Pierwsze promienie poniedziałkowego brzasku już dawno wdarły się do gabinetu od strony ulicy Marcelego Nowotki. Z wolna zaczęły swą wędrówkę przez biurko kierującego Wydziałem Inwestycji Obywatela Naczelnika Szaraczka, by chwilę przed godziną rozpoczęcia pracy otulić pozostawioną na solidnym biurku szklankę w plastikowym koszyczku, wypełnioną wspomnieniem po kawie. Prawdziwej, a nie marnym surogacie. O dobrej jakości ziarna nie było łatwo, nawet przy urzędniczych koneksjach.

— Gdyby Społem nie rzuciło czegoś przed Świętem Pracy, byłoby krucho… — mruknął do siebie Szaraczek, zastanawiając się, czy warto zaryzykować problemy gastryczne zalewając powtórnie zleżałe fusy. — Do połowy lipca kawałek, a gdzie tam grudzień! — zreflektował się.

Ponieważ Sekretarki jeszcze nie było, sam musiał pofatygować się do czajnika. — Co to za porządki! Czyżby znowu do jutra wzięła chorobowe?! — burknął pod nosem zirytowany. — Już ja zrobię z tym porządek! — tym razem rzucił na głos, nieprzypadkowo omiatając wzrokiem wodzowskie portrety pod sufitem.

Zamknął za sobą drzwi na klucz, co było oznaką absolutnego zakazu przeszkadzania. Miał dzisiaj zresztą i tak nawał pracy, więc odciął się od sekretariatu nie tylko celem podreperowania zdrowia. Rzucił niedbale gazetę, której czerwone litery na pierwszej stronie krzykliwie przypominały o wczorajszym pochodzie. Nie gorzej niż ból głowy. Zanim rozsiadł się w obitym skajem fotelu, przesunął okienko w kalendarzu. Był 2 maja 1977 roku.

Szaraczek wiedział, że szykuje się długi dzień. — Ci z Wojewódzkiego już zupełnie postradali zmysły! — nie hamował emocji. — Do września mnóstwo czasu, a naciski na ustawienie budżetu obywatelskiego jakieś takie silniejsze niż zwykle. Coś musi być na rzeczy… — zamyślił się, prawą dłonią manipulując przy gałce radioodbiornika.

Chociaż w Prezydium było jeszcze pusto, wolał nie kusić losu. Przelotnie pomyślał o złapaniu fal z Luksemburga, co przecięło jego usta grymasem. Wolnej Europy nie mógłby tutaj posłuchać chociażby dlatego, że było za nisko. Zdecydował się na Trójkę. Pomimo że nie przepadał za inteligencką narracją, z zaciekawieniem słuchał muzyki z Zachodu. — Może puszczą tego całego Jarre’a, co to wcześniej Kordowicz zapowiadał. Niby tacy smutni i stłamszeni w tym kapitalizmie, ale na te wynalazki imperialistyczne mają! — zasępił się. — O! Weźmy takiego Niemena! Gdyby tylko Pagart wydębił tego ARP 2600, to sam dałby radę taki motyw z „Oxygène IV” wyciągnąć. Nasi nie są gorsi, bez dwóch zdań! — zadecydował. Naczelnik Szaraczek nie był na bakier z kulturą. W Szkole na Cedlera żadna akademia nie mogła obyć się bez jego popisowej recytacji. Szkoda tylko, że talentem swym nie zdążył oczarować kadry nauczycielskiej żadnego z ogólniaków… — Gdyby nie Trójka, to tylko z nudów szło by uschnąć. Co by to było, gdyby tak nagle spece z Mysiej by się do ramówki dobrały? — dumał zawiedziony, gdyż na antenie zaserwowano Szostakowicza.

Pozornie odprężony wspomnieniem nowego hitu zza Muru utonął w papierach. Największe wyzwanie to wyprawa do Komitetu Miejskiego. — Znowu ta gęba Rudzielca! — kolejne dzisiaj zdanie sobie sprawy z konfiguracji kalendarza o mało co nie przekreśliło żywota na wpół opróżnionej szklanki z deficytowym napojem. — Gdybym wczoraj urwał się pod Dworcem z tej szopki, miałbym przynajmniej połowę niedzieli dla siebie. Pod „Hydraulikiem” ustawiłbym się w trzecim rzędzie, więc i tak nikt by się nie połapał. W końcu nazwisko zobowiązuje! — pomyślał, wieńcząc rubasznym śmiechem swe przemyślenia, co nie uszło uwadze Pani Zofii, dobijającej się już do gabinetu Naczelnika.

— Panie Naczelniku, dzień dobry! — przywitała się przez uchylone, obite od wewnątrz drzwi. — Pomarańcza Panu Naczelnikowi przyniesłam. Reflektuje Pan Naczelnik? — zaoferowała się ochoczo Pani Zofia.

— Dajcie mi spokój! — wrzasnął i zamknął ostentacyjnie drzwi. — Kawy mi zróbcie! Tylko wiecie jakiej! „Uśmiech kardiologa”, obowiązkowo z trzech łyżeczek. Czubatych
obowiązkowo, a co! — zadekretował, przypominając sobie poradę ulubionego Kardiologa z Dąbrowszczaków.

Zamknął się w nęcących oparach smolistej cieczy. Znad otwartej bumagi odpalił sporta, zaciągnął się głęboko. — To im się poprzewracało w tych łepetynach! Na chorobę potrzebne te głupoty, skoro w Mieście nie ma po czym jeździć. Mosty się sypią, a tramwaje na Klimontowie wyskakują nawet na prostych odcinkach! — zafrasował się nie na żarty. — Jak tak dalej Pierwszy będzie folgował, to nawet Towarzysz Gierek nie poratuje… — prorokował czarno Naczelnik.

Było już trochę przed południem, gdy Szaraczek przecinał ulicę Armii Ludowej, kierując się do Komitetu. Czynił to niechętnie, gdyż nie przypominał sobie, by chociaż jedna rozmowa z Towarzyszem Rudzielcem nie zakończyła się co najmniej nieprzyjemną pyskówką. — Skąd tacy się biorą? Wyższe jakieś tam ma, a szarogęsi się, jakby docentem był! — złorzeczył mijając Czerwonoarmistów, chociaż sam za dużo w życiu książek otwartych nie widział.

Najbardziej okazały gabinet przy Czerwonego Zagłębia przywitał Naczelnika Szaraczka nie tylko wszechobecnymi paprociami oraz dymem importowanych papierosów, ale również tacą po niedawnym raucie, jak też niespodziewanymi gośćmi.

— Uszanowanie Towarzyszu I Sekretarzu! — Szaraczek zgiął się wpół, o mało co wysokim czołem nie dotykając wyglancowanych na tę okazję półbutów zza Odry. Naprędce przeczesał nieśmiałe resztki młodości, co nie uszło uwadze Przewodniczącemu Wojciechowskiemu, słynącemu z grzywy, której nawet Samson nie mógłby się powstydzić.

— No, wreszcie! Czekaliśmy na Was, Szarek! — protekcjonalnie wypalił gospodarz, który nie miał daru do zaprzątania sobie niepotrzebnie głowy nazwiskami. Wychodził z założenia, że to on winien być w centrum uwagi, a nie na odwrót. — Towarzysze z Miejskiej Rady Narodowej oraz Kolega Przewodniczący naszego Oddziału Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej znaleźli czas, by podyskutować na tematy bieżące.

Elegancko przywitał się Radny Pawłowski ze Stronnictwa Demokratycznego. Nie gorzej postąpił Radny Piotrowski, reprezentujący Zjednoczone Stronnictwo Ludowe. Tylko butny jak zwykle Przewodniczący Wojciechowski rzucił coś niedbale do siebie. Zachowanie gości nie zaskoczyło Naczelnika, w przeciwieństwie do dekoracji lakierowanego stolika. Wiadomym było, że I Sekretarz słynął z awersji do alkoholu. Szaraczek znał pozostałych zgromadzonych dobrze, głównie z dwulicowej natury oraz miałkości moralnej. Radni pochodzili z jednego okręgu – ze Środuli. Przewodniczący mieszkał podobno gdzieś na Mielczarskiego.

— Więc tak, tego… Towarzyszu I Sekretarzu, Szanowni Panowie — wydukał przybyły, zaskoczony niespodziewanymi okolicznościami. — Rozchodzi się o te tężnie, co te je mamy na Kamyszewa i Jasieńskiego pobudować za wolą Ludu. Towarzyszom z Czeladzi one się nie podobają. Narzekają, że drogie, że to burżujskie zachcianki, które nie licują w okresie przejściowych niedoborów. — wyjąkał z duszą na ramieniu.

— Wy mnie tu Szarek oczu nie mydlcie głupotami! — obruszył się I Sekretarz, wyraźnie nie spodziewając się słów krytyki. — Wytyczne z Katowic są, plan trzeba wykonać! — dochodziło zza pleców wpatrzonego w Cerkiew.

— Zgoda Towarzyszu I Sekretarzu, pełna zgoda! — blednąc krygował się Szaraczek, przeczuwając najgorsze. — Ludzie nie mają jednak szacunku do podobnych inwestycji. Jak było z innymi, które importowaliśmy masowo, a następnie powielaliśmy bez opamiętania? Pamięta Towarzysz I Sekretarz zamieszki po przepychaniu ostatniego planu z zakresu rekreacji? „Siłownia pod każdym balkonem” nie każdemu się spodobała. Poza tym w Mieście są inne sprawy, jak chociażby sypiące się mosty na Parkowej — nie odpuszczał Naczelnik.

— Szarek, Szarek! Wyście się nie przejmujcie elementem wywrotowym. Od kiedy to my słuchamy wichrzycieli! Tacy to już stonką nas częstowali, a teraz sieją wrażą propagandę. Pamiętacie, jak to oddawaliśmy niedawno pumptrack? Narzekali, że to tylko tych bigbitowców zachęci, a tu co? Sami garnęli się do malowania trawnika! — przekonywał rozradowany Towarzysz Rudzielec. Zaczął przetrząsać kieszenie marynarki w poszukiwaniu papierośnicy. Wtem zerwał się, słynący z nordyckiej urody, Radny Pawłowski, dzierżąc zapalniczkę w pogotowiu. — Przed mostem postawi się ograniczenie i mamy spokój! — dodał rozbawiony.

Aromatyczny dym partagasa spowił gabinet, co momentalnie odbiło się negatywnie na komforcie Radnego Piotrowskiego. Gospodarz chciał poczęstować zaproszonych, jednak wszyscy odmówili; Towarzysz z Marchlewskiego gustuje w camelach, Radny Pawłowski rzucił odkąd urodził się syn, a Naczelnik odmówił, gdyż nie wypadałoby na tle wyższych rangą zaciągać się nie za swoje.

— A co na to Koledzy Towarzysze? Jakie macie zdanie, hę?! — rzucił niespodziewanie z błyskiem w oku I Sekretarz.

— Вот, это какая шутка! — zaczął wyraźnie zdezorientowany Wojciechowski, wspominając delegatów z Moskwy. — Jak dla mnie, to trzeba wygasić wszelkie opory. Puścić w czerwcu Rodowicz albo Sipińską do Amfiteatru, a na wrzesień do parku Sieleckiego objazdowe saturatory z Czechosłowacji, Węgier, a nawet Rumunii. To z pewnością stłumi wszelki zamęt. Zresztą jak urządzę kolejny jarmark na Franciszoka, to będą mi z ręki jeść! — uspokajał zgromadzonych aparatczyków. — Wygasimy jeszcze Konstantynów, wykończymy ostatnią łobuzerkę! — dodał po namyśle.
— Kolega Pawłowski, co macie do powiedzenia? — zapytał stanowczo Rudzielec.

Radny Stronnictwa Demokratycznego nie reagował. Utkwił tępo wzrok w etykietach prawie pustych butelek, bełkocząc coś pod nosem. Chociaż oficjalnie był wrogiem wszelkich uciech cielesnych, a swego czasu doczekał się na stojąco kilkuminutowej owacji za wniesienie projektu walki z bimbrownikami, to na Mieście było słychać głosy, że nie ma większego konesera „patyka” niż Radny Pawłowski. Złośliwi utrzymywali, że z braku laku Radny nawet poślednią berbeluchą nie pogardzi, ale była to raczej propaganda środowisk sympatyzujących z Kościołem, więc nie dawano temu wiary nawet w kuluarach wrogich stronnictw.

