27.04.16 w murach Technikum nr 6 Grafiki, Logistyki i Środowiska w Sosnowcu przy Legionów 9 gościło dziennikarza, pisarza Tomasza Kostro. Felietonista portalu sosnowiec.info spotkał się z młodym zespołem „Prekursora”, by wspierać uczniów CKZiU w działaniach literackich i publicystycznych.

Wspaniały gawędziarz o szerokiej wiedzy historycznej, promujący edukację regionalną- powiedziała o gościu nauczycielka, Bożena Fulas. Mamy nadzieję, że swoją wiedzą i doświadczeniem pan redaktor będzie wspierał nas, młodych twórców, pasjonatów literatury. Nasz projekt ma  bowiem na celu szerzenie pasji, kultury, literatury, rozrywki. – dodał Mateusz Blacha.

Twórcy miesięcznika nie zamykają się tylko na daną grupę wiekową – „Prekursor” XXI w. jest dla każdego. Uczniowie współpracują z liczną rzeszą studentów, wciąż szukają nowych pomysłów, są pełni energii i zapału.

Poniżej przedstawiamy próbkę możliwości jednej z osób tworzących miesięcznik.

Parodia Człowieka cz. I

 Opuszkami palców swojej lewej ręki delikatnie dotknąłem krwawiącego rozcięcia na dolnej wardze. Coraz bardziej dawało mi się ono we znaki. Z rany wolno sączyła się szkarłatna ciecz, którą nieustannie zasysałem. Metaliczny smak towarzyszył mi przez całą drogę od opuszczenia lotniska, na którym dostałem pierwszą lekcję życia.

Tak, tego późnego wieczoru los zgotował mi dosyć brutalne powitanie w nowym domu, Japonii. Lecz nie skłoniło mnie to do choć częściowej tęsknoty za domem, który oddalony był o tysiące kilometrów od tego niegościnnego miejsca.

Wodziłem w ciemnościach swoimi przymkniętymi oczami, czując ból przy każdym ruchu powiek. Konkretnie to spoglądałem jednym, prawym, które „przyozdobione” zostało piękną, siną barwą. Zatrzymałem się na chwilę, rzucając spojrzenie na betonową powierzchnię zacienionej uliczki pod moimi stopami, obserwując stan swoich brudnych butów. Poczułem, jak coś drobne go uderza mnie w ramię, potem w głowę. Uniosłem podbródek ku zachmurzonemu cumulonimbusami, nocnemu niebu. I kolejna ciepła, deszczowa kropla spadła na mnie, tym razem na nos.

„Świetnie. Coraz lepiej.” – pomyślałem.

Ten dzień nie należał do tych najszczęśliwszych. Ledwo opuściłem pokład samolotu po długiej, samotnej podróży. Udało mi się. Sfałszowane dokumenty musiały wyglądać jak prawdziwe. Szczęście jednak okazało się złudne. Zostałem okradziony. W desperackiej próbie odzyskania swojego cennego dla mnie bagażu, zostałem pobity. No, cóż. Dowiedziałem się, że członkowie gangu grasującego w okolicy nie znają pojęcia „litości”. Odkryłem, jak szybko potrafię biegać. Zwieńczeniem tego dnia był ulewny deszcz, przez który przemokłem do ostatniej, suchej nitki i zapowiadało się, że obfite opady połączą się z burzą.

Podróżującym zazwyczaj się powodziło, tak słyszałem. Może byłem ewenementem, wyjątkiem, któremu przeciwności losu stanęły z całą siłą na drodze, żeby go zawrócić.. I tak było już za późno, a ja nie zamierzałem żałować, choć pulsujący ból na twarzy próbował mnie do tego skłonić. Ale już wtedy, mając te szesnaście lat na koncie, byłem niebywale uparty i pewny siebie. Pomimo strachu i niepewności, nie pomyślałem o tym, że źle zrobiłem, uciekając z domu. Pocieszałem się, podtrzymując na duchu poprzez tłumaczenie, że wybrałem tylko niewłaściwą porę i miejsce. Szczerze przyznawszy, póki co, to pomogłem sobie w ten sposób. Zrzucenie własnej winny na przewrotność losu rzeczywiście było pokrzepiające.

