Rządzących Miastem. Od Pokoleń moim Miejscem na Ziemi.

Jakub Tomasz Hołaj-Krzak
Warszawa, 23 IX 2020

Do napisania niniejszego felietonu skłoniła mnie niedawna obserwacja Karola Winiarskiego. Sprawa błaha, a dała asumpt do odnajdywania podobnych sobie, w tym głębszych przejawów zaniedbań także na niwie życia społecznego w Mieście. Bynajmniej nie niespodziewanie.

Przed kilkoma tygodniami Karol Winiarski był uprzejmy zwrócić się do mnie, być może kierowany (trafnym) przekonaniem o fakcie przywiązywania uwagi do detali, z pytaniem, którego istota dotyczyła jednej z ulic na Niwce. Przypadkiem bowiem zwrócił uwagę na specyficzną treść tabliczki kierującej do ulicy Wilg (prostopadła do ulicy Wojska Polskiego; równoległa względem ulic Piwnej oraz Jana Spytkowskiego, zlokalizowana pomiędzy nimi). Otóż okazało się, że nazwa rzeczonej zawarta jest w cudzysłowie, co zaintrygowało czynnego do niedawna Samorządowca. Nie mylił się, czego potwierdzenie przynosi chociażby zdalna wycieczka internetowa w czasie i przestrzeni; popularny Serwis zabiera w podróż na Niwkę z września 2017 roku, kiedy to felerna tabliczka już wisiała.

Wisiała i, najwyraźniej, nikogo nie dziwiła. Z pewnością stało za tym przeoczenie osoby zlecającej i / lub wykonującej, która – parafrazując Stanisława Anioła – „odwykła od czytania”. Dlaczego jednak żadnemu Mieszkańcowi nie wydało się stosownym poinformować właściwą Jednostkę Urzędu Miejskiego? Czy tak jednak musiało być w istocie? Równie prawdopodobne jest to, że „problem” ten zgłaszano, jednakże był bagatelizowany. W Sosnowcu jednak, do czego przyzwyczajają Urzędnicy (oraz Radni, niejednej kadencji), kultywowanie tradycji braku przywiązywania wagi do wielu spraw, konwenansów, nie jest niczym nowym. Okazuje się, że w cudzysłów można wziąć wiele pojęć, zachowań…

Nikogo nie zastanawia już rola mediów społecznościowych w komunikacji. Narzędzia te skutecznie wypierają inne, usankcjonowane przez lata, środki. Politycy obecnie, dla przykładu, informują (czy też raczej „komunikują”, gdy w grę wchodzi konieczność wyjaśnienia sprawy kłopotliwej) o wszystkich prawie swoich poczynaniach w taki właśnie, nowatorski, sposób. Z takimi rozwiązaniami są oswojeni także Radni Sosnowca. O dziwo, ilekroć przychodzi jednak zmierzyć się z prawdziwymi problemami, nagle stają się niedostępni. Niechaj jeden z przykładów zaserwuje Pan Radny Mentel, który prosząc o wskazywanie w Mieście dzikich wysypisk, nabiera wody w usta pytany o sposoby na permanentną poprawę sytuacji w rejonie ulic Wiązowej oraz Księdza Włodzimierza Sedlaka. Na drugim biegunie, w niszy poszukujących problemów
priorytetowych i bezpardonowo stawiających im czoła, bryluje chociażby Pan Radny Żurawski, fotografujący się na tle pojemników do zbierania nakrętek. Nie zawsze jest tak, że Mieszkańcy chcą zwrócić się wyłącznie w celu oddania rytualnych pochwał za kolejną tego samego dnia wesołą fotografię; jak bowiem długo można towarzyszyć Radnym wiążącym buty, zajadających modne przekąski, zasiadających (bez uprawnień…) za sterami samochodów? Czy to jeszcze Samorządowcy, czy już „Samorządowcy”?!

Przed dziesięcioma dniami Sosnowiec po raz kolejny miał okazję ku temu, by nie schodził z pierwszych stron gazet. Spontaniczne zgrupowanie Mieszkańców Sosnowca oraz Gości, dopominających się szacunku dla Drugiego Człowieka, spotkało się z – ujmując rzecz eufemistycznie – dezaprobatą. Nie byłoby w tym nic złego, gdyby doszło do konfrontacji na odpowiednim poziomie stanowisk; do konfrontacji, owszem, doszło, a jej poziom podkreślała dobitnie różnica nie tylko w stanie rozwoju intelektualnego (oraz emocjonalnego), ale też pojmowanego w ujęciu geodezyjnym. Miało miejsce zgrupowanie „nowych elit”, „nowych patriotów”, a odchodząc od propagandowej nowomowy: bandytów, nie tylko stadionowej proweniencji. Jakkolwiek postronny widz może zadawać sobie pytania o charakter działań Policji, a także – przede wszystkim – sposób przeprowadzenia obu zgrupowań (wydanie pozwolenia na zajęcie danego miejsca), to jednak nie te aspekty winny budzić największe zaskoczenie. Raptem setki metrów dzielą plac Stulecia od alei Zwycięstwa, a żaden z Urzędników – na czele z Panem Prezydentem Chęcińskim – nie byli łaskawi pofatygować się na miejsce owego przykrego zajścia. Mało tego, Pan Prezydent z niemałą zwłoką zabrał w sprawie głos; jakość tej wypowiedzi sama przez się tłumaczy opieszałość, ponieważ najwyraźniej Pan Prezydent obawiał się zająć zdecydowane stanowisko.

