„Czarny potok”. XIX Sosnowieckie Spotkania Artystyczne
Od 12 stycznia w Pałacu Schoena Muzeum w Sosnowcu prezentowana będzie wystawa, która jest pokłosiem XIX Sosnowieckich Spotkań Artystycznych. Tym razem sosnowieckie Muzeum zaproponowało artystom zmierzenie się z powieścią wybitnego pisarza Leopolda Buczkowskiego „Czarny potok”, która jest jednym z najlepszych przykładów polskiej prozy eksperymentalnej XX wieku. Powieść ta jest rozrachunkiem z przeszłością, zwłaszcza z traumatycznymi doświadczeniami II wojny światowej.
Jest to propozycja dość zaskakująca, bo od współczesnej sztuki nie oczekujemy przecież ilustracji powieści, dlatego nie zamawialiśmy konkretnego tematu, a powieść miała być jedynie motywem powstających prac. Inspiracją mogły być również same Spotkania, które odbyły się w maju 2016 roku w Wysowej-Zdroju oraz Gorlicach, na terenie z bogatą łemkowską tradycją. Szanując wolność twórców, wybór pozostawiliśmy uczestnikom.
Dlaczego zaproponowaliśmy powieść eksperymentalną? Naszym ukrytym celem było zwrócenie uwagi na podobieństwo konstrukcji tej książki do sztuki naszych czasów, od której oczekuje się wciąż czegoś, co zaskoczy widza – nowatorskich rozwiązań. (Z drugiej strony ów widz, kiedy je otrzyma, stwierdza, iż są one dla niego niezrozumiałe.) Ponadto, sięgając po eksperymentalną prozę podkreślamy wolność twórcy w tworzeniu swoich dzieł, jak również prawo odbiorcy do wolności ich interpretacji. Jak zauważa Umberto Eco „współczesne dzieło sztuki ma być otwarte na interpretacje”. Znane nam z lat szkolnych pytanie: Co artysta miał na myśli? – traci sens, ponieważ zamyka przed nami dzieło w jedynej obowiązującej i z tego powodu fałszywej interpretacji. Dzisiejsza sztuka daje możliwość stawiania wielu pytań: „Czym to dzieło jest dla mnie? Jakie wywołuje emocje? Jakie są jego odniesienia?”. Jest otwarta na widza, jego emocje, doświadczenia i skojarzenia.
Uznane przez odbiorcę prawo artysty do poszukiwań, eksperymentowania i korzystania z niekonwencjonalnych środków wyrazu widać w prezentowanych na wystawie pracach, na której fotografie stają się kolażami, rzeźby odbiegają od klasycznej definicji, obrazy wychodzą poza sztywne ramy, malarze przedstawiają videoarty i umykające słownikowej definicji obiekty. Sięgając po różnorodne rozwiązania formalne, twórcy zaproszeni do udziału w wystawie: malarze, rzeźbiarze, graficy i fotograficy chcą jednym przypominać, a drugim uświadamiać, że współczesnej sztuki nie można jednoznacznie zdefiniować i „zaszufladkować”, ponieważ jest ona interdyscyplinarna. Wystawa potrwa do 26 lutego bieżącego roku.
Uczestnicy XIX Sosnowieckich Spotkań Artystycznych:
Judyta Bernaś
Joanna Bratko-Lityńska
Jerzy Chrapka
Katarzyna Fober
Arkadiusz Gola
Mateusz Hajman
Grzegorz Hańderek
Waldemar Jama
Marcin Korek
Piotr Kossakowski
Antoni Kreis
Michał Kusiak
Jerzy Łakomski
Grzegorz Majchrowski
Damian M. Mickoś
Mikołaj Mikołajczyk
Michał Minor
Jowita Mormul
Kamil Myszkowski
Zbigniew Podsiadło
Wojciech Prażmowski
Małgorzata Rozenau
Matylda Sałajewska
Paulina Walczak-Hańderek
Marek Wesołowski
Paweł Więcławek
Józef Wolny
Ewa Zawadzka
Andrzej Zygmuntowicz
Komisarze: plener fotograficzny – Jerzy Łakomski, plener plastyczny – Ilona Gajda.
Źródło: UM