Byłem zmęczony. Koniec końców przebyłem przecież długą drogę. Dokładnie. Przybyłem z Abreaeron, które znajduje się w hrabstwie Ceredigion w Walii. Dodatkowo zestresował mnie lot samolotem. Sama świadomość, że pod moimi stopami nie było twardego gruntu, przyprawiało mnie o mocne drżenie dłoni. Także podróż dużo mnie kosztowała, jeżeli chodzi o nerwy – zresztą, nie tylko. Zdawało mi się, że jestem chwilowo najszczęśliwszym człowiekiem na świecie, który stąpa po tej ziemi. Stabilnej, pewnej ziemi.

Uciekłem z powodu pewnego, ciążącego na mojej osobie przekleństwa.. Klątwa, która prześladowała mnie od dzieciństwa, ciągle miała nade mną władzę. Ludzie nazywali to „talentem”. To, że mam pamięć idealną, niezawodną i szczegółową… Lekarze zdziwieni byli przypadkiem pięciolatka, który był zdolny do uzasadnienia, dlaczego jeszcze na długo po tym, jak opuścił bezpieczne wnętrze brzucha swojej matki, wciąż bez opamiętania wylewał z siebie istne morze łez. Byli zafascynowani tym, że nie potrafiłem dokładnie zdefiniować pojęcia „potęgi”, lecz po jakimś czasie oczekiwania po podaniu jakiejś liczby, uzyskiwali poprawną odpowiedź. Jakimś sposobem dochodziłem do tego, iż liczba 6 podniesiona do 9 potęgi daje liczbę 10 077 696. Mnie wydawało się to najnormalniejsze. Lecz nie podobało mi się towarzystwo nieznajomych w śnieżnobiałych kitlach, którzy podawali się za moich przyjaciół. Chcieli, bym nie czuł się nieswojo i zachowywał w miarę naturalnie.

Matka z czasem zmieniła zdanie i przestała wyrażać zgodę na badania, które nieustannie były prowadzone na mojej osobie. Miałem wtedy dziesięć lat. Poszedłem do normalnej szkoły, jak chciała, jak ja chciałem.. Żeby chociaż zaznać interakcji z ludźmi, którymi powinienem być otoczony od zawsze. Nawet na nowo poznawałem swoje własne rodzeństwo, z którym dotychczas spędzałem zastraszająco mało czasu.

Po tych sześciu latach nie wyobrażałem sobie powrotu do tej szpitalnej celi bez człowieka, z którym mogłem po ludzku porozmawiać. I nie miałem najmniejszego zamiaru tam wracać.

Szedłem dalej długą, zakręcającą kilkakrotnie i brudną uliczką. Ciężko stawiałem kolejne kroki, nie patrząc, gdzie stąpam, przez co zdarzyło mi się krzywo stanąć przez nierówności na popękanym betonie. Zamiast patrzeć pod nogi, rozglądałem się za wyjściem z tego nieskończonego labiryntu, dostrzegłem go. W oddali pomiędzy dwoma szarymi, obdrapanymi ścianami budynków. Kolorowe światła bijące od bilbordów, świateł ulicznych, sygnalizacji świetlnej…Aż zmrużyłem umęczone oczy. Światło na końcu tunelu. Zastanawiałem się, czy już aby nie umarłem. Być może coś mnie ominęło.