Nie kto inny, a sam Pan Prezydent niejednokrotnie pokazywał Mieszkańcom, że jest gotów stawać na straży mienia publicznego. Gdy tylko w oku kamery został ujawniony czyn haniebny, a Funkcjonariusze okazywali się niestety bezsilni w ustaleniu sprawcy, oto Pan Prezydent właśnie stawał w roli wymierzającego sprawiedliwość (warto w tym miejscu przypomnieć wspomnianego już Pana Radnego Żurawskiego, który zasłynął medialną akcją znakowania wiat przystankowych). Oczywiście wyzyskując aktywność Mieszkańców, ale nie ma to najmniejszego znaczenia, skoro nadarzała się okazja do zamanifestowania samouwielbienia. Niestety, ale tym razem to nie zuchwałe pomazanie donicy na ulicy Modrzejowskiej, czy też dewastacja podnośnika na wózki w przejściu pod ulicą Gabriela Narutowicza skupiają uwagę uważnych Mieszkańców. Doszło bowiem do eskalacji bardzo niebezpiecznych zachowań, których nie można traktować z przymrużeniem oka. Wiadomym pozostaje, że największą winą sprawców podobnych zajść jest brak edukacji; trudno oczekiwać, by karmieni od małego alkoholem i narkotykami nie tylko nie byli podatni na populistyczne pohukiwania, ale też dostrzegali analogię pomiędzy haniebnymi „Strefami wolnymi od LGBT” a „Nur für Deutsche”.

Od zawsze powtarzane w Sosnowcu słowa, jakoby był Miastem otwartym na innych (kibole są zwolnieni z wiedzy o istnieniu Cmentarzy na Pogoni), można – w świetle wydarzeń z 17 VIII 2020 – opatrzyć cudzysłowem. Mimo szczerych chęci jednych – być może akolitów – i oporów drugich – także adwersarzy – niełatwo postąpić podobnie z opisem hipokryzji Rządzących naszym Miastem…

Jakub Tomasz Hołaj-Krzak
Warszawa, 27 VIII 2020

„Rzeczpospolita to postaw czerwonego sukna, za które ciągną Szwedzi, Chmielnicki, Hiperborejczykowie, Tatarzy, elektor i kto żyw naokoło. A my z księciem wojewodą powiedzieliśmy sobie, że z tego sukna musi się i nam tyle zostać w ręku, aby na płaszcz wystarczyło; dlatego nie tylko nie przeszkadzamy ciągnąć, ale i sami ciągniemy.”

Ten słynny cytat z „Potopu” Henryka Sienkiewicza, nie do końca oddaje rzeczywiste intencje hetmana wielkiego litewskiego Janusza Radziwiłła, który podpisując w Kiejdanach układ ze Szwedami kierował się głównie racją stanu Wielkiego Księstwa Litewskiego. Około 90% terytorium litewskiego państwa (Wielkie księstwo Litewskie było jedynie połączone unią realną z Królestwem Polskim zwanym Koroną) znajdowało się wówczas pod rosyjską okupacją. W tym samym czasie ostatnie oddziały koronne właśnie przechodziły na stronę Karola X Gustawa, a prawie cała dzisiejsza Ukraina zajęta była przez Rosjan, z którymi współdziałali Kozacy Bohdana Chmielnickiego. Doskonale jednak pasuje ono do charakterystyki naszej obecnej klasy politycznej. Ostatnie zamieszanie z podwyżkami obnażyło to w pełni. Jakże szybko wezwania wszystkich kandydatów niedawnych wyborów prezydenckich o konieczności szukania porozumienia ponad podziałami, znalazły pozytywny odzew w ustawie uchwalonej przez Sejm przygniatającą większością głosów i przewidującą ogromne podwyżki dla polityków oraz zwiększenia o połowę subwencji dla partii politycznych.