— Eee?! — za sprawą solidnego kuksańca w łopatkę wrócił do żywych indagowany, zmuszony do rozstania z majaczącymi etykietami delicji Polmosu. — Musimy działać pragmatycznie! — odrzekł zdecydowanie. — Nie możemy zbytnio mięknąć, bo w oczach wrogów wyjdziemy na słabeuszy! Musimy wstawać z kolan, a nie padać pod pręgierzem byle rewizjonistów! — rzucił, chociaż sam nie dostrzegał w tym sensu.

— Otóż to! — przebudził się z letargu Radny Piotrowski. — Musimy jak najprędzej wstawać z kolan! — przyznał rację przedmówcy.

— Dobrze, dobrze, Panie Radny! Jak? — I Sekretarz zareagował, o dziwo, wyłącznie na ostatnią wypowiedź.

— Dokładne instrukcje otrzymam z Bieruta… — szybką i sprawdzoną ripostą obronił się Radny opozycyjny wobec pozostałych zgromadzonych, po czym ponownie oddalił się duchem.

— Skoro jesteśmy już w większym gronie, to może warto byłoby — ciągnął Naczelnik Szaraczek — poruszyć problem wycinki drzew. Ludzie szemrają, że to są złe posunięcia, no bo jak to, żeby Miasto z drzewem w nazwie było betonową pustynią? To może wywołać kolejne niepokoje… — skończył wyraźnie zasmucony, spodziewając się nadchodzącej burzy.

— Pos-tęp, Koledzy, pos-tęp! — pompatycznie wykrzyczał sylabizując I Sekretarz! — My się mamy przejmować jakimiś ruinami po zaplutych kapitalistach, a co dopiero głupimi drzewkami i ptaszkami?! Nie po to Stolarskiego i Niwecka zalewają nas stalą, a Jedności prefabrykatami, byśmy teraz się do pańszczyzny cofali! — grzmiał niczym z prezydialnej mównicy.

— Do tego dochodzą problemy z przeciągającymi się innymi planami. Chociażby co z bulwarem Czarnej Przemszy? — zmienił wątek Naczelnik.

— No tak… — zachmurzył się nie na żarty rezydent Komitetu Miejskiego i szybko sięgnął po papierośnicę. — Ja powtarzałem, że temu elementowi ręce trzeba pourywać! Udało się nam z odcinkiem na Środuli, ale z Ostrą Górką to nie przeszło! — prawie wrzeszczał. — Nie wszędzie mamy tak zaangażowanych Kolegów, jak na Środuli! — puścił oko w kierunku zahipnotyzowanego spirytualiami Radnego Pawłowskiego.

— Zawsze wspólnie dla Sosnowca, bez strachu o kręgosłup! — przytoczył hasło wyborcze zainteresowany.

Zdegustowany Naczelnik starał się zebrać myśli. Niewiele wyciągnął z tej rozmowy. Jak przekonać Mieszkańców do tego, co jest pozbawione sensu? Szybko jednak przypomniał sobie
o nieocenionym Koledze Rafalskim, który to słynął z nazywania czarnego białym bez najmniejszego zająknięcia się.

— Jak to dobrze, że Miasto jest w takich rękach! Nasz I Sekretarz to istny Mąż Opatrznościowy!!! — powtórzył w duchu zapamiętane ze szkoleń ideologicznych wytyczne, dzięki czemu zwolniony z wszelkich rozterek natury moralnej wracał Naczelnik do swej samotni przy alei Zwycięstwa.

Jakub Tomasz Hołaj-Krzak
Warszawa, 24 V 2020

Sosnowiec jest Miastem od bez mała stu osiemnastu lat. Chociaż administracyjnie młodym, to osadzonym na solidnych fundamentach dziejowych. Takt niesłychanego postępu, przekształcający błotniste koryta w utwardzone nawierzchnie, a nagim i głodnym dającym schronienie, przez dekady wybijany był przez hutnicze młoty, którym wtórowały gwizdki wieszczące koniec pracy. Naturze przyszło płacić słoną cenę „Ziemi Obiecanej”.

Młodszym Mieszkańcom pozostaje, niestety, słuchać z niedowierzaniem opowieści o atrakcji parku Sieleckiego, jaką był Amfiteatr. Po rozległej widowni na charakterystycznej skarpie nie ma już śladu. Podobnie zresztą, na szczęście, coraz trudniej z pamięci przywołać chwile, gdy spacery wzdłuż Czarnej Przemszy nie zawsze należały do najprzyjemniejszych, a to z powodu charakterystycznej woni dobywającej się z koryta. Niechlubną pamiątką po czasach słusznie minionych są wyloty kolektorów ściekowych, jednak nie należy zapominać, że to przede wszystkim za sprawą upadku przemysłu ciężkiego (oraz ucywilizowaniu jego pozostałości) wygląd dna Rzeki przestał być tajemnicą.

Na progu czwartej dekady kolejnego skoku cywilizacyjnego, liczonego od Wyzwolenia spod okupacji wschodniej, wiele w materii ochrony środowiska naturalnego uczyniono dobrego. Przy tej właśnie okazji bardzo widoczna staje się rola edukacji, którą rozumieć należy jako swoistą lokatę długoterminową; cóż bowiem wnoszą nawet najbardziej kosztowne inwestycje, skoro nie odrobiono lekcji z pracy organicznej? Chociaż jeszcze nie wszystkie idee odnajdują prawdziwe rzesze zwolenników, a co chwila zdarza się słyszeć głosy krytyczne, nie da się ukryć, że „ekologizm” jako „złowroga ideologia” jest słusznym kierunkiem w walce o lepsze jutro. Nie zmienią tego zapewnienia P.T. Polityków pewnej Partii; ponieważ nie żyjemy w Państwie wyznaniowym, zbytniej uwagi nie należy także przywiązywać do słów padających z ambon – skoro Elity skupione wokół Pana Prezesa Kaczyńskiego takowymi się nie sugerują, Obywatele nie mogą tym bardziej się buntować…

Wracając na poletko sosnowieckie, należy przyznać, że nastąpił zdecydowany postęp w dziedzinie ratowania przyrody. Nie tylko przy okazji likwidacji zakładów zatruwających Miasto. Charakter Sosnowca zmienił się; jednym z głównych źródeł przychodów Gminy są usługi. Nie oznacza to, że na prawie stu kilometrach kwadratowych wszystko dzieje się idealnie. Wprawdzie Sosnowca nie omijają problemy globalne, jak chociażby kryzysy hydrologiczne lub zanieczyszczenie powietrza, to na domiar złego na terenie Miasta nietrudno natknąć się na nielegalne wysypiska.

W jakim jednak stanie byłoby Miasto, gdyby nie stojący na straży Pan Prezydent?! Niczym grom z jasnego nieba spadła wiadomość, że Gmina z chęcią zwiększy pulę środków na dofinansowanie odzysku wody deszczowej. Jest to, co tu dużo kryć, pomysł bardzo dobry. Co jednak poradzić na to, że nawet podwojenie funduszy na jego realizację w dalszym ciągu nie przestaje czynić go doraźnym? Nie zmieni wiele w tej materii nawet to, że inwestycją towarzyszącą będzie modernizacja alejki w parku Jacka Kuronia, w ciągu której po każdych opadach tworzy się znacznych rozmiarów kałuża; po jej zakończeniu w końcu do łask wróci zlokalizowana nieopodal niecka. Chciałoby się zapytać, dlaczego Sosnowiec wyludnia się w szybkim tempie, skoro taką wagę przywiązuje się do komfortu Mieszkańców…

Działania te trudno odczytywać inaczej, jak tylko próby odnajdywania tematów zastępczych. Coraz bardziej nieudolne, ale też z roku na rok poszerzające – niezmiernie mocno nadwątlone – granice cynizmu, gdyż z jednej strony żerujące na wrażliwości społecznej, z drugiej natomiast eksploatujące – i tym samym marnujące – doskonałe inicjatywy. Nie trzeba nawet odwoływać się do problemów spoza wachlarza ekologicznego (zadłużenie Miasta przez budowę obiektów sportowych, sytuacja finansowa Szpitala, przyzwolenie na agonię historycznych zabudowań, etc.). W okamgnieniu blakną pomysły kalibru odzyskiwania wody opadowej, gdy uzmysłowimy sobie, z jakim zapałem Funkcjonariusze Straży Miejskiej ganią niefrasobliwych Mieszkańców, chyłkiem pozbywających się odpadów (w piecach lub na nieużytkach), lub też jaki los spotyka w Sosnowcu drzewa (kwestia realizacji wielu inwestycji w ramach kolejnych edycji budżetu partycypacyjnego; trudno nie wspomnieć o masowej wycince „prewencyjnej” na Klimontowie sprzed wielu miesięcy, cz też niedawnej na Jęzorze).

Warto zastanowić się, czy Radni z Panem Prezydentem na czele przestali martwić się, czy tego rodzaju dysonans wzbudzi jeszcze kogokolwiek zdziwienie. Być może jednak już dała o sobie znać rutyna, która skutecznie zagłusza podobne dylematy. Niczym głos rozsądku przez dudniącą tubę propagandową…

Jakub Tomasz Hołaj-Krzak
Warszawa, 23 V 2020

W ostatnim czasie żyjemy w zalewie bezprawia i absurdu politycznego i prawnego. Komentarze prawnicze tracą sens, skoro ich argumentacja ginie w konfrontacji z argumentami siły politycznej. Nihilizm, jako pogląd filozoficzny całkowicie lub częściowo negujący istnienie pewnych bytów jest formą obowiązującego zachowania w tych czasach. Konformizm staje się normą prawie powszechnie obowiązującą. Stąd też mój wielki szacunek dla tych, którzy kierują się swoim zdaniem, swoim stylem życia, odwagą – czytaj nonkonformizmem.

Dziś mamy sytuację w której unoszący się smród przykryty zostaje, ale tylko powierzchownie perfumami. Mamy patriotyzm udający wyższe wartości z monopolem głoszących go i szerzącą się hipokryzję. Wszechobecny partykularyzm budzi jednak u coraz większej widowni, litość i odruch wymiotny. Coraz bardziej widoczny nawet dla ślepca staje się cynizm i oportunizm polityków udających prawników i prawników, będących tak naprawdę politykami.

Polityka i prawo, to kompletnie dwa różne zjawiska. Gdy dominuje polityka, politycy mogą sobie ustalać, jak orzeknie ten czy inny sąd. Gdyby dominowało prawo, procedury gwarantowałyby to, że państwo jest chronione przed infantylnym politykami. Nieważne jest prawo wyborcze, nieważna jest konstytucja, nieważne są nawet niezawisłe i niezależne sądy oraz prokuratury. Ktoś, kto tak myśli, ktoś, kto uznaje to za swój plan, ktoś kto uznaje, że służy to jego celom politycznym, robi wszystko, żeby go wcielić w życie, stawia się ponad prawo (demokrację) i stawia się poza nawias, jednocześnie narażając się wcześniej czy też później, ale na odpowiedzialność prawną. To, że jednak tak się dzieje, to niestety kompletna porażka społeczeństwa polskiego. Co z obywatelami, czy dadzą się dalej okłamywać i ogłupiać?

W Polsce występuje szerzący się chroniczny brak zaufania pomiędzy rządzącymi, a całą i co najśmieszniejsze, zróżnicowaną opozycją. Dziś mamy, jak to określił jeden z dziennikarzy populistyczną i coraz bardziej ograniczaną na różne sposoby, ale jednak demokrację. Prawo pisane jest na kolanie, doraźnie, podyktowane bieżącymi okolicznościami, najlepiej w nocy i w 3 godziny, bez jakichkolwiek wymaganych opinii autorytetów czy profesjonalnych instytucji. Bo prawo to „MY”. Uchwalający takie prawo pomagają sobie łokciami i kolanami. Mamy do czynienia z manipulowaniem i ludźmi i przepisami. Prawo zostało rozregulowane i popsute. Ludzie natomiast popsuci i rozregulowani.

Tracimy na tym jednak wszyscy poprzez brak jakichkolwiek norm i standardów. Popsute życie polityczne okraszone zostało nienawiścią i licznymi oskarżeniami. Normą stało się stosowanie obowiązującej zasady, jaką jest brak zasad. Etyka zawodowa stała się mitem. Jesteśmy strasznie pokiereszowani, a na dodatek na horyzoncie nie widać możliwości jakiejkolwiek poprawy. Nikt się już nie kieruje racją stanu. Miałcy politycy kopali się i kopią coraz ostrzej po kostkach. Nie swoich, niestety. Naszych kostkach.