To, co poczułem, było dziwaczne. Przez głowę w przypływie pozytywnych emocji przeszła mi myśl: „Pomogą mi..!”. W końcu, gdzie cywilizacja, tam i ludzie. I zauważyłem, jak przechadzają się po chodniku przede mną. Zachowałem się, jak nie ja. Przyspieszyłem kroku, kierując się w tamtą stronę, aż zacząłem bieg, zatrzymując się tuż po wyjściu z zacienionego, nieprzyjaznego miejsca. I usłyszałem od swojej prawej strony głośne śmiechy, zatem moje źrenice z tęczówkami powędrowały w tamtą stronę. Ulica opustoszała. Wzdłuż niej wraz z wiatrem popłynął nieprzyjemny chłód. Zobaczyłem kilku mężczyzn, którzy między sobą szarpali dużą, sportową torbę, wyciągając z niej różne rzeczy, które poznawałem. Mieli na sobie czarne chusty zawiązane na szyjach. Za nimi szło jeszcze kilku ludzi o takim samym kolorze chust. Wycofałem się niemalże natychmiast, przylegając plecami do zimnej, mokrej ściany budynku. Przecież to ci, których spotkałem na lotnisku.. Znaczy, trzy pierwsze osoby idące na przedzie. Zacząłem bitwę z samym sobą, zgrzytając zębami. Z jednej strony stawienie czoła samemu przeciwko około dziesięcioosobowej grupie byłoby szczytem mojej głupoty, której granice nieustannie odkrywałem.. Lecz z tej drugiej strony chciałem odzyskać to, co należało do mnie. Chyba powitanie na lotnisku niczego mnie nie nauczyło. Byłem zbyt uparty, by zrozumieć coś za pierwszym razem.

Szybko poruszyłem nogą, serce w mojej piersi znacznie skróciło czas, w jakim wybijało ówcześnie nawet spokojny rytm. Wziąłem oddech. Głęboki, jakbym łapał tę mieszaninę azotu, tlenu i gazów szlachetnych po raz ostatni. Zaczekałem na chwilę, kiedy ci zbliżali się do mojej kryjówki. Bogu dzięki, miałem jastrzębi wzrok, który pozwalał mi na przestrzenne wyobrażenie sobie okolicy.

Odbiłem się wręcz od ściany, wykonując ostry zakręt, by stanąć twarzą w twarz z jednym z zaskoczonych złodziei. Zdawało mi się, że czas spowolnił, a moment, gdy rzucałem mu pełne pogardy i wstrętu spojrzenie, trwał kilka minut. Poczułem się odważniejszy, niż zawsze, bo walczyłem o swoje. Być może próbowałem zaimponować samemu sobie. Chwyciłem trzymaną przez Japończyka rozsuniętą torbę, zaciskając mocno dłoń na pasie mającym za zadanie trzymać ten kawał materiału na ramieniu posiadacza. Nie byłem specjalnie silny, ale z adrenaliną we krwi czułem się, jak super-bohater amerykańskiego komiksu. Wyrwałem własność, w dalszym biegu zawieszając ją sobie błyskawicznie na ramieniu i przedarłem się przez tłum gangsterów, któregoś niechcący, a może i chcący, trącając nielekko barkiem, aż ten stracił równowagę. Obejrzałem się za nimi, biegnąc przed siebie, pragnąc teraz ukryć się gdzieś, gdzie mnie nie znajdą. Wykrzykiwali za mną jakieś słowa, których nie potrafiłem zrozumieć. W końcu nie znałem japońskiego. Założyłem, że to wyzwiska adresowane pod moim adresem, a potem wołania, żeby mnie gonili. Tak też zrobili. To zdecydowanie nie pomogło moim nogom, które stały się waciane w niewłaściwym, naprawdę niewłaściwym momencie. A co najśmieszniejsze – znikąd pomocy.

Rozwarłem wargi, usiłując złapać oddech, którego zaczynało mi brakować. Otworzyłem szerzej oczy, słysząc, że nie dają za wygraną, a ja zaczynałem tracić siły. Nie byłem wysportowany, ani odporny psychicznie na uczucie ścigania. A ci ścigający zadziwiająco szybko doganiali mnie, co wzmagało we mnie niepokój.

Gwałtownie zatrzymałem się, będąc tuż przy upragnionym zakręcie, spostrzegając w porę wyłaniającą się zza niego postać. Jedyne, co rzuciło mi się w oczy w jej wyglądzie, to czarna chusta na głowie. Automatycznie cofnąłem się kilka kroków w tył, czując, jak umiera we mnie wcześniej narodzona nadzieja. I wtedy zrozumiałem, że nastolatki często robią głupie rzeczy. Jak ja w tamtej chwili.