Roztrząsanie tego, kto był inicjatorem tego pomysłu jest zajęciem jałowym. Nie jest to istotne, ponieważ wszyscy (oczywiście poza posłami Konfederacji, Razem, kukizowcami i nielicznymi przedstawicielami innych ugrupowań głosującymi przeciw), wyczekiwali tego, jak przysłowiowa kania dżdżu. Jeżeli się komuś wydawało (a tak wynika z komentarzy zwłaszcza zwolenników opozycji), że większość posłów najważniejszych ugrupowań kandydowała do Sejmu ponieważ „Polacy zasługują na więcej” , żeby „ratować Polskę przed dyktaturą”, „być blisko ludzi”, budować „nową solidarność”„***** ***”, czy reprezentować „polskie sprawy”, to jest człowiekiem wyjątkowo naiwnym. Parlamentarzysta to całkiem niezła fucha, a przecież może być jeszcze lepsza. Nie wymaga wiedzy, nie trzeba się zbytnio przepracowywać, można pozwiedzać świat, odpocząć od małżonka, posmakować lepszego świata, nie ponosi się żadnej odpowiedzialności – no chyba, że przeciwnik polityczny albo wkurzony wyborca nerwowo nie wytrzyma i przyłoży. Nawet przy głosowaniu nie trzeba się wysilać, bo przecież sekretariat klubu podsunie ściągawkę, a gdy zapyta o coś dziennikarz, wyrecytuje się przekaz dnia przygotowany przez partyjnych pijarowców.

Oczywiście nie wszyscy parlamentarzyści są tacy. Zdarzają się również kompetentni, zaangażowani w swoją publiczną działalność, potrafiący myśleć i wypowiadać się niezależnie. Tyle, że z kadencji na kadencję jest ich coraz mniej. Nie dotyczy to zresztą wyłącznie Sejmu. To charakterystyczny proces dla wszystkich ciał przedstawicielskich, które w coraz większym stopniu stają się kosztowną atrapą, nie mającą żadnego praktycznego znaczenia. Zgodnie z klasycznym prawem Kopernika-Greshama – gorszy pieniądz wypiera lepszy.

Oczywiście bez zgody politycznych liderów, żadna próba skoku na kasę nie mogłaby zostać nawet zapoczątkowana. Dlaczego więc zdecydowali się oni na takie posunięcie wiedząc, że elektorat nie będzie zachwycony? Dlatego, że są przywódcami plemienia. A członkowie plemienia akceptują tylko takiego wodza, który zapewnia im łupy. Posłowie i senatorowie PiS-u mogą przynajmniej umieścić swoje rodziny w spółkach Skarbu Państwa, ale też z zazdrością patrzą na kilkakrotnie nieraz wyższe zarobki ich wcale nie bardziej kompetentnych (a w zasadzie równie niekompetentnych) kolegów i koleżanek, którzy załapali się na ciepłe posadki. Parlamentarzyści KO mogą liczyć tylko na samorządowców i kontrolowane przez nich coraz liczniejsze spółki komunalne, ale nie wszyscy pochodzą z obszarów, gdzie rządzą prezydenci z Platformy. Jeszcze gorzej ma SLD, któremu z dawnej potęgi samorządowej pozostał jedynie wspomnień czar. Najgorzej zaś parlamentarzyści PSL, który poza nielicznymi spółkami kontrolowanymi przez starostów, może liczyć wyłącznie na samorząd wojewódzki, gdzie jednak muszą im wystarczyć jedynie okruchy z platformianego stołu. Tym większe naciski na liderów, aby przynajmniej zwiększyć sejmowa frukta. A ci, osłabieni porażką ich kandydatów w wyborach prezydenckich, postanowili wzmocnić swoją pozycję (Borys Budka chciał np. zachować fotel przewodniczącego klubu, co pozwoliłoby mu w pełni kontrolować Platformę) robiąc dobrze swoim posłom i senatorom. I jak to często bywa, osiągnęli dokładnie odwrotny efekt.

Dlaczego w takim razie odpuścili? Samo oburzenie ich wyborców nie było decydujące. Wiadomo przecież, że elektorat zawyje, a i tak przy kolejnych wyborach zagłosuje tak samo – podziały są tak głębokie, że przejścia na drugą stronę politycznej barykady wśród wyborców już prawie się nie zdarzają. Zwykłymi członkami swoich partii też się nie przejmowali – znany z PZPR centralizm demokratyczny kwitnie w najlepsze. Kwestionujących geniusz przywódców zawsze można z partii wyrzucić pod zarzutem szkodzenia organizacji, a sąd partyjny posłusznie zaklepie decyzję lidera. Problemem była wewnętrzna opozycja, która poczuła krew. To groźba utraty władzy zmusiła Borysa Budkę do odwrotu, ponieważ Grzegorz Schetyna już szykował się do odzyskania stołka przewodniczącego partii. Śladem Budki musieli pójść pozostali liderzy opozycyjnych ugrupowań – głosując dalej razem z posłami i senatorami Zjednoczonej Prawicy znaleźliby się na cenzurowanym, na co zresztą zapewne Platforma bardzo liczyła. W ten sposób PiS został osamotniony, a prezes nie chciał ryzykować. Jemu przecież pieniądze nie są do szczęścia potrzebne, a posłowie i senatorowie i tak zrobią to co postanowi.

