Królewskie miasta Rzeczypospolitej
Taki tytuł nosi najnowsza historyczno-geograficzna wystawa przygotowana przez Miejską Bibliotekę Publiczna w Sosnowcu, której wernisaż odbędzie się 10 marca 2015 r. o godz. 12.00 w Bibliotece Głównej przy ul. Zegadłowicza 2. Otwarcie wystawy poprzedzone zostanie wykładem Jarosława Krajniewskiego – historyka, autora książek i publikacji na temat Będzina i Zagłębia Dąbrowskiego. Wstęp wolny.
Ekspozycja poświęcona jest wybranym polskim miastom, mającym niegdyś status „miast królewskich”, tzn. lokowanych – zakładanych na terenach należących do króla czyli królewszczyznach. Władcy polscy chętnie zakładali takie miasta i popierali ich rozwój (dochód z nich zasilał skarb królewski i przeznaczony był na cele wojskowe i utrzymanie dworu królewskiego). Miały one prawo używać nazwy „miasto królewskie”, co wiele miast do dziś chętnie czyni. W odróżnieniu od miast prywatnych: biskupich i rycerskich miasta te posiadały inne, korzystniejsze prawa i przywileje – zarówno społeczne, jak i ekonomiczne, a niektóre z nich jak: Toruń, Elbląg i Gdańsk wręcz wyjątkowe. Władcą, który szczególnie przyczynił się do rozwoju miast i mieszczaństwa był Kazimierz III Wielki. Szacuje się, że w całej historii Polski było ok. 360 miast o statusie królewskim, a do czasów rozbiorów przetrwało 141. Wiele z tych miast było areną ważnych dla Polski wydarzeń historycznych.
Całość materiału przedstawiono na 29 planszach z materiałem ikonograficznym oraz w gablotach z wydawnictwami o charakterze historycznym, źródłowym i geograficznym. Zgromadzone dokumenty pochodzą ze zbiorów własnych Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sosnowcu, Biblioteki Śląskiej w Katowicach i zbiorów prywatnych.
Wystawa kierowana jest zarówno do młodzieży jak i dorosłych, zainteresowanych historią i geografią naszego kraju. Może ona być zachętą do zwiedzenia tych miejsc, a przy tym poszukiwania śladów ich dawnej, często chlubnej przeszłości, tym bardziej, że zbliżamy się do kolejnej wspaniałej rocznicy: 990-lecia koronacji Bolesława Chrobrego na króla Polski w archikatedrze gnieźnieńskiej, która to data uznawana jest na arenie międzynarodowej jako początek państwa polskiego.
Ekspozycję można zwiedzać od 10 marca do 25 kwietnia 2015 r. w gmachu Biblioteki Głównej przy ulicy Zegadłowicza 2 w godzinach otwarcia biblioteki, tj.: pn, wt, śr, pt 10.00-19.00, czw, sob 10.00-15.00.
Kurator wystawy – Barbara Kornakiewicz; aranżacja plastyczna – Magdalena Miska.
Jarosław Krajniewski – historyk, pracownik Muzeum Miejskiego „Sztygarka” w Dąbrowie Górniczej, autor książek i publikacji na temat Będzina i Zagłębia Dąbrowskiego, członek Stowarzyszenia Króla Kazimierza Wielkiego pn. „Kazimierz nad Przemszą – śladami króla Kazimierza Wielkiego w królewskim mieście Będzinie”.