Biorąc pod uwagę fakt, że obecnie polityka i to na każdym szczeblu, to jedynie wypadkowa chciejstwa i załapania się do właściwego „układu” przez danego osobnika, a nie zwieńczenie wykształcenia i doświadczenia oraz dorobku pretendenta, to rzeczywiście możemy dojść do wniosku, że politykę robią ludzie marni lub cwani. Jedyne lekarstwo to bezpardonowa walka z populizmem ciemnoty, dyktatury oświecenia i ostrym cieniem mgły. Co zrobić żeby to zmienić?

Jest tylko jeden sposób. Edukować społeczeństwo. Na różne sposoby emancypować społeczeństwo i uświadamiać ludziom ich rolę w nieuniknionych zmianach politycznych i prawnych oraz związanymi z tym skutkami. Niestety, biorąc pod uwagę ten stan rzeczy pierwszych efektów powinniśmy spodziewać się jednak w bardziej odległej niż bliższej perspektywie.

Decyzje polityków, zapadają już tylko na poziomie pijarowym. Wojny ideologiczne i kreowanie wrogów pełnią funkcję mobilizacyjną przed wyborami, a na co dzień zaspakaja się tylko własne aspiracje i kupuje „swój” święty spokój. Czy tacy politycy i prawnicy są potrzebni? Bez kręgosłupa, moralnie i etycznie elastyczni, cyniczni karierowicze. Z jednej strony podobno i brudną ścierką można dużo zetrzeć. Oni, jednak niestety nawet na ścierkach się nie znają. I nic nie może już dziwić. Może niedługo przyjdzie im do głowy, aby M. Trynkiewicza zrobić Rzecznikiem Praw Dziecka, a L. Pękalski zostanie Rzecznikiem Praw Obywatelskich. Biorąc pod uwagę fakt, że wielu polityków trafia tam, gdzie powinni trafiać znamienici prawnicy, a wielu prawników trafia tam, gdzie nigdy by nie trafili gdyby nie polityka, to stan taki przypomina film „Lot nad kukułczym gniazdem”. W końcu Kaligula zrobił swojego konia senatorem. Z drugiej jednak strony znając wielu posłów, senatorów i samorządowców……

Dziś, wszystkie te działania polityków wymykają się zdrowemu rozsądkowi, ale przede wszystkim obowiązującemu prawu. Coraz mniej ambitna polityka, nie jest zajęciem dla ludzi szczególnie uzdolnionych, prawych, skłonnych do altruizmu. Przeciwnie, przyciąga na każdym szczeblu cwaniaczków, którzy widzą w niej sposób na przyśpieszenie kariery oraz możliwość materialnego awansu. Stąd też rodzi się pytanie – czy została w nich jeszcze odrobina przyzwoitości, czy może do reszty zostali złamani? Za G. Orwellem warto jednak przypomnieć takie oto stwierdzenie: „Zapamiętajcie, że za nieszczerość i tchórzostwo zawsze trzeba płacić. Nie wyobrażajcie sobie, że przez całe lata można uprawiać służalczą propagandę na rzecz radzieckiego lub też jakiegokolwiek innego reżimu, a potem powrócić nagle do intelektualnej przyzwoitości. Raz się sk…isz, k… zostaniesz.”

Jarosław Pięta

15 maja 2020 zarząd Platformy Obywatelskiej podjął decyzję o ponownym wyborze Andrzeja Dudy na Prezydenta RP.

Powyższe zdanie wbrew pozorom nie jest błędem. Jest oczywistą konsekwencją zmiany kandydata tej partii, która sama w sobie była tragifarsą. Małgorzata Kidawa-Błońska najpierw została okrzyknięta osobą, która odniosła ogromny sukces uniemożliwiając przeprowadzenie wyborów w maju, a następnie … wymieniona na Rafała Trzaskowskiego. Tym samym potwierdzono narrację Zjednoczonej Prawicy oskarżającej opozycję o zablokowanie majowej elekcji (co prawda liderzy obozu rządowego wskazywali raczej na obstrukcyjną rolę Senatu, ale efekt jest ten sam), co nijak się ma do rzeczywistości. Konieczność przeniesienia wyborów wynikała z oporu Jarosława Gowina, który oczywiście nie robił tego dla dobra Polski i w trosce o zdrowie Polaków, ale dla własnego politycznego interesu, którego zresztą nie udało mu się osiągnąć – nie wybił się na niezależność, nie stał się samodzielnym podmiotem na polskiej scenie politycznej i musiał pokornie zając miejsce w stadzie Jarosława Kaczyńskiego. Dodatkowo bardzo przypomina to mającą miejsce latem ubiegłego roku wymianę Marka Kuchcińskiego na Elżbietę Witek. Powody były co prawda zupełnie inne, ale uzasadniając wymianę Marszałka Sejmu Jarosław Kaczyński uznał wiernego ogrodnika i miłośnika podniebnych podróży za osobę, która świetnie pełniła powierzoną mu funkcję. Podobna argumentacja pojawiła się również, gdy Mateusz Morawiecki zastępował Beatę Szydło. Aż strach być w Polsce „wybitnym” politykiem.

Rafał Trzaskowski jeszcze kilka miesięcy temu zapewniał, że umawiał się z mieszkańcami Warszawy na pięć lat i nie zamierza ubiegać się o urząd Prezydenta RP. Przez półtora roku niczym szczególnym się zresztą nie zasłużył, poza oczywiście ciągłym narzekaniem na rządy Prawa i Sprawiedliwości, nawet gdy problemy miasta wynikały z zaniedbań jego i jego poprzedniczki. Zawsze też kierował się interesem własnym i swojej partii. Widać to zresztą nawet teraz, gdy w ostatniej chwili zostały wstrzymane drastyczne podwyżki opłat za wywóz odpadów gdy okazało się, że Rafał Trzaskowski będzie kandydował na Prezydenta RP. Nie można przecież denerwować swoich wyborców. Kuriozalne w ustach samorządowego polityka było też stwierdzenie, że nie może otworzyć żłobków i przedszkoli, ponieważ nie dostał wytycznych od rządu, żądając jednocześnie, żeby władze centralne wzięły odpowiedzialność za otwarcie samorządowych placówek. Jeżeli ktoś ma takie wyobrażenie o samorządności, to rzeczywiście powinien się zastanowić czy znalazł się na właściwym miejscu.

Kandydatura Rafała Trzaskowskiego to świetna wiadomość dla Andrzeja Dudy. Lewicowo-liberalny kandydat bez problemu wygrał w Warszawie półtora roku temu. Lewicowo-liberalny kandydat z bardzo dużym prawdopodobieństwem wejdzie do drugiej tury, dystansując innych opozycyjnych kandydatów. Ale lewicowo-liberalny kandydat nie ma większych szans w starciu z urzędującym Prezydentem o konserwatywno-narodowym obliczu. Znaczna część wyborców Polskiego Stronnictwa Ludowego, nie mówiąc o sympatykach Pawła Kukiza, w drugiej turze zagłosuje na Andrzeja Dudę. Wielu wyborców Lewicy zostanie w domu. Tym bardziej, że walka o drugie miejsce między kandydatami opozycji będzie zacięta i politycznie wykrwawiająca. Pewna jest za to mobilizacja elektoratu prawicowego alergicznie reagującego na Platformę Obywatelską i wszelkie progresywne postulaty jej lewicowego skrzydła. Wystarczy przypomnieć wynik wyborów do Parlamentu Europejskiego, gdy strach przed propagandą LGBT doprowadził do najbardziej spektakularnego sukcesu Prawa i Sprawiedliwości. A przecież to właśnie Warszawska Deklaracja LGBT+ podpisana przez Rafała Trzaskowskiego zainicjowała skuteczną ofensywę propagandową rządzącego obozu.
Dlaczego w takim razie Rafał Trzaskowski został kandydatem PO na Prezydenta? Odpowiedź jest prosta. Zadecydował interes partyjny. Z punktu widzenia Platformy Obywatelskiej najważniejszym celem wcale nie jest pokonanie Andrzeja Dudy. Reelekcja obecnego Prezydenta nie jest oczywiście celem tej partii. Ale prawdziwą tragedią byłoby zwycięstwo, a przynajmniej wejście do drugiej tury, innego opozycyjnego kandydata. Oznaczałoby to podważenie dominującej pozycji Platformy jako głównego przeciwnika Prawa i Sprawiedliwości pokazując jednocześnie skrajną nieudolność tej partii w ostatnich latach. Kandydatura Trzaskowskiego gwarantuje wejście do drugiej tury i honorową porażkę z Andrzejem Dudą. Kierownictwo PO będzie mogło odetchnąć z ulgą.

Oczywiście motywacje, którymi kieruje się Platforma Obywatelska, przyświecają również innym polskim ugrupowaniom. Widać to wyraźnie po tragifarsie dotyczącej terminu wyborów. Jeszcze niedawno roztaczano przerażające wizje przeprowadzenia wyborów w terminie majowym. Jedna strona twierdziła, że nawet dostarczane do skrzynek pocztowych pakiety wyborcze doprowadzą do prawdziwej hekatomby. Druga przekonywała, że głosowanie w lokalach wyborczych możliwe będzie najwcześniej za dwa lata. I nagle okazało się, że już pod koniec czerwca można przeprowadzić całkowicie bezpieczne wybory w trybie mieszanym – stacjonarno-korespondencyjnym, mimo że liczba zakażeń i zgonów od kilku tygodni utrzymuje się na tym samym poziomie. Nikomu też już nie przeszkadza, że ograniczenia związane z pandemią uniemożliwiają prowadzenie normalnej kampanii wyborczej, a jeszcze niedawno dla PO był to jeden z zasadniczych powodów bojkotu wyborów. Potwierdza to, że nigdy nie chodziło o konstytucyjne zasady, czystość wyborczej gry, a tym bardziej o zdrowie Polaków. Od początku jedynym kryterium wyboru terminu elekcji były prognozowane szanse własnego kandydata. Jarosław Kaczyński uznał, że w czerwcu lub lipcu Andrzej Duda może jeszcze wybory wygrać. Opozycja wierzy, że już ich nie wygra.

Wybór Rafała Trzaskowskiego nie tylko przesądza o sukcesie Andrzeja Dudy. Oznacza również zabetonowanie sceny politycznej na kolejne lata i narastającą polaryzację polskiego społeczeństwa. Coraz bardziej zantagonizowane partyjne plemiona nieświadome rzeczywistych intencji ich wodzów, z narastającym zacietrzewieniem będą niszczyły naszą narodową wspólnotę. Gwarancja trzech lat bezproblemowych rządów Jarosława Kaczyńskiego oznacza wzmacnianie autorytarnych tendencji ustrojowych tak bardzo przypominających rządy sanacji w okresie II RP. Historyczne doświadczenia pokazują, że odebranie władzy tak „okopanemu” obozowi władzy, jest mocno wątpliwe. A z pewnością będzie to niemożliwe, dopóki główną siłą opozycji będzie Platforma Obywatelska.

