15 marca w Sosnowieckim Parku Naukowo-Technologicznym odbyła się konferencja poświęcona zagadnieniom niskiej emisji i smogu w Zagłębiu Dąbrowskim. Konferencję pod nazwą „Zagłębiowski Okrągły stół dla czystego powietrza” zorganizowała „Społeczna inicjatywa na rzecz czystego powietrza w Zagłębiu Dąbrowskim –  Sosnowiecki Alarm Smogowy”. Spotkanie zgromadziło naukowców, pracowników instytutów badawczych, ekspertów, samorządowców, posłów i radnych z regionu, działaczy organizacji pozarządowych i zwykłych mieszkańców zainteresowanych zagadnieniem przewodnim konferencji. Dyskutowano o przyczynach problemy znacznych zanieczyszczeń powietrza w sezonie grzewczym, programach poprawy stanu powietrza oraz o problemach z jakimi spotykają się głównie władze samorządowe w walce z niską emisją w ich gminach.

Lilia Kubicka z Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska przypomniała, że zgodnie z prowadzonymi pomiarami zanieczyszczeń powietrza, w województwie śląskim przekroczone znacznie poziomy stężeń zanieczyszczeń występują na wszystkich stanowiskach pomiarowych rakotwórczego benzo(a)pirenu. Liczba dni z przekroczeniami stężeń dobowych szkodliwego pyłu zawieszonego jest wyższa niż dopuszczalna na wszystkich badanych stanowiskach, z wyłączeniem dwóch: Złoty Potok gmina Janów (Jura Krakowsko-Częstochowska) oraz Ustroń (teren uzdrowiska). Podkreśliła ze główną przyczyną zanieczyszczeń powietrza w regionie jest niska emisja – czyli emisja z palenisk domowych na paliwa stałe: węgiel i drewno. Odpowiada za ponad 55% pyłów zawieszonych w powietrzu które wdychamy.

Szczególne zainteresowanie uczestników konferencji skupiło się na wystąpieniu przedstawicielki Urzędu Marszałkowskiego Pani Blanki Romanowskiej, przedstawiającej stan przygotowań do prowadzenia Uchwały Antysmogowej dla całego obszaru Województwa Śląskiego. Pani Romanowska przedstawiła podsumowanie wstępnych konsultacji z gminami dotyczących ich oczekiwań na zakres ograniczeń jakie wprowadzić miał by ta Uchwała. Zapowiedziała też mające odbić się już wkrótce szerokie konsultacje przygotowywanej Uchwały anty smogowej z władzami gmin, ekspertami i organizacjami pozarządowymi, takimi jak lokalne alarmy smogowe.

Żeby pozbyć się w Polsce Smogu musimy wprowadzić regulacje. Regulacje to jest podstawa walki o czyste powietrze. Normy jakości na paliwa spalane w kotłach i normy techniczne na kotły na węgiel na drewno sprzedawane do polskich domów. Tych regulacji brakuje i bez nich nie poradzimy sobie z problemem niskiej emisji, czyli głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza w Polsce. – mówił w swym wystąpienia Andrzej Guła z Polskiego Alarmu Smogowego.

Działacze Polskiego Alarmu Smogowego podkreślali, że absolutnie nie oczekują konieczności wprowadzenia całkowitego zakazu spalania węgla w Województwie Śląskim. Sugerują natomiast aby uchwała została wprowadzona od razu dla całego województwa określając minimalne wymagania, poszczególne gminy mogły by wnioskować o zaostrzenie wymagań uchwały np. do centrów miast. Od 2022 do eksploatacji dopuszczone były by jedynie kotły z automatycznym załadunkiem, bez technicznej możliwości instalacji rusztu awaryjnego, emisyjność na poziomie odpowiadającym kotłom klasy 5 wg normy PN 303:5-2012, a od roku  2018 obowiązywał by zakaz montażu nowych kotłów innych niż niskoemisyjne.

Jakość powietrza w Zagłębiu Dąbrowskim jest bardzo ale to bardzo daleka od ideału. Potrzebujemy kija czyli „Uchwały Antysmogowej” dla regionu oraz bardziej widocznych akcji Straży miejskich w kwestii kontrolowania czy nie są spalane odpady w domowych paleniskach. Potrzebujemy też marchewki czyli programów dopłat do wymiany palenisk na ekologiczne. Niestety docierają do nas zatrważające sygnały, że nowe władze Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska zamierzają zlikwidować program „Kawka” (dopłaty do wymiany palenisk) oraz wstrzymać uruchomienie programu Ryś (termomodernizacja domów jednorodzinnych. Bez tych programów samorządy nie udźwigną programów walki ze smogiem i dalej mieszkańcy Zagłębia Dąbrowskiego będą się nim dusić w miesiącach zimowego sezonu grzewczego. – powiedział Rafał Psik z Sosnowieckiego Alarmu Smogowego.  – Nasza inicjatywa społeczna rozszerza działalność na pozostałe główne miasta Zagłębia Dąbrowskiego, stąd też tą konferencje poświęciliśmy stanowi powietrza i działaniom dla całego regionu. Prowadzimy obecnie badania stanu powietrza pyłomierzem w Czeladzi, Będzinie i na terenach rekreacyjnych Pogorii III. Dziś zaprezentowaliśmy logo naszej inicjatywy i posługiwać będziemy się nazwą Zagłębiowski Alarm Smogowy.

Organizatorzy zapowiedzieli cykliczne organizowanie takich spotkań, II Konferencja „Zagłębiowski Okrągły stół dla czystego powietrza” odbędzie się w marcu 2017 w Dąbrowie Górniczej.