Jeden z nich popchnął mnie, uderzyłem plecami o ścianę, potylicą stykając się z chropowatą powierzchnią. Drugi złapał mnie za szyję, przygważdżając i uniemożliwiając ruch, a trzeci odebrał brutalnie bagaż, podczas gdy ja złapałem za nadgarstek tego, który mnie przytrzymywał i przyciskał coraz mocniej. Uniosłem lekko podbródek ku górze, wydając z siebie zdławiony odgłos i zmrużyłem oczy, nie chcąc pokazywać strachu. Owszem, bałem się. Kolana trzęsły mi się niemiłosiernie, uginając się pod ciężarem mojego ciała. Jeden z Azjatów zawołał coś, co znowu wydało mi się całkowitą abstrakcją, lecz wyczułem w jego głosie nutkę radości. Pewnie cieszył się, że mnie ponownie zobaczył. Gdyby nie to, jak się poznaliśmy i sytuację zaistniałą teraz, być może uwierzyłbym, że to nie był udawany entuzjazm.

Zacisnąłem powieki po tym, jak zobaczyłem, że zakapturzony napastnik podnosi swoją obdrapaną na kostkach dłoń, którą zwija w pięść. Przeleciało mi chyba całe życie przed oczyma. I było niebywale nudne.

Światło uliczne oświetlało opustoszałą, aczkolwiek głośną ulicę. W powietrzu unosił się zapach mojej druzgocącej klęski i jakiś tanich perfum. „Jeśli to miało towarzyszyć mojej śmierci, to podziękuję, nie umrę dzisiaj.” – pomyślałem w przypływie odwagi, zaciskając zęby, unosząc powieki.

Raz jeszcze zlizałem (o dziwo) słodki smak porażki rozchodzący się po wnętrzu mojej jamy ustnej. Pomimo smaku, który tak lubiłem, nie było to miłe uczucie. To śmieszne. Kiedyś usłyszałem komplement, że do twarzy mi w czerwieni.

Wiktoria Sulik

Urząd Miejski w Sosnowcu oraz Miejski Klub im. Jana Kiepury organizują XIII Europejski Integracyjny Festiwal Piosenki Dziecięcej „INTERMUZA Sosnowiec 2016”.

Konkurs został podzielony na dwa etapy, w tym etap I podzielony na eliminacje ogólnopolskie oraz regionalne. Dyrektorem artystycznym oraz przewodniczącym jury jest Jacek Cygan. Koncert finałowy INTERMUZA 2016, który odbędzie się dnia 28 maja o godzinie 18.00 w Sali Widowiskowo – Koncertowej MUZA, zwieńczy występ Mieczysława Szcześniaka.

Każdy uczestnik winien zaprezentować dwa utwory z własnym podkładem muzycznym na nośniku CD, MD lub z akompaniamentem nie przekraczającym 6 osób na scenie.

Maksymalny czas trwania prezentacji; 7 minut.

Utwory wszystkich uczestników winny być wykonane w swoim języku ojczystym.

Muzyka, tekst i wykonanie mają odzwierciedlać charakter dziecięcy utworu,

który nie powinien być wyraźnie kojarzony z muzyką religijną lub stylem wybitnie odbiegającym od szeroko pojętej muzyki dziecięcej.

Prezentacje ocenianie są w dwóch kategoriach wiekowych:

–         klasy 1 – 3 szkoła podstawowa,

–         klasy 4 – 6 szkoła podstawowa.

Wykonawców oceni profesjonalne jury w składzie:

Jacek Cygan – przewodniczący,

Beata Przybytek,

Tomasz Kałwak,

Tadeusz Piszek,

Wojciech Byrski

 FESTIWAL ZOSTANIE PRZEPROWADZONY ETAPOWO;

 I ETAP

ELIMINACJE OGÓLNOPOLSKIE

(eliminacje na podstawie przesłanych mat. demo)

do dnia 6. maja 2016 r. – uczestnicy z terenu kraju (w tym także osoby niepełnosprawne) przesyłają kartę zgłoszenia oraz nagranie demo z prezentacją dwóch utworów.