Karol Winiarski

W dniu odbywających się wyborów, które się nie odbywały, Państwowa Komisja Wyborcza wydała jedną z najdziwniejszych uchwał w swojej historii.
Na podstawie art. 293 § 1 w związku z § 3 oraz w związku z art. 160 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2019 r. poz. 684 i 1504 oraz z 2020 r. poz. 568) Państwowa Komisja Wyborcza uchwala, co następuje:
§ 1. Stwierdza się, że w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r. brak było możliwości głosowania na kandydatów.
§ 2. Fakt wskazany w § 1 równoważny jest w skutkach z przewidzianym w art. 293 § 3 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy brakiem możliwości głosowania ze względu na brak kandydatów.
§ 3. Uchwała podlega przekazaniu Marszałkowi Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, podaniu do publicznej wiadomości i ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 4. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Wbrew powszechnemu przekonaniu uchwała PKW nie oznacza, że kandydatów nie było, ale że zaistniały stan rzeczy jest podobny do stanu braku kandydatów. Sytuacja, która zaistniała 10 maja nie została bowiem przewidziana przez żaden obowiązujący przepis prawa. W takiej sytuacji należy (o ile problem nie dotyczy prawa karnego) zastosować tzw. wnioskowanie per analogiam, co właśnie zrobiła PKW, a co wydawało się, że zrobi Sąd Najwyższy. W omawianej sytuacji najsensowniejszym rozwiązaniem byłoby bowiem zastosowanie art. 325. § 1: W razie podjęcia przez Sąd Najwyższy uchwały stwierdzającej nieważność wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej, przeprowadza się nowe wybory na zasadach i w trybie przewidzianych w kodeksie w związku art. 324 . § 1. Sąd Najwyższy na podstawie sprawozdania z wyborów przedstawionego przez Państwową Komisję Wyborczą oraz po rozpoznaniu protestów rozstrzyga o ważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej. Co prawda trudno mówić o ważności wyboru Prezydenta, którego nie wybrano, ale właśnie na tym polega stosowanie analogii, aby rozciągać obowiązywanie istniejących przepisów na sytuacje najbardziej zbliżone pod względem okoliczności faktycznych i uregulowane w obowiązującym prawie. Trudno natomiast uznać, że warunek ten spełniają artykuły wymienione w uchwale PKW:
Art. 293. § 1. Jeżeli w wyborach, o których mowa w art. 289 i art.292, głosowanie miałoby być przeprowadzone tylko na jednego kandydata, Państwowa Komisja Wyborcza stwierdza ten fakt w drodze uchwały, którą przekazuje Marszałkowi Sejmu, podaje do publicznej wiadomości i ogłasza w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 2. Marszałek Sejmu ponownie zarządza wybory nie później niż w 14 dniu od dnia ogłoszenia uchwały Państwowej Komisji Wyborczej w Dzienniku Ustaw. Przepisy art. 289 § 2 i art. 290 stosuje się odpowiednio.
§ 3. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio w przypadku braku kandydatów.

Jak bowiem można uznać, że sytuacja jest „równoważna” w skutkach do sytuacji ”braku kandydatów”, skoro kandydaci zarejestrowani przez PKW byli gotowi kandydować, a wina braku wyborów leży po stronie ich organizatorów? Poza tym zdecydowanie lepszym rozwiązaniem byłoby podejmowanie decyzji w takich sprawach przez organ sądowy jakim jest Sąd Najwyższy, a nie administracyjny, jaką jest Państwowa Komisja Wyborcza.

Zgodnie z politycznymi uzgodnieniami dwóch Jarosławów – Kaczyńskiego i Gowina – w nowych wyborach mogą startować dotychczasowi kandydaci bez konieczności ponownej rejestracji. Od samego początku budziło to poważne wątpliwości – czy w przypadku nowych wyborów można w ogóle mówić o jakiś „prawach nabytych”? Jeszcze większe problemy rodzi przewidywany termin wyborów – 28 czerwca lub 5 lipca. Nawet jeżeli uznamy, że kandydaci, których nie było mogą ponownie startować, to i tak będzie możliwość zgłaszania nowych kandydatów. Tymczasem zgodnie z art. 299 § 4. Zawiadomienie o utworzeniu komitetu wyborczego może być dokonane najpóźniej w 55 dniu przed dniem wyborów. Gdyby wybory miały się odbyć 28 czerwca, to termin ten upłynąłby 4 maja. Gdyby miał to być 5 lipca, to 11 maja czyli dzisiaj. W czasach PRL-u krążył taki dowcip: władze zgodziły się na emigrację obywateli polskich, ale pod warunkiem ukończenia 70 roku życia i za zgodą obojga rodziców.

Środowe porozumienie dwóch szeregowych posłów zakładało przeprowadzenie nowych wyborów w formule wyłącznie korespondencyjnej po dokonaniu zmian w Kodeksie Wyborczym. Z niezrozumiałych powodów lider Porozumienia zgodził się na odrzucenie weta Senatu wobec nowelizacji tegoż kodeksu wprowadzającej właśnie ten model głosowania, co stało się dzień później i otwarło prezesowi PiS możliwość złamania zawartego układu i przeprowadzenia wyborów 17 lub 23 maja. Ostatecznie do tego nie doszło, ale w czasie sobotniej narady liderzy obozu rządzącego ustalili, że głosowanie będzie jednak mieszane – stacjonarne w lokalach wyborczych i korespondencyjne dla chętnych. Okazało się bowiem, że rozprowadzenie pakietów wyborczych za ich potwierdzeniem przez wyborców przed drugą turą wyborów, może się ze względów czasowo-logistycznych okazać niemożliwym do przeprowadzenia. Jeżeli rzeczywiście zorientowanie się w tak oczywistej sprawie (cytując klasyka można powiedzieć o oczywistej oczywistości), musiało zabrać liderom Zjednoczonej Prawicy kilka dni, to aż strach pomyśleć jak wygląda proces zarządzania naszym państwem.

Wybory w trybie mieszanym (zwanym tez hybrydowym) za dwa miesiące stoi w całkowitej sprzeczności z rekomendacją ministra zdrowia, który wyraźnie negował możliwość ich przeprowadzenia w taki sposób przez najbliższe dwa lata. Jeżeli nie miało to służyć wyłącznie uzasadnieniu głosowania korespondencyjnego, to Łukasz Szumowski powinien się podać do dymisji. Albo bowiem wydając taką rekomendację, skompromitował się ignorancją w sprawach epidemicznych, albo nie ma nic do powiedzenia w rządzie, którego jest członkiem i to w sprawach najważniejszych – bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli polskich.

Zmiana planowanej formuły wyborów stawia w podbramkowej sytuacji Platformę Obywatelską. Dalsze nawoływanie do bojkotu głosowania traci sens w momencie, gdy (poza terminem) jej postulaty co do formuły głosowania zostaną zrealizowane. Trudno też dokonać zmiany kandydatki, ponieważ już po odwołaniu wyborów majowych, liderzy PO zapewniali że Małgorzata Kidawa-Błońska pozostaje kandydatem na Prezydenta RP. Mało prawdopodobne jest, aby w tak krótkim czasie była w stanie odbudować swoje poparcie z początków kampanii wyborczej. A to grozi katastrofą, która może doprowadzić do marginalizacji partii od prawie dwudziestu lat odgrywającej czołową rolę na polskiej scenie politycznej.

Cieszyć się mogą pozostali kandydaci, a zwłaszcza Władysław Kosiniak-Kamysz i Szymon Hołownia. Przeprowadzenie wyborów w tak krótkim czasie, dale im nadzieję na utrzymanie stosunkowo wysokiego poparcia, jakie udał im się zdobyć w ostatnich tygodniach. Brak bojkotu ze strony zwolenników opozycji zwiększa jednocześnie ich szanse na wejście do drugiej tury, w której mobilizacja elektoratu nastawionego wrogo lub co najmniej niechętnie obecnemu Prezydentowi, może doprowadzić do ich wyborczego sukcesu.

Zdziwienie natomiast budzą decyzje Jarosława Kaczyńskiego. Już porozumienie z Gowinem podważało jego niepodważalną pozycję lidera Zjednoczonej Prawicy. Jeszcze dziwniejsze było rozważanie możliwości jego zerwania, a następnie rezygnacja z takiego pomysłu. Zgoda na wybory hybrydowe mocno ogranicza szansę na zwycięstwo Andrzeja Dudy w pierwszej turze, a nawet w ogóle na reelekcję obecnego Prezydenta. Gwarancją sukcesu było przeprowadzenie wyborów w ustalonej ostatnią nowelizacją Kodeksu Wyborczego formie czyli w powszechnym głosowaniu korespondencyjnym poprzez dostarczaniu pakietów wyborczych w trybie bezadresowym, a więc bez konieczności potwierdzania odbioru. Dawało to bowiem nadzieję na zbojkotowanie wyborów przez znaczną część opozycyjnego elektoratu, do czego bezrozumnie wzywała Platforma Obywatelska i wielu tzw. autorytetów. Niska frekwencja wyborcza zapewniłaby Andrzejowi Dudzie zwycięstwo z wynikiem jakiego nie osiągnął i zapewne już nigdy nie osiągnie żaden z kandydatów w historii. Jego ewentualna klęska może okazać się katalizatorem nasilających się już od pewnego czasu konfliktów w ramach obozu rządzącego i zakończyć okres „dobrej zmiany”.

Jest oczywiście dość proste wyjaśnienie powyższych wątpliwości. Być może Jarosław Kaczyński po raz kolejny ograł swojego imiennika. Po ogłoszeniu wyborów okaże się, że zmienianie ordynacji wyborczej w trakcie trwającej już kampanii wyborczej, jest jednak „niekonstytucyjne”, a na dodatek stan epidemiczny pozwala wyłącznie na wybory korespondencyjne, oczywiście bez potwierdzania odbierania pakietów wyborczych. Platforma wybory zbojkotuje, Andrzej Duda wygra w pierwszej turze, a Jarosław Kaczyński zostanie ogłoszony na prawicy „Zbawicielem Polski”.

Mamy w Polsce istniejący od dziesiątków, a nawet setek lat, zwyczaj zrzucania odpowiedzialności za nasze niepowodzenia na czynniki zewnętrzne. Niemcy, Rosjanie, Żydzi. Wszyscy knują i dążą do naszej zguby. Okazuje się jednak, że to nie są oni konieczni do naszej kolejnej narodowej klęski. Sami załatwimy to szybciej i sprawniej. Jesteśmy na dobrym kursie.

Karol Winiarski

   W połowie lat 70-tych w polskiej telewizji pod takim właśnie tytułem emitowany był kabaret Olgi Lipińskiej. Korzystając z liberalizacji cenzury autorka pokazywała absurdy ówczesnej polskiej rzeczywistości. Chyba jednak nie mogła przewidzieć, że w wolnej Polsce życie przerośnie kabaret. Trudno bowiem inaczej nazwać sytuację, w której debata przed wyborami prezydenckimi odbywa się już po tym, gdy dwaj liderzy tego samego obozu politycznego po trwającym kilka tygodni sporze, postanowili o ich przełożeniu. Wiedział o tym zresztą biorący udział w debacie urzędujący Prezydent, ale nie uważał za stosowne poinformować innych uczestników tego wydarzenia.

   Wola polityczna dwóch Jarosławów (Kaczyńskiego i Gowina) jest oczywiście w Polsce w roku 2020 decydująca, co nie znaczy że zgodna z obowiązującym prawem. A to nie przewiduje czegoś takiego jak przełożenie wyborów poza sytuacją ogłoszenia jednego ze stanów nadzwyczajnych. Formalnie więc jakieś wybory powinny się odbyć. Jeżeli Prezydent Andrzej Duda nie podpisze przed najbliższą niedzielą znowelizowanego Kodeksu Wyborczego, powinny to być wybory tradycyjne czyli w lokalach wyborczych z ograniczoną rolą głosowania korespondencyjnego. Brak możliwości ich odbycia w całym kraju – chociażby z powodu niepowołania wszystkich komisji wyborczych w niektórych gminach – nie powoduje, że tam gdzie wszystkie formalności zostały dopełnione, wybory nie mogą się odbyć. Jeżeli jednak Andrzej Duda „zdąży” z podpisem pod nowelizacją kodeksu, to Marszałek Elżbieta Witek powinna ogłosić wybory korespondencyjne w dniu 17 maja (dopóki Mateusz Morawiecki nie ogłosi nowego dnia wolnego od pracy, to jedyna niedziela w terminie przewidzianym przez  Konstytucję, w którym mogą się odbyć wybory prezydenckie). Dopiero wtedy będzie można składać protesty do Sądu Najwyższego, a ten będzie mógł unieważnić wybory. Żaden przepis nie upoważnia go natomiast do unieważnienia wyborów, których nie było, co oczywiście nie oznacza, że tak się nie stanie. I zapewne nawet nikt nie będzie protestował przeciwko tej rozszerzającej wykładni obowiązujących przepisów. Dlaczego? Ponieważ innych regulacji prawnych nie ma.

