Co obecnie, oprócz linii kolejowej oraz przynależności do Małopolski, łączy Myszków i Zagłębie Dąbrowskie? Otóż pewne, dobrze zachowane źródło historyczne, pochodzące z XVIII wieku. To niezwykłe odkrycie dokonane zostało na terenie wspomnianego Zagłębia. Ze względów bezpieczeństwa i w porozumieniu z właścicielem zabytku nie podam dokładnego miejsca jego lokalizacji. Został mi on udostępniony i jako pierwszemu zezwolono mi na jego publikację. Po namyśle uznałem, że warto pokazać go szerszemu gronu. Na chwilę obecną dysponuję jedynie własnymi zdjęciami. W niedalekiej przyszłości zastąpią je skany, które w nieporównywalnie lepszy sposób ukażą szczegóły ponad dwustuletniego dokumentu.

Mowa tu o Statucie Bractwa Cechu Szewskiego i Garbarskiego miasta Mrzygłoda z 1798 roku. Chodzi tu bez wątpienia o obecną dzielnicę Myszkowa. Nie wiadomo jak źródło to znalazło się w naszym regionie i jaka jest jego historia. Niewykluczone, iż trafiło tu jeszcze przed pierwszą wojną światową. To zagadka dla kolejnych pokoleń historyków. Statut ten to najprawdopodobniej potwierdzenie zasad jakimi kierował się mrzygłodzki cech co najmniej od XVII wieku. Wskazuje na to wstęp oraz napis na jednej stron: „RENOVATVM”. W źródle tym znajdziemy odwołania do dwóch dziedziców Mrzygłoda: kasztelana krakowskiego – Stanisława Warszyckiego i księcia Jerzego Zbaraskiego oraz imiona i nazwiska ówczesnych cechmistrzów.

Ten wyjątkowy zabytek piśmiennictwa został stworzony w języku polskim, aczkolwiek można w nim znaleźć łacińskie wtręty. Składa się on z 24 artykułów, regulujących funkcjonowanie cechu. To, co zwraca uwagę, to oprócz treści, piękne zdobienia graficzne. Mowa tu m.in. o motywach roślinnych, liternictwie, znaku krzyża i gwiazdy, patronach cechu i bractwa oraz o czymś, co można nazwać symbolami związanymi z  organizacją.

I w tym miejscu mógłbym przedstawić Państwu szczegółową analizę tego źródła. Ale…. tego nie zrobię. Nie znajdujemy się bowiem w sali wykładowej, a ja nie zamierzam nikomu odbierać możliwości indywidualnego odbioru i interpretacji tekstu, który jest niepowtarzalną lekcją historii i przy okazji ciekawostką dla miłośników języka polskiego. Tak więc, serdecznie zapraszam do lektury.

Zdjęcia statutu Bractwa Cechu Szewskiego i Garbarskiego miasta Mrzygłoda z 1798 roku wykonane przez Dariusza Majchrzaka

Dariusz Majchrzak

Źródło: klubzaglebiowski.pl