Zabawne były stwierdzenia niektórych komentatorów, że wyższe pensje posłów i senatorów spowodowałyby zainteresowanie kandydowaniem osób bardziej kompetentnych i potrafiących samodzielnie myśleć. Być może tacy by się pojawili. Tyle, że i tak nie mieliby większych szans. Ich rozpoznawalność zwykle nie jest duża. Nie potrafią robić wokół siebie zamieszania w mediach społecznościowych – nie są znani z tego, że są znani. Ich jedyną szansą byłoby wysokie miejsce na liście. Ale o tym decydują liderzy. A im przecież nie zależy na robieniu sobie problemów. Taki inteligent i fachowiec może o coś zapytać, mieć własne zdanie, zagłosować zgodnie z sumieniem. Same kłopoty. Lepiej mieć wiernych żołnierzy, którzy wypełnią każde polecenie nie zastanawiając się nad jego konsekwencjami. Bierny, mierny, ale wierny.

Oczywiście nie można zapominać o jeszcze jednej okoliczności. Naszych wybrańców narodu, jak samo to określenie wskazuje, wybrał naród. Czyli my – wyborcy. To nie są uzurpatorzy, których ktoś nam narzucił protektor ze wschodu jak w wieku XVIII, zaborca jak w wieku XIX czy komuniści jak w czasach PRL-u. Oczywiście można się bronić twierdząc, że dopiero teraz pokazali swoje prawdziwe oblicze. Być może rzeczywiście, niektórzy z nich udawali w czasie kampanii kogoś innego, być może dopiero potem pod wpływem otoczenia stali się innymi ludźmi. Może. Ale przecież za trzy lata znowu na nich zagłosujemy. Zaciskając zęby, wypierając z pamięci, racjonalizując. I znowu wkrótce po wyborach będziemy zaskoczeni, że nie są tacy jakbyśmy chcieli. Ale dlaczego mieliby być? Nic na tym nie zyskają. Z poza tym bądźmy szczerzy – przecież większość z nas będąc na ich miejscu zrobiła dokładnie to samo. Kilka tysięcy miesięcznie piechotą nie chodzi.

Nic się nie zmieni. Budka i spółka niczego się nie nauczą. Nie muszą, ponieważ oni już to wszystko dobrze wiedzą. Polityka to przecież taka gra, w której wygrywa ten, który skuteczniej będzie poruszał pionkami. W demokracji jest trochę gorzej, ponieważ pionki mają coś do powiedzenia i mogą iść nie tam, gdzie politycy by chcieli. Dlatego wygrywa ten, kto skuteczniej nimi zmanipuluje. I nie miejmy pretensji do graczy. Takie są reguły tej gry. Sami je ustaliliśmy. A przynajmniej zaakceptowaliśmy.

P.S.

Piszę ten tekst w dniu pogrzebu Henryka Wujca. Dwa dni wcześniej zmarła Józefa Hennelowa. Wspominając ich, wszyscy, bez względu na poglądy, podkreślają bezinteresowność, dystans wobec siebie, szacunek dla innych ludzi i ich przekonań, społeczne zaangażowanie. „Sensem swego życia uczynił służenie dobru zwykłych ludzi w Polsce i gdzie indziej” – te słowa Dalajlamy skierowane do wdowy po Henryku Wujcu, w pełni też można odnieść do Józefy Hennelowej. W latach 90-tych obydwoje byli czynnymi politykami. Ćwierć wieku temu takich ludzi w naszym Sejmie i Senacie było wielu. Po wszystkich stronach sceny politycznej, chociaż zdecydowanie najwięcej reprezentowało dawną antykomunistyczną opozycję. A przecież lata spędzone w więzieniach, obozach internowania, doświadczenia pozbawiania pracy, możliwości robienia kariery zawodowej czy naukowej, prześladowania członków rodzin, usprawiedliwiałyby zupełnie inne zachowania. Z czasem stopniowo znikali z Sejmu i Senatu. Niektórzy się zmieniali. Część sama wycofywała się z polityki. Innych „wycofywali” wyborcy. Gdyby teraz pojawili się w polskim parlamencie, przypominaliby żywe skamieniałości. Bardzo, bardzo brakuje takich ludzi. Parlament byłby inny, polityka byłaby inna, Polska byłaby inna. Ale to my sami sobie zgotowaliśmy ten los. Wiele wskazuje, że w przyszłości tak nie będzie. Ale to wcale nie znaczy, że będzie lepiej.

Karol Winiarski

Sto lat temu Polska odniosła najważniejsze zwycięstwo w swojej historii. Spektakularne i dla wielu całkowicie niespodziewana wiktoria nad bolszewicką armią pod Warszawą, uratowała niepodległość dopiero co odrodzonego państwa. Nie było w tym oczywiście żadnego cudu, ani tym bardziej boskiej interwencji (jeśli ktoś uważa, że było inaczej, niech wyjaśni dlaczego przegraliśmy w 1939?). Zadecydował świetny plan kontrofensywy znad Wieprza, pełne wykorzystanie błędów przeciwnika i złamanie przez naszych kryptologów sowieckich szyfrów – co najmniej tak samo ważne jak później niemieckiej Enigmy. Jednak wbrew przekonaniu wielu, nie uratowaliśmy Europy przed komunizmem, chociaż wielu jest o tym święcie przekonanych, a polityka historyczna od lat utrwala ten mit.