   Poważniejszym problemem wydaje się natomiast data przeprowadzenia nowych wyborów prezydenckich. Zgodnie z zapowiedziami polityków Zjednoczonej Prawicy, wybory miałyby się odbyć w pierwszej połowie lipca. Problem polega na tym, że w tym akurat przypadku Konstytucja jest dość precyzyjna. Zgodnie z art. 129, ust. 3 „W razie stwierdzenia nieważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej przeprowadza się nowe wybory, na zasadach przewidzianych w art. 128 ust. 2 dla przypadku opróżnienia urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej.”. Z kolei wymieniony art. 128, ust 2 stanowi, że „Wybory Prezydenta Rzeczypospolitej zarządza Marszałek Sejmu na dzień przypadający nie wcześniej niż na 100 dni i nie później niż na 75 dni przed upływem kadencji urzędującego Prezydenta Rzeczypospolitej, a w razie opróżnienia urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej – nie później niż w czternastym dniu po opróżnieniu urzędu, wyznaczając datę wyborów na dzień wolny od pracy przypadający w ciągu 60 dni od dnia zarządzenia wyborów”. Kluczowym sformułowaniem jest „opróżnienie urzędu”, co stanie się dopiero po dniu 6 sierpnia, ponieważ wtedy właśnie kończy się kadencja Andrzeja Dudy. I dopiero wówczas Marszałek Sejmu będzie mogła ogłosić wybory, respektując na dodatek terminy określone w Kodeksie Wyborczym przewidziane na rejestrowanie komitetów wyborczych, zgłaszanie kandydatów, tworzenie komisji wyborczych itp. To oznacza, że wybory najwcześniej będą się mogły odbyć na przełomie września i października 2020 roku. O ile oczywiście nie zostanie wprowadzony stan nadzwyczajny z powodu słabych notowań Andrzeja Dudy mogących skutkować jego przegraną w wyborach. Susza, powódź, gradobicie, szarańcza (zawsze przecież może przelecieć do nas z Afryki Wschodniej, gdzie właśnie szaleje), to przecież powody zdecydowanie poważniejsze niż jakaś tam pandemia.

   Jak zwykle w takich sytuacjach pojawia się pytanie o zwycięzców i przegranych całego politycznego zamieszania. Pozornie wydaje się, że sukces odniósł Jarosław Gowin. To jego sprzeciw zmusił Jarosława Kaczyńskiego do rezygnacji z majowych wyborów. Tyle, że to pyrrusowe zwycięstwo. Jarosław Gowin doprowadzając do konfliktu z liderem własnego obozu politycznego liczył, że stanie się głównym rozgrywającym w polskiej polityce. Tymczasem opuszczony przez większość swoich współpracowników (najbardziej spektakularna była rejterada Kamila Bortniczuka) musiał wrócić na łono Zjednoczonej Prawicy. Skompromitowany w oczach własnego obozu politycznego jak i opozycji, będzie teraz traktowany jak trędowaty i wkrótce przestanie być liderem własnej partii, a potem ostatecznie zniknie w niesławie z polskiej polityki.

   Trudno za zwycięzcę uznać Jarosława Kaczyńskiego. Przez kilka tygodni robił wszystko, żeby doprowadzić do majowych wyborów. Porozumienie z Jarosławem Gowinem przesądzające o ich przesunięciu oznacza więc jego porażkę. Z drugiej jednak strony udało mu się utrzymać jedność Zjednoczonej Prawicy i doprowadzić do przeforsowania nowelizacji Kodeksu Wyborczego przewidującej wprowadzenie powszechnych wyborów korespondencyjnych. Trudno zrozumieć dlaczego na tym trybie tak bardzo prezesowi zależy. Jeżeli Platforma Obywatelska wycofa się z bojkotowania tego trybu przeprowadzania głosowania, to właśnie wybory korespondencyjne dają większe możliwości mobilizowania elektoratu opozycyjnego wobec obecnej władzy. Łatwiej byłoby Andrzejowi Dudzie wygrać wybory stacjonarne, a przykład Korei Płd. pokazuje, że można je przeprowadzić w sposób bezpieczny dla głosujących.

   Największym przegraną, wbrew gromko ogłaszanego sukcesu, jest Platforma Obywatelska. Pozostaje z ręką w nocniku czyli z kandydatką, która mówiąc eufemistycznie nie błysnęła w trakcie kampanii wyborczej i której notowania zaczęły ostatnio szorować po dnie. Oczywiście ewentualne wycofanie się z bojkotu głosowania spowoduje, że Małgorzata Kidawa–Błońska może częściowo odzyskać poparcie deklarujących zamiar udziału w wyborach, ale trudno przypuszczać żeby nawiązała walkę z Andrzejem Dudą. Będzie raczej starała się powrócić na pozycję wicelidera sondaży, co też nie będzie proste. Oczywiście unieważnienie wyborów daje możliwość zmiany kandydata, ale na to Platforma raczej się nie zdecyduje. Po pierwsze, musiałaby uznać, że Kidawa-Błońska była jednak kandydatem nie rokującym na sukces, czemu do tej pory wszyscy liderzy tej partii stanowczo zaprzeczali. Po drugie, nie mają właściwie żadnego innego lepszego kandydata. Trudne będzie również wytłumaczyć Platformie swoim zwolennikom, że w maju wybory korespondencyjne były niebezpieczne dla wyborców i co ważniejsze (i bardziej zgodne z prawdą), łamiące podstawowe zasady demokratycznych wyborów, a kilka miesięcy później już takimi nie będą. Wbrew zapowiedziom Jarosława Gowina nie jest bowiem możliwe doprowadzenie do sytuacji, w której wszelkie nieprawidłowości zostaną wyeliminowane, a tym samym możliwość np. wielokrotnego oddawania głosu będzie niemożliwa. Dlaczego w takim razie Kidawa-Błońska miałaby brać udział w, jak to politycy PO do tej pory mówili, farsie wyborczej czy usłudze pocztowej?

   Zwycięzcą nie są również pozostali kandydaci opozycji. Robert Biedroń może się oczywiście chwalić, że przewidział wiarołomstwo Gowina, ale nie zmienia to faktu, że nie ma szans na dołączenie do grupy liderów walczących o drugie miejsce. W podobnej sytuacji jest Krzysztof Bosak dla którego olbrzymim sukcesem byłoby przekroczenie 10% poparcia. Zyskujący ostatnio w sondażach Władysław Kosiniak-Kamysz pogubił się w swoje narracji nie potrafiąc logicznie wytłumaczyć dlaczego wzywa do wzięcia udziału w wyborach, które sam uważa za nieuczciwe i nie w pełni bezpieczne. Trudno mu też będzie utrzymać dotychczasowe notowania, jeśli kandydatka PO wróci do gry. Brak majowych wyborów to jednak chyba najgorsza wiadomość dla Szymona Hołowni, który w ostatnich dniach dzięki prowadzonej w internecie kampanii i dobremu występowi na debacie prezydenckiej wskoczył jak surfer na falę społecznego poparcia i stał się głównym konkurentem dla Andrzeja Dudy. Zauważyła to zresztą publiczna telewizja, która tradycyjne rozpoczęła grillowanie osoby stanowiącej zagrożenie dla obecnego systemu władzy. Mało jednak prawdopodobne, aby udało mu się utrzymać tak wysokie notowania przez najbliższe miesiące. Wskazuje na to chociażby przykład Pawła Kukiza, który w podobny sposób niespodziewanie „szczytował” w wyborach prezydenckich w 2015 roku uzyskując ponad 20% głosów, po czym kilka miesięcy później jego komitet (Kukiz`15) uzyskał w wyborach parlamentarnych dwukrotnie mniejsze poparcie.

   W toczącej się politycznej rozgrywce Andrzej Duda pozostawał przedmiotem, a nie podmiotem, prowadzonej gry. Jedyna jego aktywność, to domniemany brak zgody na rezygnację z urzędu, co umożliwiłoby przeprowadzenie nowych wyborów zgodnie z Konstytucją w lipcu. Zresztą nie odważył się nawet do tego przyznać oskarżając media o wymyślenie całej sprawy, chociaż o sprawę nagłośnił Andrzej Stankiewicz – jeden z najbardziej wiarygodnych polskich dziennikarzy. Nic też nie wskazuje, że nawet w razie wygranej Andrzej Duda byłby w stanie wybić się na niezależność od Naczelnika z Nowogrodzkiej.

   W pierwszych latach polskiego parlamentaryzmu krążył po Polsce dowcip o Jasiu. W trakcie lekcji nauczycielka pytała się dzieci o zawód ich ojców. Wywołany do odpowiedzi Jasiu powiedział, że tatuś tańczy na rurze w klubie gejowskim. Jego zdziwiony kolega spytał się po lekcji dlaczego skłamał. Na to wzburzony Jasiu: „A co miałem powiedzieć, że tatuś jest posłem?”. Czasy się zmieniły, opinia o homoseksualistach szczęśliwie też jest trochę inna niż w tamtych latach, wyborcy  już nie oczekują zbyt wiele od swoich wybrańców. Ale opinia Polaków o politykach jeśli się zmieniła, to na gorsze. Trudno się temu dziwić skoro zrobili z Sejmu kabaret. Tyle, że sami się tam nie znaleźli. Ktoś ich wybrał. A jak na razie żadnej autorefleksji po stronie suwerena nie widać. I raczej jej nie zobaczymy.

Karol Winiarski

Przez ostatnie trzy dekady Polacy nie uświadczyli wielu okazji, by przekonać się o racjonalnym finansowaniu służby publicznej. Receptą na permanentne zaniedbania chociażby na niwie edukacji, jak też – przede wszystkim – w opiece medycznej, okazały się powszechne zrywy społeczne. Jest to zarazem przykre i piękne, że Naród potrafi skonsolidować się, dając odpór zaniedbaniom Rządzących zarówno na szczeblu centralnym, jak i lokalnym. Przez pryzmat ostatnich lat niejednokrotnie zadajemy sobie pytanie, czy aby nie przypadkiem kolejni Premierzy mogą pozwolić sobie na lekceważenie określonych grup społecznych, skoro potwierdzenie braterstwa Polaków przynoszą medialne relacje w każdą drugą niedzielę roku. Niestety, przykład Inicjatywy Pana Owsiaka – chociaż jeden z najbardziej rozpoznawalnych – nie jest jedyny.

Pragnę niniejszym tekstem uwagę Państwa zwrócić jednak na inny problem. Jednocześnie spieszę zaświadczyć, iż nie jest on wymierzony w jakiekolwiek obecnie podejmowane działania w walce z pandemią; nie jest to czas i miejsce, ażeby rozliczać kogokolwiek z udziału hipokryzji w pokładach motywacji do działania. Na tle obecnej sytuacji, której ikonicznym symbolem stało się masowe wykonywanie maseczek oraz organizowanie zbiórek na rzecz Medyków, warto jednak zwrócić uwagę na rolę Radnych w rozwiązywaniu innych problemów. Problemów równie
istotnych, a także – co warte podkreślenia – pozostających bezpośrednio w zestawie kompetencji.

Być może nie jest to apel wybitnie odkrywczy, jednakże – Szanowni Państwo – czy przez lata Polacy nie zdążyli już przywyknąć do wszystkich aspektów życia społecznego? Nikogo nie dziwią wieloletnie kolejki, odwlekane zabiegi. Bezpłatna edukacja jest fikcją. Czy jakość sprawowania władzy również nie pozostawia żadnych wątpliwości co do konieczności zadawania pytań, w tym krytycznych?! Pokolenia Polaków, wychowywanych w warunkach upadlającego totalitaryzmu, tak łatwo nie pozbędą się nawyków, których to pielęgnowanie pozostaje – co tu dużo kryć – niektórym na rękę. Nie mam w tym wypadku na myśli zabiegów medialnych, pomocnych przemycaniu czy to pomysłów na Kraj niebezpiecznych, czy też lansowaniu jednostek, mających za nic dobro Ojczyzny. Chociaż to istotne, jednak życie codzienne składa się z elementów prozaicznych: dziurawy chodnik, wadliwe oświetlenie, brak kanalizacji, nielegalne składowiska odpadów.

W Sosnowcu, niestety, takie wyliczenie może być rozszerzone o iście lokalne atrakcje, jak chociażby ruiny obiektów przemysłowych lub przyzwalanie na postępującą degradację zabytków. Nie ma się co czarować, bowiem stan ten trwał w Mieście na długo przed zaistnieniem zagrożenia epidemicznego. Z pewnością po jego zażegnaniu Mieszkańcy Sosnowca nie obudzą się w nowej rzeczywistości, w której Radni będą gorliwie zabiegać o zwrócenie uwagi na opłakany stan zabudowań północnej strony ulicy Stefana Żeromskiego, czy też rejonu ulicy Chemicznej, podobnie jak obecnie prężnie dbają o skuteczną dystrybucję maseczek.

Nie drwię, Szanowni Państwo, z działań podejmowanych przez Radnych w tym aspekcie. Chociaż jednych mogą one drażnić, bowiem rodzą być może uzasadnione obawy o chęć lansowania się w sytuacji, która nie zezwala na to ze względów etycznych, tak należy przyznać, że nawet za cenę promowania postaw narcystycznych niesie to, koniec końców, realny wymiar dobra.