Na tym etapie o zakwalifikowaniu do półfinału decyduje jury po przesłuchaniu nagrań. Werdykt Jury zostanie podany do wiadomości; 19. maja 2016 r. (e-mailowo, telefonicznie i tradycyjną pocztą),

ELIMINACJE REGIONALNE

(eliminacje po indywidualnej prezentacji wokalnej)

1. do dnia 6. maja 2016 r. – uczestnicy z terenu miasta Sosnowca i z regionu przesyłają same karty zgłoszeń.
2. dnia 14. maja 2016 r. o godz. 10.00 w  sali Miejskiego Klubu im. Jana Kiepury, Energetyczne Centrum Kultury w Sosnowcu przy ul. Będzińskiej 65
odbędą się przesłuchania wokalne uczestników z województwa śląskiego.

II ETAP

PRZESŁUCHANIA FINAŁOWE

28. maja 2016 r. godz. 10.00 – Miejski Klub Jana Kiepury w Sosnowcu, ul. Warszawska 2 sala Widowiskowo – Koncertowa  Muza

przesłuchania z udziałem osób wytypowanych na podstawie – I etapu.

KONCERT FINAŁOWY

28. maja 2016 r. koncert galowy godz. 18.00 – Miejski Klub Jana Kiepury w Sosnowcu, ul. Warszawska 2 sala Widowiskowo – Koncertowa MUZA

W koncercie wystąpią laureaci tegorocznego festiwalu, oraz gwiazdy wieczoru.

ZGŁOSZENIA:

należy przesyłać na adres: Miejski Klub im. Jana Kiepury

41-200 Sosnowiec ul. Będzińska 65 lub e-mail ksiegowosc@kiepura.pl

Zgłoszenia przysłane po terminie nie będą brane pod uwagę. Decyduje data wpłynięcia zgłoszenia do organizatora.

Zgłoszenie winno zawierać:

1. Czytelnie i dokładnie wypełnioną Kartę Zgłoszenia.
2. W przypadku zakwalifikowania się do 2. etapu wypełnione oświadczenie.
3. CD z nagranymi 2 utworami zgłoszonymi do Festiwalu /dotyczy wykonawców nie biorących udziału w eliminacjach regionalnych/
4. Dane osobowe uczestnika z dotychczasowymi osiągnięciami.

KRYTERIA OCENY WOKALISTÓW:

dobór repertuaru z uwzględnieniem wieku wykonawców,

dobór muzyki, emisja głosu, dykcja,

technika wykonania,

ogólny wyraz artystyczny.

NAGRODY:

Zwycięzcom festiwalu przyznane zostaną nagrody rzeczowe. Podział nagród pozostaje w gestii jury.

Wszelkich informacji dotyczących Festiwalu udziela biuro festiwalu;

tel.032/ 788 33 68, ksiegowosc@kiepura.pl

Osoba odpowiedzialna; Joanna Gątkowska (tel. kom. 695 979 019).

UWAGI OGÓLNE:

1. Podczas eliminacji i przesłuchań finałowych do dyspozycji akompaniatorów udostępniony będzie instrument klawiszowy,

po wpisaniu w/w zapotrzebowania w karcie zgłoszeniowej (szczegóły do uzgodnienia z akustykiem).
2. O zakwalifikowaniu do przesłuchań finałowych wykonawcy zostaną powiadomieni odrębnymi komunikatami na oficjalnej stronie festiwalu www.festiwal.kiepura.pl

lub www.kiepura.pl oraz poprzez udostępnione organizatorowi kontakty; e-maile, telefony.
3. Zgłoszeń wokalistów dokonują domy kultury, kluby, ośrodki pracy pozaszkolnej,

inne instytucje kultury oraz osoby indywidualne. Udział w eliminacjach jest bezpłatny.
4. Uczestnicy i osoby towarzyszące przyjeżdżają i ubezpieczają się na własny koszt.
5. Osoby zakwalifikowane do finału, wnoszą opłatę w wysokości 20 zł od zakwalifikowanego solisty

/nie pobiera się opłat od akompaniatorów i chórków/.

Regulamin / karta zgłoszeń / Regulamin konkursu na tekst piosenki dla dzieci dostępne do pobrania na stronie głównej www.kiepura.pl

Podobnie jak w latach ubiegłych, sosnowieckie organizacje lewicowe zapraszają wszystkich mieszkańców miasta na obchody Międzynarodowego Święta Pracy.