Od połowy 1920 roku nastroje rewolucyjne w Europie wyraźnie opadały. W kluczowej – z punktu widzenia rozprzestrzeniania się komunizmu – Republice Weimarskiej, Komunistyczna Partia Niemiec (KPD) uzyskała w czerwcu 1920 roku poparcie zaledwie 2,1% wyborców. Mocno lewicowa Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec (USPD), zdobyła co prawda prawie 17,9% głosów, ale jej działacze byli podzieleni co do sposobów zdobycia władzy – kilka miesięcy później, po akcesie do Kominternu, prawie połowa działaczy opuściła ugrupowanie opowiadając się za parlamentarną formą walki o socjalizm. Na dodatek, znaczna część zwolenników rewolucji była przeciwna wprowadzaniu komunizmu przy pomocy zewnętrznej interwencji, a zwłaszcza bolszewickiej – wśród Niemców powszechne było poczucie wyższości cywilizacyjnej wobec Rosjan i pojawienie się oddziałów Armii Czerwonej z pewnością wzbudziłoby poczucie narodowej jedności. Reichswehra nie była jeszcze w pełni zredukowana do przewidzianego traktatem wersalskim poziomu (liczyła wówczas dwukrotnie więcej żołnierzy niż docelowe 100 tys.), a regularne oddziały uzupełniane były przez ochotnicze oddziały Freikorpsów (kilkaset tysięcy uzbrojonych bojowników) składające się w znacznej części w zaprawionych w bojach I wojny światowej weteranów. Bez wątpienia także, w sytuacji zagrożenia bolszewickiego, pomocy swoim niedawnym wrogom – w swoim własnym, dobrze pojętym interesie – udzieliliby alianci zachodni, dysponujący jeszcze wówczas potężną siłą militarną. W tej sytuacji szanse rozszerzenia, a tym bardziej zwycięstwa, rewolucji komunistycznej w całej Europie były iluzoryczne.

Bez wątpienia jednak Polska ocaliła samą siebie. Przegrana bitwa warszawska oznaczałaby zajęcie całego kraju przez bolszewików. Tym samym stalibyśmy się kolejną radziecką republiką (bez wschodniej Galicji – tam powstałaby Galicyjska Socjalistyczna Republika Rad, zapewne szybko włączona do Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Rad), która z czasem zapewne weszłaby w skład powstałego w 1922 Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, a Polacy podzieliby los innych narodów sowieckiego imperium. Tak jednak stałoby się tylko wówczas, gdyby kierownictwo na Kremlu nie zdecydowało się kontynuować marszu na Zachód. Niewiele zresztą wskazuje, że wyczerpana Armia Czerwona, która w ciągu sześciu tygodni przebyła ponad 500 km tocząc ciężkie walki z cofającymi się polskimi wojskami i znacząco oddaliła się od swoich baz zaopatrzeniowych, byłaby zdolna od razu kontynuować ofensywę. Tym bardziej, że miałaby na zapleczu wojska niemieckie w Prusach Wschodnich, które w każdej chwili mogły wykonać uderzenie na tyły wojsk Tuchaczewskiego. Podjęcie ostatecznego ataku na kraje zachodniej Europy, o ile w ogóle kierownictwo bolszewickie zdecydowałoby się na taki krok, wymagałoby wielu miesięcy przygotowań i zakończenia trwającej jeszcze wojny domowej, a to oczywiście pozwoliłoby także drugiej stronie na podjęcie stosownych działań. Potencjał gospodarczy Zachodu w porównaniu ze zniszczoną wojną i rewolucją Rosją, nie dawał komunistom zbyt wielu szans na sukces. Wiele natomiast wskazuje na to, że przypadku próby rozszerzenia rewolucji, bolszewicy doznaliby sromotnej klęski, która mogłaby nawet zakończyć się całkowitym upadkiem ich państwa.

Upadek sowieckiego państwa wcale nie oznaczałby jednak naszego zwycięstwa. Zapewne przetrwałoby jakieś szczątkowe państwo polskie, którego wschodnia granica nie sięgałaby poza Bug (linia Curzona), a na zachodzie pozbawione byłoby przynajmniej części ziem, które na mocy traktatu wersalskiego uzyskaliśmy kosztem Niemiec. Pomoc wojsk niemieckich w zatrzymaniu ekspansji komunizmu musiałaby bowiem skutkować ich łagodniejszym potraktowaniem, a co za tym idzie rewizją części postanowień układu pokojowego – oczywiście kosztem Polski. Tym samym moglibyśmy zapomnieć o Górnym Śląsku, a może i Pomorzu Gdańskim, co skazywałoby odrodzone państwo na wegetację. Jedynym pozytywem byłby brak mniejszości ukraińskiej i białoruskiej – a zwłaszcza ta pierwsza, walcząca (czemu zresztą trudno się dziwić) o własne państwo, była dla Polski w dwudziestoleciu międzywojennym narastającym problemem.