Jak jednak mają się takie zrywy do codzienności? Czy nie weryfikuje ona postaw Rządzących Miastem? Przeanalizujmy, Szanowni Państwo, tabelę dyżurów Radnych. Na pierwszy rzut oka nie budzi ona wątpliwości; zarówno wśród Włodarzy starszej daty, jak też młodszych można zauważyć brak deklaracji adresów poczty elektronicznej (niektórzy Radni podają je bez wahania w przypadku wymiany poglądów w sprawach złożonych), praktycznie wszyscy Radni podają do publicznej wiadomości służbowe numery telefonów komórkowych. Mawiają, że dobrymi chęciami piekło wybrukowane. Jak jednak ma się wykorzystanie środków komunikacyjnych w sprawach mniej spektakularnych niż obecne działania? Czy są w Sosnowcu Radni, którzy posiadają telefony pozbawione funkcji oddzwaniania, a skrzynki pocztowe uniemożliwiają wysyłanie odpowiedzi? Jest to retoryczne pytanie…

Niepomiernie bardziej zapada w pamięć okolicznościowa fotografia Samorządowca przy skrzynkach pocztowych, aniżeli ujęcie pod nieistniejącymi latarniami wzdłuż kilkusetmetrowej alejki pomiędzy ulicą Generała Józefa Hallera a aleją Zagłębia Dąbrowskiego. Bywa tam zresztą tak ciemno, że być może dlatego nikt nie widział tam Radnego. Najpewniej na tego rodzaju niedogodności nie narażają Samorządowców chociażby eskapady do centrum handlowego na pograniczu Starego Sosnowca i Pogoni, których atmosferę może popsuć widok ruin przy ulicy Kotlarskiej. Chociaż nietrudno wówczas odwrócić wzrok na zdegradowane terenu wzdłuż ulicy Księdza Włodzimierza Sedlaka, irytującym pretekstom do wzniecenia dylematów moralnych nie tak łatwo zaradzić.

Na jakież pasmo niewygód skazaliśmy, Szanowni Mieszkańcy, w tej dłuższej kadencji Radnych? Pod warunkiem, rzecz jasna, że Samorządowcy na podobne dylematy nie są uodpornieni. Przez długotrwałą izolację.

Jakub Tomasz Hołaj-Krzak
Warszawa, 28 IV 2020

   Wybory prezydenckie rozpalają emocje polityków po obu stronach sceny politycznej. Ich termin i sposób przeprowadzenia stanowią pole nieustających sporów. Najzabawniejsze jest to, że każda ze stron posługuje się argumentami, którym jeszcze niedawno stanowczo zaprzeczała. Prawo i Sprawiedliwość nagle pokochało wybory korespondencyjne, chociaż jeszcze dwa lata temu widziało w nich pole do fałszerstw i manipulacji. Straciły one za to poparcie opozycji, która z kolei zaczęła darzyć sympatią Państwową Komisję Wyborczą, chociaż jeszcze niedawno jej nowy skład był dowodem na chęć dokonania przekrętów przez rządzącą partię w razie wyborczego niepowodzenia.

   Zmieniły się też nagle sympatie polityczne. Dla opozycji wyrocznią stał się Donald Trump, który jest przeciwny wyborom korespondencyjnym w swoim kraju. Dla rządzących autorytetem stali się Demokraci i ich liderzy: spikerka Izby Reprezentantów Nancy Pelosi oraz gubernator stanu Nowy York Andrew Cuomo, którzy mają dokładnie przeciwną co amerykański prezydent opinię. PiS powołuje się na przykład Bawarii (ci paskudni Niemcy), w której sposób głosowania zmieniono (o zgrozo) między pierwszą a drugą turą wyborów samorządowych. Po stronie opozycji słychać potępienie nieodpowiedzialnych Bawarczyków i jeszcze bardziej nieodpowiedzialnego Emmanuela Macrona, który jeszcze niedawno był bożyszczem wszystkich euroentuzjastów.

   Wszystkie te opinie są oczywiście efektem bieżących interesów politycznych poszczególnych ugrupowań i potwierdzają tezę, że stałość poglądów współczesnych polityków wymarła dawno temu jak dinozaury (oczywiście nie te, w które zdaniem naszej byłej Pani premier ludzie pierwotni rzucali kamieniami). Tymczasem przeprowadzanie jakichkolwiek wyborów w warunkach epidemii nie jest sprawą prostą. Można nawet powiedzieć, że nie możliwe spełnienie wszystkich wymogów pozwalających na uznanie ich za w pełni wolne, sprawiedliwe i uczciwe.

   Zdecydowana większość krajów postanowiło przełożyć wybory, których konstytucyjne terminy przypadały w najbliższym czasie. Decyzje te jednak zapadały zwykle w początkach pandemii, gdy wydawało się, że dwóch, trzech miesiącach uda się ją zdusić i będzie można w sposób całkowicie bezpieczny przeprowadzić elekcję. Dzisiaj widać, że były to jednak zbyt optymistyczne założenia. Były też państwa, które mimo zagrożenia postanowiły dotrzymać konstytucyjnych terminów. Tak stało się nie tylko we wspomnianej już Bawarii, ale także w Korei Płd., która zresztą przyjęła zupełnie inną taktykę w walce z koronawirusem, przynoszącą przynajmniej do tej pory rewelacyjne efekty. Co ciekawe, wybory w Korei odbyły się wedle tradycyjnych reguł, chociaż przy zastosowaniu nadzwyczajnych środków ostrożności. Po dwóch tygodniach od ich odbycia żadnych skutków nie widać. Podobnie zresztą było w Bawarii, a opowieści o wzroście ilości zachorowań są oczywiście prawdziwe, tyle że dotyczą pierwszej tury wyborów przeprowadzonych w sposób tradycyjny.

   Problem z każdymi wyborami w czasach pandemii polega na tym, że nie da się jednocześnie zapewnić ich pełnej uczciwości, powszechności i zdrowotnego bezpieczeństwa. Biorąc pod uwagę to ostatnie kryterium najlepszym sposobem elekcji byłoby głosowanie internetowe. Mimo różnego rodzaju obaw można je skutecznie zabezpieczyć przed zewnętrzną ingerencją i ograniczyć innego rodzaju nadużycia, co pokazuje chociażby przykład Estonii posiadającej bardzo liczną mniejszość rosyjskojęzyczną i, powiedzmy eufemistycznie, niezbyt jej przychylnego sąsiada. Nie zapewnia ono jednak warunku powszechności, ponieważ miliony, zwłaszcza starszych osób, nie są w stanie w sposób samodzielny zagłosować ze względu na informatyczne wykluczenie. To oznacza, że albo w ogóle nie wezmą udziału w wyborach, albo będą musiały skorzystać z pomocy osób trzecich, co niestety może się skończyć oddaniem głosu na inną osobę czy partię niż chciałyby.

   Najbardziej uczciwe jest głosowanie tradycyjne czyli w lokalach wyborczych. Gorzej jest już z jego powszechnością, ponieważ ze względów zdrowotnych czy logistycznych nie wszyscy są w stanie oddać swój głos. Biadolenie opozycji nad możliwym pokrzywdzeniem Polonii pachnie hipokryzją w sytuacji, gdy do tej pory oddanie głosu przez znaczną część Polaków przebywających za granicą i tak było w praktyce niemożliwe. Wystarczyło mieszkać daleko od polskiej placówki dyplomatycznej, a prawo do głosowania stawało się uprawnieniem czysto teoretycznym. Inna sprawa czy Polacy mieszkający poza krajem w ogóle powinni głosować. W końcu wybieramy władze, które będą urządzały „nasz dom” i nie widzę powodu, aby ktoś kto w nim nie mieszka na stałe powinien mieć coś do powiedzenia w tej sprawie. Wybieramy przecież Prezydenta Polski, a nie Prezydenta Polaków.

   Wybory tradycyjne są z pewnością najbardziej niebezpieczne ze względów zdrowotnych. Nie lepiej jednak wygląda ta kwestia przy głosowaniu korespondencyjnym prowadzonym w dotychczasowy sposób czyli dla wybranej grupy osób. Konieczność co najmniej dwukrotnego kontaktu kuriera pocztowego z osobą, która wyraziła chęć skorzystania z tej formy wyrażenia swojej woli, grozi oczywiście rozszerzeniem epidemii. Inaczej jednak wygląda sytuacja w przypadku dostarczania pakietów wyborczych do skrzynek pocztowych i ich przesyłania do komisji wyborczej poprzez wrzucenie do skrzynki pocztowej. Oczywiście pełnego bezpieczeństwa ten sposób się nie zapewnia i nie chodzi bynajmniej o apokaliptyczne opowieści o czyhających w zakamarkach kopert koronawirusów, które tylko czekają, aby z furią zaatakować biednych wyborców. Gdyby to była prawda, to należałoby uznać, że dziesiątki tysięcy kurierów i listonoszy codziennie roznosi śmierć po naszych domach, co oczywiście ma tyle wspólnego z rzeczywistością co bajdurzenia antyszczepionkowców. Jest natomiast możliwość ograniczonej transgresji wirusa wśród członków komisji wyborczych, chociaż ich liczebność (członków komisji, nie koronawirusów) w projekcie powszechnego głosowania korespondencyjnego została ograniczona do minimum.

   Zasadniczym problemem powszechnego głosowania korespondencyjnego jest natomiast brak możliwości zapewnienia pełnej uczciwości tego procesu. Po pierwsze, nie ma pewności, że ilość pakietów wyborczych, które dotrą do komisji wyborczych nie będzie większa niż wyborców, którzy oddali głos. Po drugie, w większym stopniu niż przy głosowaniach w lokalach wyborczych istnieje niebezpieczeństwo nacisków na oddających głos, chociażby ze strony członków rodziny. I w końcu po trzecie, bardzo prawdopodobna jest możliwość co najmniej kilkukrotnego głosowania przez niektórych wyborców. Część mieszkańców budynków wielorodzinnych ma dziwny zwyczaj wykładania na skrzynki pocztowe tych przesyłek, które ich nie interesują. Podobnie może się stać z pakietami wyborczymi. Wystarczy przejść się po blokowisku, pozbierać „osierocone” pakiety i „wyręczyć” niezainteresowanych rodaków w oddaniu głosu. Oczywiście teoretycznie komisja wyborcza powinna odrzucić głosy oddane przez osoby nieuprawnione. Tyle, że nie jest w stanie w praktyce tego sprawdzić. Gdyby nawet próbowała weryfikować oświadczenia dołączane do karty wyborczej (sprawdzenie PESEL-u), to liczenie głosów trwałoby tygodniami. I tak zresztą może to trwać wiele dni, chociaż chyba nie aż tak długo jak przewidują niektórzy eksperci. A przecież po dwóch tygodniach musi się odbyć druga tura wyborów. Na dodatek, gdyby się okazało, że mamy dwa głosy z takim samym PESEL-em, to który należy unieważnić? Oba? Dlaczego pozbawiać możliwości wyboru wyborcę, który zagłosował w sposób zgodny z prawem?

   W tej sytuacji przeprowadzenie w pełni uczciwych i bezpiecznych wyborów, w których mogliby uczestniczyć wszyscy zainteresowani jest w warunkach epidemii niemożliwe. Tym samym ich odłożenie wydaje się logicznym i oczywistym posunięciem. I tak rzeczywiście było na początku zarazy, gdy w świetle ówczesnym opinii epidemiologów, żądania opozycji wprowadzenia stanu klęski żywiołowej na krótki okres czasu były w pełni uzasadnione. Tylko, że w chwili obecnej sytuacja już tak oczywista nie jest. Okazało się bowiem, że wirus prawdopodobnie pozostanie wśród nas przez dłuższy czas i dopiero nabycie tzw. odporności stadnej pozwoli ostatecznie zażegnać niebezpieczeństwo. Można ją uzyskać w sposób naturalny, poprzez zakażenie większości populacji, albo poprzez szczepienia. Ten pierwszy sposób oczywiście oznacza znacznie większa liczbę zgonów w krótkim okresie czasu. Stosunkowo niewielka ilość zachorowań w Polsce, co jest wynikiem sukcesu działań izolacyjnych, oznacza niestety, że kolejne fale epidemii są o wiele bardziej prawdopodobne niż we Włoszech, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Szwecji czy USA i mogą mieć przebieg znacznie bardziej zabójczy. Pozostaje oczekiwanie na szczepionkę, która jednak najwcześniej pojawi się przyszłym roku, a zaszczepienie całej populacji potrwa kolejne miesiące. Oczywiście, o ile w ogóle uda się ją stworzyć, ponieważ tego też naukowcy nie są w stanie zapewnić. Co więcej nie wiadomo nawet czy nabyta odporność będzie trwała – w Korei Płd. potwierdzono już kilkaset przypadków powtórnych zachorowań osób, które jak się wydawało koronawirusa pokonały. Tym samym przeprowadzenie normalnych wyborów może okazać się możliwe do przeprowadzenia nawet nie za dwa lata, jak to przewiduje minister Szumowski, ale dopiero w późniejszym okresie. O ile w gole to będzie jeszcze możliwe.