Poniżej plan uroczystości obchodów Święta Pracy 1 Maja w Sosnowcu:

11.00 – złożenie kwiatów pod tablicą upamiętniającą masakrę robotników pod sosnowiecką hutą Katarzyną (dziś Buczek) w lutym 1905 r. (ulica Staszica)

11.30 – zbiórka uczestników pod Urzędem Miejskim w Sosnowcu

12.00 – początek tradycyjnego pochodu „Wolność, Praca Godność”

12.20 – złożenie kwiatów pod pomnikiem „Wolność, Praca, Godność” w Parku Sieleckim

12.30 – występ zespołu „Klimontowianki”

12.40 – spotkanie integracyjne w Parku Sieleckim

14.00 – XXVIII Pierwszomajowe Spławikowe Zawody Wędkarskie na zbiorniku Wygoda; zakończenie obchodów (spotkanie integracyjne, bufet, występy artystyczne) – ośrodek „Rybaczówka”, ulica Powstańców

05 maja w Miejskim Klubie im. Jana Kiepury odbędzie się spotkanie Klubu Myśli Politycznej Stowarzyszenia Pokolenia – Koło w Sosnowcu

W programie:

– występ Zespołu I to się ceni z Miejskiego Klubu im. Jana Kiepury

– panel dyskusyjny

– prezentacja nowej książki historycznej autorstwa Zbigniewa Jaskierni pt. ” 100 lat działalności lewicowych organizacji młodzieżowych w Sosnowcu w latach: 1912 – 2014 „.

05.05.2016 godzina 17:00

Miejski Klub im. Jana Kiepury

ul. Będzińska 6, Sosnowiec

Źródło: ECK

Wstęp Wolny

Znamy wyniki konsultacji społecznych w sprawie budowy Zagłębiowskiego Parku Sportowego na Górce Środulskiej. Na pytanie „Czy Twoim zdaniem powinien powstać Zagłębiowski Park Sportowy?” TAK odpowiedziało 4386 osób, NIE 904.

W sumie oddano 5580 głosów, w tym 290 nieważnych. Z 5290 głosów ważnych na TAK było 4386 osób (83 proc.), na NIE 904 (17 proc.). Frekwencja wyniosła niecałe 3 proc.

Głosować można było w dniach 15 marca – 5 kwietnia.

Na TAK głos oddało 3981 osób powyżej 18 roku życia i 485 osób młodszych. Na NIE  850 głosów oddały osoby powyżej 18 roku życia oraz 54 osoby młodsze.

– Frekwencja na pewno nie jest taka jakbyśmy sobie tego życzyli. Będziemy chcieli ten trend w przyszłości zmienić, czas pokaże czy nam się to uda – powiedział prezydent Sosnowca Arkadiusz Chęciński.

Teraz kolejnym krokiem będzie zamówienie projektu w pracowni JSK Architekci, która wygrała konkurs na koncepcję Zagłębiowskiego Parku Sportowego.

Tak głosowano w poszczególnych obszarach konsultacyjnych:

Centrum – 815 na TAK i 158 na NIE

Pogoni – 624 na TAK i 137 na NIE

Zagórze Południe – 569 na TAK i 118 na NIE

Środula– 429 na TAK i 110 na NIE

Klimontów/Dańdówka – 390 na TAK i 80 na NIE

Zagórze Północ – 321 na TAK i 73 na NIE.

Źródło UM

   Art. 5a, ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym stanowi: „W wypadkach przewidzianych ustawą oraz w innych sprawach ważnych dla gminy mogą być przeprowadzane na jej terytorium konsultacje z mieszkańcami gminy. Ust. 2 tegoż samego artykułu mówi: „zasady i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami określa uchwała rady gminy.” W założeniach przepisy te miały służyć aktywizacji społecznej mieszkańców i zwiększeniu ich wpływu na decyzje podejmowane przez władze gminy (miasta). W praktyce często są używane do społecznej legitymizacji wątpliwych pod względem zasadności i kontrowersyjnych w powszechnym odbiorze decyzji. Oczywiście nie byłoby to możliwe, gdyby nasi rodacy masowo w takich konsultacjach brali udział. Frekwencja jest jednak zazwyczaj żenująco niska. Polacy wykazują albo całkowity brak zainteresowania sprawami publicznymi, albo co najwyżej ograniczają się do krytyki władz wszelkiej maści (państwa, miasta, spółdzielni), nie próbując nawet podjąć działań, które mogłyby doprowadzić do zmiany sytuacji. Niestety, nawet wypełnienie formularza konsultacyjnego to dla większości mieszkańców zbyt wielki wysiłek. Dlaczego tak się dzieje? Dlaczego Polacy nie chcą współdecydować o sprawach, które ich żywotnie dotyczą? Przyczyny są złożone.