Wszelkie zasługi w wielkim zwycięstwie w bitwie warszawskiej przypisuje się Józefowi Piłsudskiemu, chociaż nie mniejszą rolę odegrał generał Tadeusz Rozwadowski. Jako szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego opracowywał szczegółowe plany operacyjne, do czego nie posiadający wojskowego wykształcenia Józef Piłsudski po prostu nie był zdolny. Oczywiście to Naczelnik Państwa ostatecznie zadecydował o podjęciu ryzykownego ataku na lewe skrzydło rozciągniętych wojsk Michaiła Tuchaczewskiego zamiast defensywnego wariantu proponowanego przez głównego francuskiego doradcę marszałka Maxime`a Weyganda (byli też inni francuscy oficerowie, m. in. późniejszy Prezydent V Republiki, a wówczas major Charles de Gaulle, który zresztą bezpośrednio walczył na froncie w polskiej jednostce bojowej za co otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari). Ale prawdą jest również to, że pojawienie się bolszewików pod Warszawą było efektem całkowitej klęski tzw. federacyjnej (zwanej również jagiellońską) koncepcji wschodniej granicy odrodzonej Polski forsowanej przez Marszałka i jego niedocenienia siły bolszewickiego państwa. Rok wcześniej to właśnie Naczelny Wódz polskich wojsk nakazał wstrzymać ofensywę na Białorusi, co pozwoliło dowództwu Armii Czerwonej rzucić część wojsk zaangażowanych w walkę z Polakami przeciw znajdującej już tylko 200 km od Moskwy Armii Denikina. W konsekwencji została ona rozbita i w ciągu kilku miesięcy przestała istnieć, a kierownictwo sowieckie mogło w 1920 roku skoncentrować większość sił do walki z Polską.

Federacyjna koncepcja granicy wschodniej Józefa Piłsudskiego, nigdy w szczegółach nie ujawniona (nawet nie wiadomo czy Marszałek miał przemyślane jej dokładne rozwiązania – znany był raczej z improwizacji niż z realizacji opracowanych wcześniej założeń), była próbą połączenia ognia z wodą – konieczności zbudowania silnego państwa leżącego pomiędzy pałającymi rządzą odwetu Niemcami i nie mniej rewizjonistyczną Rosją (niezależnie od jej wewnętrznego ustroju), a rodzącymi się dopiero aspiracjami narodowymi zamieszkującej dawne wschodnie ziemie Rzeczypospolitej ludności ukraińskiej, białoruskiej i litewskiej. Pozornie bardziej cywilizowana niż konkurencyjna koncepcja Romana Dmowskiego (zwaną inkorporacyjną i zakładającą przymusową polonizację niepolskich mieszkańców na mniejszym terytorialnie obszarze włączonych do Polski kresów), w rzeczywistości zakładała podporządkowanie interesów Litwy, Białorusi czy Ukrainy państwu polskiemu. Dlatego też trudno było oczekiwać, że zwłaszcza Ukraińcy, co najmniej dorównujący pod względem liczebności Polakom, pogodzą się z odgrywaniem podrzędnej roli we wspólnym państwie i pozostawieniu w granicach naszej części Rzeczpospolitej wschodniej Galicji i Wołynia, w której ludność ukraińska stanowiła większość. Z drugiej strony, równie nierealne było oczekiwanie, że w przypadku ustalenia wewnętrznej granicy na linii Bugu, polscy mieszkańcy Lwowa czy Wilna, zgodzą się na przekazanie tych miast, w których Polacy stanowili około 2/3 ludności, w ręce Ukraińców czy Litwinów – nawet gdyby ich państwa połączone byłyby więzami federacyjnymi z Polską. A ponieważ nikt wówczas o masowym przesiedlaniu ludności nie myślał, niemożliwym było znalezienie modelu koegzystowania różnych narodów (do tej mozaiki trzeba jeszcze dopisać Żydów) na tym samym obszarze w sposób, który mógłby zadowolić wszystkie strony narodowo-politycznego sporu.

Piłsudski przegrał po raz pierwszy, gdy jego próba odtworzenia Litwy w historycznych granicach Wielkiego Księstwa Litewskiego, spaliła na panewce. Mimo zajęcia w kwietniu 1919 roku Wilna, nie tylko Litwini nie chcieli słyszeć o wspólnym państwie z Polakami, ale i litewscy Polacy nie wyobrażali sobie życia w litewskiej części wspólnego państwa. Wzajemne uprzedzenia pogłębiły się, gdy władze litewskie udaremniły polską próbę dokonania inspirowanego przez Piłsudskiego propolskiego puczu w tymczasowej litewskiej stolicy – Kownie, a ostatecznie, gdy rok później „zbuntowana” na rozkaz Marszałka dywizja Żeligowskiego, zajęła Wilno (notabene przekazane kilka miesięcy wcześniej Litwinom przez bolszewików po wyparciu wojsk polskich). Nie spełnił też oczekiwań wymuszony na przywódcy Ukraińskiej Republiki Ludowej Semenie Petlurze układ polityczny zawarty rok później, w przededniu wyprawy kijowskiej. Mimo zajęcia Kijowa, z którego wycofały się oddziały bolszewickie, niewielu Ukraińców chciało walczyć za wspólną sprawę – armia ukraińska wspomagająca nasze wojska liczyła zaledwie 30 tys. żołnierzy. W konsekwencji plan przerzucenia części polskich oddziałów na front białoruski, gdzie właśnie Tuchaczewski przygotowywał wielką ofensywę, nie mógł został zrealizowany. O ile jeszcze w maju udało się odeprzeć jego pierwszy atak, to rozpoczęte w lipcu uderzenie zakończyło się pełnym sukcesem bolszewików. A ponieważ w międzyczasie Armia Konna Budionnego przełamała polskie linie obronne w okolicach Kijowa, armia polska zmuszona była cofać się na całym froncie. Można więc powiedzieć, że Piłsudski okazał się bardzo skuteczny w … naprawianiu własnych błędów.

