Wybory samorządowe to dla Polaków najważniejsze głosowanie – wynika z sondażu CBOS. Niemal 80 proc. badanych deklaruje, że jesienią weźmie w nich udział.

Systematycznie wzrasta znaczenia wyborów władz samorządowych w porównaniu z wyborami władz ogólnokrajowych. Wskazuje na to najnowszy raport Centrum Badania Opinii Społecznej: „Wybory samorządowe – znaczenie, gotowość uczestnictwa oraz zainteresowanie decyzjami władz różnych szczebli”.

CBOS podkreśla, że właściwie od dekady wybory samorządowe oceniane są przez opinię publiczną jako najważniejsze. Ale nie było tak zawsze – w dłuższej perspektywie widać wyraźne przewartościowanie. Jesienią 1998 roku, tuż przed wejściem w życie reformy samorządowej rządu Jerzego Buzka, znaczenie wyborów samorządowych było niższe niż parlamentarnych i prezydenckich.

Samorządowe kluczowe

W tegorocznym badaniu prawie połowa ankietowanych (47 proc.) określiła wybory samorządowe jako bardzo ważne (przypisując im najwyższe oceny w skali 1-10). Biorąc pod uwagę średnie oceny, wybory samorządowe (średnia 7,63) nieco wyprzedzają wybory prezydenckie (średnia 7,24) i parlamentarne (7,20), a dużo wyraźniej – wybory do Parlamentu Europejskiego (średnia 6,12).

Dla 32 proc. Polaków wybory samorządowe są ważniejsze niż wybory parlamentarne. Osoby oceniające wybory samorządowe jako ważniejsze niż parlamentarne częściej są mieszkańcami mniejszych miejscowości – na wsi i w najmniejszych miastach stanowią 37 proc. badanych. Jest ich sporo (35 proc.) również w dużych miastach, choć nie w największych, liczących 500 tys. i więcej ludności – tam badani oceniający wybory samorządowe jako ważniejsze niż parlamentarne stanowią tylko 20 proc.

„Koresponduje to z diagnozami pokazującymi, że w największych miastach Polski polityka samorządowa jest najbardziej upartyjniona, a areny rywalizacji politycznej – parlamentarna i samorządowa – wzajemnie się przenikają” – czytamy w komunikacie CBOS.

Ranga i partia

Wybory samorządowe częściej okazują się ważniejsze od parlamentarnych dla respondentów deklarujących poglądy lewicowe i centrowe niż dla badanych o poglądach prawicowych.

Różnice widać również między potencjalnymi elektoratami największych partii politycznych. Opinie potencjalnych wyborców PiS są najbardziej wyważone w ocenie rangi wyborów parlamentarnych i samorządowych. Zwolennicy Kukiz’15 wyraźnie rzadziej niż sympatycy pozostałych partii określają jedne i drugie wybory jako bardzo ważne, ale częściej uznają za ważniejsze wybory samorządowe. Wyraźne preferowanie znaczenia wyborów samorządowych względem parlamentarnych widać natomiast w potencjalnych elektoratach PO i Nowoczesnej.

Pójdę głosować

Znaczenie zbliżających się wyborów samorządowych znajduje odzwierciedlenie w wysokim poziomie mobilizacji wyborców – deklaracje udziału w wyborach samorządowych kształtują się na poziomie najwyższym w historii badań CBOS.

W styczniu tego roku Polacy dość powszechnie deklarowali gotowość uczestniczenia w wyborach samorządowych. Swój udział jako pewny określiło 79 proc. badanych (w 2014 roku było to 70 proc.). Dla porównania – zdecydowaną chęć udziału w głosowaniu do Sejmu i Senatu wyraziło 71 proc. badanych.

Jak wskazuje CBOS, potencjalne elektoraty największych partii politycznych nie różnią się w sposób istotny poziomem mobilizacji do wyborów samorządowych. Różnice występują za to ze względu na miejsce zamieszkania. Mieszkańcy wsi i mniejszych miast częściej składają deklaracje udziału w wyborach samorządowych niż w wyborach parlamentarnych (co pokrywa się potem z rzeczywistą frekwencją).

Najważniejsza gmina

CBOS zapytał też badanych, w jakim stopniu interesują się decyzjami podejmowanymi przez samorząd gminny, powiatowy i wojewódzki oraz – dla porównania – przez władze centralne.

Okazuje się, że Polacy najbardziej interesują się poczynaniami władz szczebla centralnego – parlamentarzystów, rządu i prezydenta (łącznie 87 proc. badanych deklaruje swoje zainteresowanie). W odniesieniu do władz samorządowych najwyższe jest zainteresowanie działaniami władz gminnych (wyraża je łącznie 78 proc. badanych). Mniejsze zainteresowanie wzbudzają decyzje władz powiatowych, średniego szczebla samorządu (łącznie 65 proc.), a najmniejsze – samorządu regionalnego (łącznie 40 proc.).

Źródło: CBOS
aba/