   Jeszcze kilkanaście lat temu całą odpowiedzialność zrzucano na czasy komuny. Antydemokratyczny i represyjny system władzy miał zniszczyć tradycyjne polskie tradycje demokratyczne i obywatelskie. Stopniowa wymiana pokoleń miała przynieść radykalną odmianę sytuacji. Tymczasem nie dość, że nic takiego się nie stało, to można nawet zaobserwować widoczny regres w społecznej aktywności. Ani wzrost zamożności społeczeństwa, ani zwiększenie prawnych możliwości wpływania na rzeczywistość, ani nawet coraz częstsze kontakty z krajami gdzie społeczeństwo obywatelskie kwitnie, nie zmieniły postaw Polaków. Okazuje się, że powody bierności społecznej naszych rodaków mają o wiele głębsze korzenie. Traktowanie publicznego otoczenia (państwa, miasta, gminy) jako czegoś wrogiego i obcego to nie tylko dziedzictwo komuny, ale też czasów zaborów i Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Nie wszyscy chcą pamiętać, że zdecydowana większość Polaków (około ¾) ma chłopskie pochodzenie. A polski chłop do połowy XIX wieku nie miał nie tylko ziemi, ale nawet osobistej wolności. Jego status prawny i społeczny niewiele się różnił od niewolnika, a każdy przejaw aktywności był bardzo źle widziany przez władze, właściciela wsi i lokalnego proboszcza. Dziedziczone z pokolenia na pokolenia, utrwalone przez wieki wzorce kulturowe w dalszym ciągu determinują zachowania naszych rodaków w obecnych czasach.

   Przełamaniu społecznej bierności nie są też najczęściej zainteresowane władze – zarówno państwowe jak i lokalne. Pojawiające się od czasu do czasu oddolne inicjatywy – będące najczęściej wyrazem protestu wobec decyzji aktualnie rządzących – wykorzystywane są do prowadzenia bieżącej walki politycznej. Gdy dotychczasowa opozycja zdobywa władzę, najczęściej przejmuje punkt widzenia swoich poprzedników – wyborca zrobił swoje, wyborca może odejść. Przekazywanie Polakom decyzji w sytuacji gdy dysponuje się większością w parlamencie, sejmiku czy radzie przestaje być akceptowalnym rozwiązaniem, nawet gdy jeszcze niedawno wydawał się zasadniczym celem wyborczym. Zdarza się jednak niekiedy, że władze lokalne starają się wykorzystać mechanizmy demokracji bezpośredniej i pośredniej, aby stworzyć wrażenie powszechnej akceptacji dla swoich poczynań. Wbrew pozorom nie jest to wcale takie trudnie. A szczególnie nadaje się do tego instytucja konsultacji społecznych.

   Tryb przeprowadzania konsultacji społecznych niewiele ma wspólnego z normalnymi procedurami obowiązującymi w trakcie wyborów czy referendum. Fundamentalną zasadą demokracji jest tajność oddawanego głosu – nikt, a zwłaszcza władza, nie ma prawa się dowiedzieć, za którym kandydatem, czy też za jakim rozwiązaniem, opowiada się każda z osób biorących udział procesie wyborczym czy referendalnym. Wypełniając ankietę konsultacyjną trzeba podać wszystkie swoje dane osobowe. Gdyby władze miasta rzeczywiście chciały poznać opinię swoich mieszkańców, nie miałoby to aż tak wielkiego znaczenia. Sytuacja ulega jednak zmianie, gdy zdecydowanie opowiadają się za jednym z rozwiązań, a konsultacje służą jedynie uzyskaniu społecznej akceptacji dla podjętych już decyzji. Lokalny rynek pracy jest często bardzo ubogi. W sytuacji, gdy w sposób bezpośredni lub pośredni znaczna część mieszkańców jest zawodowo zależna od lokalnych władz, trudno oczekiwać że wyrażą oni opinię odmienną od ich oczekiwań. Nawet brak zajęcia stanowiska może być poczytany za przejaw nielojalności. Można czuć niesmak wobec przerażającego konformizmu naszych rodaków (niektórzy boją się własnego cienia), ale czy będąc w ich sytuacji zachowalibyśmy się inaczej?