   W tym kontekście kuriozalnie wygląda propozycja Borysa Budki, który wymyślił sobie przesunięcie wyborów na 16 maja 2021 roku, co oczywiście oznacza wprowadzenie stanu klęski żywiołowej i jego systematyczne przedłużanie przez Sejm. Gdyby przewidywania epidemiologów po raz kolejny okazały się błędne i udało się zdusić epidemię w miesiącach letnich, to jedynym powodem utrzymywania stanu klęski żywiołowej byłaby konieczność doczekania do ustalonego terminu wyborów. Ciekawe w jaki sposób lider PO odpowiedziałby na zarzut niekonstytucyjności takiego rozwiązania? Oczywiście bardziej prawdopodobne będzie dalsze trwanie epidemii. Tym samym niebezpieczeństwa zdrowotne związane z wyborami będą równie aktualne za rok jak i obecnie. Tym bardziej, że Pan Budka widzi te wybory w formie tradycyjnej – głosowanie w lokalach wyborczych i korespondencyjnie poprzez osobisty odbiór i oddanie pakietu wyborczego przedstawicielowi poczty. Oczywiście pozostaje jeszcze aspekt polityczny całego pomysłu – ponieważ stan klęski żywiołowej wprowadza Rada Ministrów, na takie rozwiązanie musiałby się zgodzić Jarosław Kaczyński. Pomysł, że lider rządzącej partii będzie realizował polityczny plan opozycji przekracza granice zdrowego rozsądku. Ale działacze Platformy Obywatelskiej już dawno żyją w swoim własnym świecie.

   Pozostaje w grze propozycja zmiany Konstytucji zaproponowana przez Jarosława Gowina i poparta, raczej ze względów taktycznych, przez Jarosława Kaczyńskiego. Początkowo wydawała się ona zupełnie kuriozalna, ale ostatnio zdobywa coraz większą ilość zwolenników, także po stronie opozycji. W przypadku zmiany Konstytucji trudno mówić o niekonstytucyjności. Nie sposób jednak nie zauważyć, że przedłużanie kadencji urzędującego Prezydenta z jednoczesnym uniemożliwieniem mu ponownego startu w wyborach kłóci się z podstawowymi zasadami demokracji. Jeszcze dwa lata temu propozycja ograniczenia ilości kadencji wójtów, burmistrzów i prezydentów z zaliczeniem do limitu bieżącej kadencji, spotkała się z totalną krytyką większości konstytucjonalistów. Na dodatek nie ma pewności, że za dwa lata wybory w normalny sposób będzie można przeprowadzić.

   Na niespełna dwa tygodnie przed wyznaczonym terminem wyborów dalej nie wiadomo kiedy i w jaki sposób wybierzemy Prezydenta. Najbardziej prawdopodobne są dwa scenariusze. Pierwszy zakłada odrzucenie weta Senatu wobec projektu powszechnego głosowania korespondencyjnego (o ile oczywiście Senat zdoła zebrać odpowiednią większość, co w cale nie jest takie pewne). Ponieważ byłoby to możliwe prawdopodobnie dopiero 7 maja, a więc trzy dni przed wyznaczonym dniem wyborów, możliwość jego przeprowadzenia w dniu 10 maja jest nierealna. Zostałyby one przesunięte najprawdopodobniej na 17 maja. Jest co prawda możliwość wyznaczenia dnia wolnego od pracy w ostatnim przewidywanym przez Konstytucję terminie czyli w sobotę 23 maja i przeniesienia wyborów na ten dzień, ale jest to mało prawdopodobne. Po pierwsze, z punktu widzenia PiS-u zdecydowanie najlepszym dniem na wybory jest niedziela – bardzo wielu wyborców idzie na głosowanie wracając z mszy (do tego czasu można znieść albo radykalnie ograniczyć istniejące w tej chwili ograniczenia). Po drugie, sondaże wskazują, że poparcie dla Andrzeja Dudy jest na krzywej opadającej – im szybciej odbędą się wybory, tym dla niego lepiej. Każdy dzień może mieć znaczenie decydujące. Ponieważ część wyborców i tzw. autorytetów moralnych uznała, że najlepszym sposobem na przejęcie władzy jest bojkotowanie wyborów, Andrzej Duda ma duże szanse wygrać w pierwszej turze – przy najniższej w historii frekwencji, ale i z najlepszym w historii wynikiem, co przez następne pięć lat będzie propagandowo podkreślane przy każdej okazji przez jego zwolenników jako dowód na silną legitymizację jego władzy. Ważność wyborów potwierdzi Sąd Najwyższy, który co prawda uzna część protestów wyborczych, ale jednocześnie stwierdzi, że nie miały one wpływu na ostateczny wynik elekcji. I trudno będzie ten wyrok kwestionować, jeżeli zwycięstwo Andrzeja Dudy będzie przygniatające.

   Drugi możliwy scenariusz zakłada sukces Jarosława Gowina, który jak wiele wskazuje, postanowił ostatecznie zerwać z Jarosławem Kaczyńskim. Widocznie sytuacja, w której głosował za, ale się nie cieszył, przestała go satysfakcjonować. Jeżeli poprze go choć kilku posłów jego własnego ugrupowania, to PiS-owi może zabraknąć głosów do odrzucenia weta Senatu. Ponieważ przeprowadzenie normalnych wyborów wedle do tej pory obowiązujących zasad wydaje się niemożliwe (bynajmniej nie ze względów epidemicznych, ale czysto organizacyjnych), wybory w maju mogą się rzeczywiście nie odbyć. Ale wcale nie oznacza to wprowadzenia stanu klęski żywiołowej, nie mówiąc już o stanie wyjątkowym. Ich wprowadzanie rzeczywiście wyłącznie po to, żeby przełożyć wybory wydaje się co najmniej wątpliwe pod względem konstytucyjnym, na co dziwnie nie zwracają uwagi liderzy opozycji, którzy o Konstytucji mówią w co drugim zdaniu. Decydująca będzie jednak oczywiście kalkulacja polityczna. Z punktu widzenia Jarosława Kaczyńskiego korzystniejszym może się okazać doprowadzenie do kryzysu konstytucyjnego, za który odpowiedzialnością obciąży opozycję, która zablokowała możliwość przeprowadzenia wyborów przez odrzucenie projektu powszechnego głosowania korespondencyjnego. Do 6 sierpnia Prezydentem RP byłby Andrzej Duda. Kto potem? Nie wiadomo, ponieważ Konstytucja nie przewidziała takiej sytuacji. Prawdopodobnie rozstrzygnąłby o tym Trybunał Konstytucyjny czyli w praktyce Jarosław Kaczyński. Zapewne postawiłby na Andrzeja Dudę, ponieważ istnieje co prawda niewielkie, ale jednak, niebezpieczeństwo odwołania Marszałek Elżbiety Witek i zastąpienia jej np. Jarosławem Gowinem. I w takim stanie „bez żadnego trybu” możemy żyć albo bardzo krótko, albo latami, ponieważ żaden przepis Konstytucji, Kodeksu Wyborczego czy innego przepisu, nie określa nowej daty wyborów prezydenckich. Nie wymaga nawet ich przeprowadzenia. Odbędą się wówczas, gdy Jarosław Kaczyński uzna, że będzie je można wygrać. Ale proszę się nie martwić o tą czysto formalną stronę naszej demokracji. Przy takiej opozycji, a zwłaszcza obecnym kierownictwie Platformy Obywatelskiej, może to zrobić w dowolnym czasie bez obawy poniesienia porażki.

   Obiektem krytyki stał się minister zdrowia Łukasz Szumowski, w którym politycy opozycji z zupełnie niewiadomych powodów pokładali olbrzymie nadzieje zapominając, że jest on przecież zgodnie z zasadą partyjnej solidarności zobowiązany do lojalności wobec swojego ugrupowania i człowieka, który pozwolił mu pełnić zajmowane obecnie stanowisko (oczywiście nie chodzi tu o Mateusza Morawieckiego). Ciekawe jak potraktowaliby swojego ministra, który nagle zacząłby forsować poglądy sprzeczne ze stanowiskiem lidera partii.

Karol Winiarski

Książka, którą ostatnio czytałem, Remigiusza Mroza „Iluzjonista” rozpoczyna się od cytatu A. Einsteina – „ Rzeczywistość jest tylko iluzją, aczkolwiek bardzo trwałą”.  Książka ta jest reklamowana jako misterna, porywająca i genialna historia…czego chcieć więcej. Ale czym jest iluzja?

To pytanie na które jest kilka odpowiedzi i to w zależności od punktu widzenia.  Możemy powiedzieć, że to uświadomienie, doznanie, wrażenie czegoś nieistniejącego, to zniekształcone widzenie, ale również błędna interpretacja, to sztuka iluzjonisty  czyli złudzenie. Możemy mówić o mirażu, przewidzeniu, złudzie jak również marzeniu, mrzonce czy też fantazji. Jak zwał tak zwał, ale to przede wszystkim również „sztuka” uprawiania polityki.

Im ludzie wiedzą mniej o powstawaniu kiełbas i praw, tym lepiej śpią – powiedział podobno Otto von Bismarck. Dzisiaj politykę tak naprawdę kształtują PR- owcy na zlecenie polityków. Politycy są tylko ostatnim łańcuchem tych informacji, które społeczeństwo słyszy przy pomocy „niezależnych” dziennikarzy. Kuchnia polityki dzisiaj, jak i wcześniej również bywa obrzydliwa, jak wnętrze masarni za czasów Bismarcka.

Obowiązywała i obowiązuje dalej zasada, zgodnie z którą złodziej biegnie pierwszy i krzyczy „ łapać złodzieja”, a tłum ludzi biegnie razem z nim goniąc…. powietrze. Czy tłum zdaje sobie sprawę kogo goni, ściga i gdzie biegnie? Nie, nie o to w tym wszystkim przecież chodzi.

Zdanie, które zwykł powtarzać każdy polityk złapany za rękę w cudzej kieszeni, albo nagrany podczas opowiadania bzdur lub kręcenia lodów z jakimś podobnym sobie kumplem brzmi dziś – to nie ja. Bohaterowie tego dramatu zawsze idą w zaparte i co dziwne znajdują posłuch i uznanie nawet, gdy ostentacyjnie pokazują środkowy palec.

Tradycją staje się, że jeśli chcesz zdobyć władzę to możesz ją zdobyć, a następnie utrzymać na fundamencie kłamstwa. Dziś już nie ma znaczenia realny program, wykształcenie, wiedza czy też kultura. Nie liczą się doświadczenie i czyste ręce. Coraz mniej mówimy o kompetencji i niezależności.

Dziś znaczenie mają obietnice, zwłaszcza obietnice bez pokrycia finansowego czy też usytuowania prawnego obiecującego, a przy tym nie może się obejść bez inwektyw wobec konkurenta. Stosuje się nader często słowa pogardy i odrzucenia pod adresem oponentów politycznych. Dziś istotne znaczenie ma agresja, obrażanie i oczernianie drugiego człowieka z jednej strony, a z drugiej stosowanie polityki miłości wobec ogółu. Na tym dziś polega manipulacja i kreowanie rzeczywistości. Ale gdy nie można manipulować bezpośrednio „Tobą”  manipuluje się innymi, by źle o tobie myśleli wszyscy, którzy cię otaczają.

Dlaczego tak się dzieje? Ponieważ w opinii specjalistów od manipulacji  wyborcy są prymitywni i bezmyślni nie tylko w pojedynkę, ale i w swojej masie – „a głupi lud to kupi” jak to obrazowo, ale szczerze ujął J. Kurski, który stanowi wyjątkowy przykład „rzetelności” dziennikarskiej.