Mitem jest również powszechna jedność narodu w obliczu zagrożenia. O ile inteligencja i większość robotników zdecydowanie stanęła po właściwej stronie, to chłopi wyrażali daleko posuniętą obojętność. I nie chodzi tu tylko o włościan ukraińskich i białoruskich, ponieważ ci bardzie sprzyjali bolszewikom niż Polakom, ale także o polskich rolnikach, zwłaszcza z tych z byłej Kongresówki. Trudno się zresztą temu dziwić, skoro jeszcze kilka lat wcześniej o żołnierzach carskiej armii mówili „nasze wojsko”, a legionistów traktowali w najlepszym razie nieufnie. Akt 5 listopada został przez wielu przyjęty wręcz wrogo, ponieważ obawiali się, że odrodzenie Polski oznaczać będzie przywrócenie pańszczyzny, wspaniałomyślnie zniesionej przez Aleksandra II po stłumieniu Powstania Styczniowego. Nierozwiązany pozostawał problem braku ziemi, która znajdowała się w połowie w rękach wielkich właścicieli i Kościoła. Gdyby nie obawiano się o stanowisko chłopów w obliczu bolszewickiej propagandy, nie zostałaby uchwalona w trybie nagłym ustawa o reformie rolnej (uchylonej potem z powodu jej rażącej niezgodności z uchwaloną w marcu 1921 konstytucją – brak 100% rekompensaty dla ziemian za odebraną ziemię), a Wincenty Witos nie zostałby pierwszym chłopskim premierem polskiego rządu. Ostatecznie chłopi nie poparli bolszewików, ale znaczna ich część walczyła w polskiej armii bardziej z musu niż z przekonania.

Nie ma też wiele wspólnego z faktami przekonanie, że jedynie wojska bolszewickie dokonywały zbrodni i rabunków w trakcie swojego marszu na zachód, a następnie ucieczki na wschód. Brutalność charakteryzowała obydwie strony, a dowództwa obydwu armii miały poważne problemy z utrzymaniem dyscypliny. Pomijając ochotniczy charakter części walczących oddziałów oraz nienawiść ideologiczną i narodową, ogromny wpływ miały doświadczenie trwającej nieprzerwanie od 1914 roku wojny. Długotrwały konflikt zbrojny zawsze obniża normy moralne i zwalnia hamulce chroniące przed dokonywaniem zbrodni. Szczególnie doświadczone wojną były wschodnie ziemie dawnej Rzeczpospolitej, na których najpierw toczyły się zaciekłe walki, a następnie po rewolucji lutowej zapanowała całkowita anarchia, na krótko jedynie zahamowana po wkroczeniu na te tereny armii niemieckiej i austro-węgierskiej w 1918 roku. Ofiarą bandytów, maruderów, dezerterów, ale i regularnych oddziałów padali wszyscy – ziemianie, chłopi, a zwłaszcza Żydzi, których zginęło kilkadziesiąt tysięcy – najwięcej od czasów Powstania Chmielnickiego. Zdecydowanie najczęściej byli mordowani przez oddziały białych (głównie Ochotniczą Armię Denikina) i różne formacje ukraińskie. Ale prześladowania Żydów zdarzały się również, mimo głoszonego internacjonalizmu, bolszewikom oraz niestety Polakom. W tym ostatnim przypadku dokonywane były często przy współudziale oddziałów regularnego wojska (pogromy we Lwowie, Wilnie, Pińsku). I chociaż odbywało się to wbrew rozkazom wyższych dowódców wojskowych, to jednak ich sprawców nie spotkały żadne konsekwencje. Fatalnie wpłynęło to natomiast na wizerunek odrodzonego państwa polskiego na arenie międzynarodowej, w czym nie pomagał również otwarty antysemityzm Dmowskiego.