   Wybory i referenda nadzoruje Państwowa Komisja Wyborcza. Nie oznacza to oczywiście, że zawsze wszystko odbywa się w sposób uczciwy i jakiekolwiek fałszerstwa, zwłaszcza na poziomie komisji obwodowych, są wykluczone. W przypadku konsultacji społecznych nie ma jednak żadnych mechanizmów zabezpieczających. Urny, do których wrzuca się ankiety konsultacyjne, nie są w żaden sposób zabezpieczone. Każda osoba może podrzucić dowolną ilość głosów – wystarczy mieć dostęp do bazy danych osobowych, co w polskich warunkach nie jest takie trudne. Nie ma również żadnej niezależnej kontroli procesu liczenia głosów. Dokonują tego pracownicy urzędu najczęściej bez żadnego zewnętrznego nadzoru. Czy zawsze są w stanie odmówić osobie, która powołując się na wolę włodarza miasta czy gminy „prosi” o dostosowanie wyników do oczekiwań szefa? Jak mówił klasyk „Nie ważne, jak kto głosuje, ważne kto głosy liczy”.

   Konsultacje zwykle nie mają charakteru stanowiącego, a wyłącznie opiniodawczy. Czasami jednak zdarza się, że ich wyniki – w wyniku deklaracji rządzących – są w praktyce przesądzające. Niekiedy mogą skutkować ogromnymi wydatkami, które na długie lata będą ograniczać możliwości rozwojowe lokalnej społeczności. W każdym kraju, w którym społeczeństwo obywatelskie działa sprawnie, tak ważne decyzje byłyby podejmowane po przeprowadzeniu szerokiej publicznej dyskusji, w której prezentowane byłyby argumenty zarówno za, jak i przeciw proponowanemu rozwiązaniu. Brak presji społecznej w naszym kraju, oznacza że jest to zależne wyłącznie od woli rządzących. Jeżeli jej nie ma, przeprowadza się pseudokonsultacje, których jedynym celem jest usprawiedliwienie podejmowanych działań „wolą” społeczną. Tyle, że z rzeczywistą wolą społeczną mają one tyle wspólnego co krzesło elektryczne ze zwykłym krzesłem.

   Procedury demokratyczne w naszym kraju coraz częściej przypominają fasadę, za którą odbywa się rzeczywista gra interesów skutkującą podejmowaniem decyzji, które dotyczą nas wszystkich. Ponieważ trudno otwarcie powiedzieć wyborcom, że są jedynie widzami oglądającymi polityczny teatr (coraz marniejszej jakości), a scenariusz odgrywanej sztuki został już dawno napisany przez kogoś innego, bajeczki o wsłuchiwaniu się w głosy wyborców są stałym elementem retoryki polskich polityków wszystkich politycznych opcji. Może dlatego, coraz częściej i to nie tylko w Polsce, ludzie godzą się powierzać swój los silnym przywódcom, którzy w zamian za rezygnację z części wolności, zagwarantują im bezpieczeństwo w coraz mniej zrozumiałym i stabilnym świecie. Dotyczy to oczywiście przede wszystkim poziomu władz krajowych, ale i lokalnie coraz częściej mamy do czynienia z włodarzami, którzy bardziej przypominają przywódców mafii niż tradycyjnych polityków. Czyżby więc rację miał starożytny filozof twierdząc, że „demokracja prowadzi do dyktatury”? Niekoniecznie. Z pewnością jednak trudno nie przyznać racji słowom współczesnego socjologa i myśliciela, który twierdzi, że  „demokratyczna polityka nie przetrwa zbyt długo w obliczu bierności obywateli wynikającej z ich politycznej ignorancji i obojętności”.

Karol Winiarski