Nie dostrzegają wyborcy cynizmu i dwulicowości, nie wyczuwają fałszywego tonu wygłaszanych przemówień i obietnic. Ponieważ kłamstwo w polityce i życiu stało się naturalną bronią. Wynika to z niebywałej arogancji, bezczelności, pogardy dla prawa i obyczaju. Ponieważ zostały złamane elementarne zasady współżycia społecznego. Ponieważ jakiekolwiek zasady przestały obowiązywać, a na porządku dziennym mamy do czynienia z G. Orwellem. Dziś obywatel patrzy i ….. „ zwierzęta patrzyły w ogrodzie to na świnię to na człowieka, potem znów na świnię i na człowieka, ale nikt już nie mógł się połapać kto jest kim…”

Politycy przekazują nam tylko pozytywne informacje. To oni budują stadiony, oddają drogi, mówią o projektach i pomysłach zwłaszcza w następnych latach. Bo obiecać można wszystko. Oni niestety nie wskazują nam źródła finansowania i nie mówią o skutkach finansowych, o skutkach społeczno-gospodarczych w następnych latach. Jakże łatwo wydaje się nie swoją kasę.

Wszyscy proponują nam życie na kredyt i myślą o sobie i swoich rodzinach, myślą o następnych wyborach, a nie o następnych pokoleniach. Sprowadza się to do jednego – po nas choćby potop. Warto przy tym pamiętać, że nie każdy polityk jest rozumny i uczciwy, jak również, że nie każdy uczciwy Polak o tym wie. Bo normalność nie jest kwestią statystyki.

Prezentuje się w wydaniu nie tylko lokalnym, tani patriotyzm. Wystarczy kupić szalik, trzymać w łapce petardę, można biegać z wyklętym w biegu rano w mieście, a po południu na wiecu mówić o ich morderstwach i głupocie politycznej. To nie tylko luki w wykształceniu i brak wiedzy. To głupota potaniała, a rozum zdrożał.

Ale nie dziwi nas to chyba, że nie pokazują swoich afer, niegospodarności, czy też nic nie mówią o środkach z naszych pieniędzy przeznaczonych na swój pijar, żonach ukrywających kasę lub zasiadających w radach nadzorczych.

Propaganda sukcesu jest szczególnie widoczna, gdy spojrzymy na nią przez pryzmat lokalnej prasy, licznych wydawnictw samorządowych, a zwłaszcza wiadomości w radiu czy telewizji. Odbywa się to w równych proporcjach.  Jest tam 50% chwalenia swoich i 50% walenia w najgroźniejszego konkurenta. Materiały co do zasady bywają  głupie, absurdalne, niebezpieczne, nienawistne i skrajnie stronnicze.

Takie zachowanie nazwalibyśmy dzisiaj nie tylko propagandą, czarnym pijarem, co pic-wirusem. Bo wszystkie zwierzęta, jak wiadomo są sobie równe, ale niektóre są równiejsze od innych. Filarem władzy stało się kłamstwo. Na kłamstwie się utrzymuje i rozwija. To trzecie narzędzie obok zastraszania i przekupstwa. Polityka dąży do zdobycia i utrzymania władzy. A celem władzy jest zaspakajanie swoich egoizmów. Egoizmy mafijny, rodzinny i partyjny są w rozkwicie. Egoizm w konsekwencji wykorzystuje i niszczy innych, tych nie swoich.

Dlatego potrzeba nam w życiu i w polityce ludzi odważnych i mądrych, ludzi trzeźwo umiejących oceniać wszystko, co w publicznej przestrzeni się dzieje. Trzeba ludzi myślących, takich którzy by plew nie brali za ziarno. Trzeba ludzi odpowiedzialnych, ludzi którzy by ważyli każde zdanie, by nie powielali kłamliwych czy choćby tylko pustych i głupich wiadomości bądź obrazów. Warto postawić na tych, którzy wystrzegać się będą hipokryzji, obłudy i fasadowości. Takich, którzy będą unikać udawania, maskarady, jak również nobilitacji prostactwa. Żeby nie było tak, że „Wojna to pokój. Wolność to niewola. Ignorancja to siła”.

 Bo jeśli nie, to wtedy diabeł siedzi sobie za rogiem, dobrze ukryty, licząc zyski, a tłum ludzi jego robotę wykonuje, goniąc mniemanego złodzieja. Dlatego pamiętaj i nie daj się przekupić, nie daj się zastraszyć, nie daj się skundlić i nie daj się zeszmacić. A nade wszystko nie daj się otumanić i ogłupić kłamstwem i propagandą. Bo ignorancja i populizm w połączeniu z zakłamywaniem rzeczywistości i cyniczną obłudą cofa nas do lat 80 -tych.

Ludzie nie powinni widzieć jak robi się kiełbasę i politykę – Otto von Bismarck. Czy aby na pewno?

Jarosław Pięta

W ostatnim swoim felietonie „Epidemia, pandemia a co po niej” pisałem, że silne gospodarczo i niepodległe państwo jest remedium na nieprzewidywalne sytuacje. Takie państwo jest dobrem wspólnym o które powinien walczyć i dbać każdy obywatel. Wielu Polaków jednak uważało ,że dla ich indywidualnego interesu nie ma to żadnego znaczenia .Teraz w okresie totalnego zagrożenia  utraty życia, mogą się przekonać, że byli w błędzie.

Drugim bardzo ważnym dobrem wspólnym  dla wszystkich Polaków jest wiara katolicka. Dla ateistów  i ludzi o przekonaniach socjalistycznych wydawać się to będzie bzdurą lub kpiną. Niemniej ci, co znają historię Polski nie mogą zaprzeczyć, że księża  w czasie zaborów kultywowali polskość w kościołach. I dzięki wierze katolickiej Polska się odrodziła. Wielu Polaków utożsamia ogół duchowieństwa katolickiego jako kościół, a przecież KOŚCIOŁEM  jest  wspólnota wiernych, a  duchowieństwo ma jej tylko przewodzić.

Bez wiernych nie ma KOŚCIOŁA, tak jak nie ma go już prawie w Francji, gdzie kościoły świecą pustkami albo zostały zamienione na miejsca rozrywki lub meczety. Dla ludzi o lewicowych poglądach wiara katolicka to Ciemnogród, a dla komunistów to opium dla ludu. Poniżej postaram się wykazać jak bardzo się mylą. I jak bardzo zagubili się w meandrach wolności, równości i hedonizmu. Ideologia chrześcijańska daje ludzkości najlepsze uniwersalne wartości, które przez tysiąclecia sprawdziły się w tworzeniu ładu społecznego potrzebnego do harmonijnego rozwoju. Nawet inteligentni zagorzali ateiści to przyznają i mówią, że nawet gdyby Boga nie było, to należało go wymyślić. Natomiast ateiści o poglądach lewicowych zaprzeczą temu, bo wierzą w ideały wolności, równości w których nie ma miejsca na Boga.

Wiara chrześcijańska, a przede wszystkim katolicka ma znaczną przewagę nad innymi religiami, gdyż uczy solidarności i partnerstwa z innymi ludźmi. Oprócz dziesięciu przykazań, Biblia i katechizm słowami Jezusa Chrystusa nakazuje:

1.”Będziesz miłował Pana Boga swego, całym swoim sercem, całą swoją duszą, całym swoim umysłem i całą swoją mocą.

2. „Miłuj bliźniego swego jak siebie samego. Większego przykazania innego nad to nie masz.” (Ewangelia   Świętego Marka XII.28.31).

Inne  religie  w swoich postanowieniach i w swojej ideologii przeważnie są, albo agresywne: np. islam, albo egoistyczne np. judaizm. W judaizmie miłość do bliźniego jest pominięta . Co więcej Talmud nakazuje w razie zagrożenia Żyda śmiercią, to Żyd ma obowiązek wszelkimi sposobami ratować swoje życie, a w przypadkach ekstremalnych nawet kosztem nie udzielenia pomocy rodzinie i swoim dzieciom. Wiara chrześcijańska daje dzieciom sprawdzone przez wieki wartości, którymi należy się kierować w życiu, a ich przestrzeganie  powoduje ład i porządek społeczny, który w przeciwieństwie do coraz większego ogarniającego nas chaosu jest wartością nie do przecenienia. Marks i jego ideologia komunistyczna o walce klas i dyktaturze proletariatu miała  spowodować  godne, a nawet wspaniałe warunki życia dla robotników .Wszyscy wiemy jak to się skończyło. Natomiast. godne życie  robotnika zapewnił katolicki ruch społeczny zapoczątkowany w XIX wieku w Niemczech przez arcybiskupa Wilhelma Emanuela Kettelera. Celem ruchu nie była rewolucja lecz wykształcenie robotników, po to by zajęli odpowiednie miejsce w społeczeństwie, brali udział w tworzeniu wspólnego dobra i własnymi siłami, własną pracą stworzyli warunki godnego życia.

Wiara katolicka – kościół czyli wspólnota jest czynnikiem spajającym państwo. Nie chodzi tu o państwo teokratyczne, ale o państwo solidarne, solidarnością swoich obywateli.  Jest  to wartość, która ma ogromne znaczenie w każdych i również obecnych trudnych i tragicznych czasach. A jaka jest obecnie kondycja kościoła katolickiego? W Europie następuje coraz szybszy upadek kościoła katolickiego,  ale to nic nowego. Historia kościoła zna liczne przypadki kryzysu wiary jak i ogromnego upadku  moralności hierarchów  kościoła. Tak było i nie tylko w IX i X wieku,  a okres ten nazwano Okresem Ciemnego Papiestwa. Podobnie było w wieku XVI, kiedy papież Juliusz II założył w Rzymie dom publiczny dla chrześcijan i czerpał niego z korzyści finansowe. Było to niezgodne nie tylko z moralnością, ale przede wszystkim z prawem celibatu, które wprowadził Innocenty III poprzez usankcjonowanie reform gregoriańskich. Tak więc w  XV i część XVI wieku mimo  moralnemu  i prawnemu zakazowi, wielu księży żyło w konkubinacie.

Wszystko to skutkowało ruchami reformatorskimi( Luter, Kalwin Hus i inni). Mimo tych buntów i kryzysów Kościół  Katolicki  jako wspólnota religijna, po tych zawirowaniach wzmocnił się i okrzepł. Natomiast obecnie hierarchowie kościoła  prowadzą politykę ekumenizmu, która rozmywa tożsamość kościoła. Największym jednak ich błędem jest odchodzenie od postanowień Soboru Trydenckiego i wprowadzanie „nowinek.”  Takim działaniom skutecznie przeciwstawiał się nasz  papież – Święty Jan Paweł II.

W aktualnych czasach kościół katolicki w Polsce jest w głębokim kryzysie, co wynika przede wszystkim z materialistycznego modelu życia propagowanego przez ogłupiające nas mass media. Wynika to po części również z błędów hierarchów kościoła i grzechów niektórych  księży. Niemniej dominacja materialistycznego wzorca kulturowego połączonego z tak zwaną poprawnością polityczną i eskalacją ideologii gender i LGBT  lansowaną również przez ośrodki akademickie, powoduje utajony terror w zakresie poglądów i swobodnej publicznej wypowiedzi.

Do tego należy dodać bezpardonową nagonkę na wiarę katolicką, na instytucje kościelne i księży, zorganizowanej  przez coraz liczniejsze grupy postkomunistów, skrajnych feministek i ideologów LGBT oraz ludzi zmanipulowanych i zagubionych. Obecnie w dobie kryzysu zdrowotnego i ekonomicznego nagonka ucichła, a liczba szczerze wierzących  Polaków się zwiększa, co jest zrozumiałe w czasach tragedii, a tym samym kościół się wzmacnia, mimo drastycznego ograniczenia chodzenia do kościoła. W tej sytuacji dziwić musi wypowiedz prymasa Polski, który  na pierwszym miejscu stawia nakazy władzy ziemskiej, a nie władzy boskiej. Pozostała rzesza hierarchów kościoła z nielicznymi wyjątkami jest zadziwiająco bierna. Czyżby pasterze zostawili trzodę  samą mimo licznych niebezpieczeństw.

Na zakończenie, zwracam się do wszystkich wierzących, by w Święta Wielkiej Nocy, jak również w pozostałe trudne dnie i noce nie wpadali w rozpacz lub panikę, ale ufali Panu Bogu i mieli w nim nadzieję, bo to wiara daje siłę i jasny umysł, pozwalający przetrwać trudne chwile.

„Chociażbym chodził ciemną doliną, zła się nie  ulęknę, bo Ty Panie jesteś ze mną.”

Włodzimierz Wieczorek
Sosnowiec, dnia  10 kwietnia 2020roku