Niestety, setna rocznica najważniejszej polskiej militarnej wiktorii nie została uhonorowana jak chociażby sześćdziesiąta rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego – otwarciem muzeum upamiętniającego to wydarzenie. Obietnica wybranego w 2002 roku Prezydentem Warszawy Lecha Kaczyńskiego została zrealizowana w niespełna dwa lata. Obecne władze Rzeczpospolitej, którym patriotyzm nie schodzi z ust, po ponad czterech latach rządów nie były w stanie nawet realnie zacząć budowy w Ossowie. Nie powstał też żaden pomnik upamiętniający to wydarzenie, chociaż biorąc pod uwagę pojawiające się pomysły, może i dobrze się stało. Pandemia uniemożliwiła zorganizowanie wojskowej parady, chociaż nie przeszkadza przeprowadzania manewrów, o imprezach sportowych czy rozrywkowych nie wspominając. Uroczystości rocznicowe zaszczycił swoją obecnością sekretarz stanu USA, Mike Pompeo. Niestety, Prezydent Andrzej Duda nie wspomniał w swoim wystąpieniu o amerykańskich lotnikach, którzy wspierali polskie wojska chcąc w ten sposób spłacić dług wdzięczności zaciągnięty ponad sto lat wcześniej, gdy Tadeusz Kościuszko i Kazimierz Pułaski walczyli o niepodległość USA. Może dlatego, że robili to z potrzeby serca, a amerykański polityk jak zwykle przyjechał ubić w Polsce interes. Podpisana nowa umowa wojskowa z USA będzie nas kosztowała co najmniej kilkaset milionów złotych w zamian za stacjonowanie w Polsce dodatkowego tysiąca amerykańskich żołnierzy. Ich obecność ma oczywiście charakter odstraszający, ale w jaki sposób 5,5 tysiąca żołnierzy będzie skuteczniej powstrzymywało Rosjan przed atakiem, niż dotychczasowe 4,5 tys., pozostaje tajemnicą.

Od wielu lat w coraz większym stopniu opieramy swoje bezpieczeństwo na amerykańskiej pomocy, co oznacza wydawanie coraz większych pieniędzy na zakupy amerykańskiego uzbrojenia i wzrastające polityczne uzależnienie od globalnego mocarstwa. Tyle, że jest to mocarstwo słabnące i w coraz większym stopniu zagrożone rosnącą potęgą Chińskiej Republiki Ludowej. Zainteresowanie Waszyngtonu Europą maleje, czego efektem jest chociażby wycofanie kilkunastu tysięcy żołnierzy z Niemiec, a co oznacza znaczące osłabienie wschodniej flanki NATO. Nie mamy żadnej gwarancji, że w razie ewentualnego zagrożenia ze Wschodu, uzyskamy realną pomoc. Tym bardziej, że brak amerykańskich wojsk w Europie i zagrożenie w innych rejonach świata, może skłonić przywódców USA do szukania kompromisu z agresorem.

Na szczęście bezpośrednia agresja ze strony Rosji jest mało realna, ponieważ wątpliwym jest, żeby Putin zdecydował się na podjęcie takiego ryzyka. Oczywiście jego słabnąca z powodów kryzysu gospodarczego pozycja może go skłonić do podjęcia kolejnej militarnej akcji (chociaż do tej pory była to raczej reakcja na działania podjęte przez władze Gruzji czy Ukrainy), ale nie my będziemy jej ofiarą. Rosyjski przywódca będzie raczej szukał łatwiejszego łupu. Jeszcze do niedawna w miarę bezpieczna byłaby aneksja Białorusi – ani USA, ani tym bardziej państwa europejskie palcem by w tej sprawie nie kiwnęły. Obecnie jednak uwaga świata skupiona jest na tym kraju, a rozbudzenie narodowe i obywatelskie Białorusinów, stworzyłoby poważny problem polityczny. Bardziej ryzykowna ze względów na możliwą reakcję NATO, ale obecnie bardziej prawdopodobna, byłaby próba zajęcia np. części terytorium Łotwy czy Estonii – tych obszarów, na których dominuje ludność rosyjskojęzyczna. Czy ktoś w Ameryce czy Europie będzie chciał umierać za Pribaltikę? A czy my będziemy tego chcieli? Przecież nawet całkowicie zajęcie tych dwóch krajów nie stwarza dla nas bezpośredniego zagrożenia. Czy jednak mamy wówczas prawo oczekiwać, że ktoś będzie chciał umierać za nasz kraj? I czy my sami będziemy do tego zdolni, tak jak nasi przodkowie sto lat temu?

Karol Winiarski

Zaledwie około 300 osób zgromadziło się o godz. 17 w centrum Sosnowca, by uczcić Powstańców Warszawskich. Dobre i to w mieście, które od bardzo dawna ma problemy z manifestowaniem patriotyzmu i pamięcią historyczną. Większość zebranych stanowili ludzie młodzi. Można było rozpoznać wiele twarzy kojarzonych ze środowiskami konserwatywnymi oraz grupami kibicowskimi Zagłębia Sosnowiec. Zgromadzeni punktualnie o godzinie 17 wyszli na jezdnię, odpalili race, odśpiewali hymn narodowy, po czym skandowali hasło „Cześć i Chwała Bohaterom”.

Zapraszamy do obejrzenia krótkiej fotorelacji z tego wydarzenia.